İlber Ortaylı

'Açık unutulan kapı' hikâyesi

İstanbul’un fethinde Kerkeporta’nın kilitlenmesinin unutulmasından dolayı Türk ordusunun içeri girdiğini düşünmek çok saf bir anlayış olur. O ‘açık unutulan kapı’ hikâyesini en son Stefan Zweig yazmıştı. İstanbul, müthiş bir askeri hazırlık sürecinin ardından fethedildi. Öyle kolay olmadı. Elon Musk, bildiğiniz gibi dünya ile dalga geçen bir para babası. Bu tiplerin ince tarih, felsefe ve edebiyat bilgisine sahip olduklarını düşünmeyelim.

İlber Hoca’dan Ankaralı gençlere: 'Sosyal hayatınızı kafelerde harcamayın'

Ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, CerModern’de gençlerle buluştu. Ortaylı, Ankaralı gençlere, “Buranın kurumları kütüphaneleri her zaman daha mükemmeldi. Sosyal hayatınızı hiç de çok çekiciliği olmayan Ankara kafelerinde harcamayı düşünmeyin” tavsiyesinde bulundu.

İyi bir çocuk yetiştirmenin sırrı: ‘Çocuğuna vakit yaratacaksın, maddiyattan daha mühim bu’

Herkesin babası çok özel ama bazı babalar var ki ağzından çıkan sözler tüm ülkenin kulağına küpe oluyor. Sosyal medyada beğeni rekorları kırıyor, herkes ondan bahsediyor. Hürriyet yazarı, tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı ve kızı Tuna Ortaylı Kazıcı ile baba-kız ilişkileri hakkında konuştuk. Kuşak farklılıklarından, birlikte yaptıkları seyahatlerden, en mutlu anlarından bahsettik. Ve tabii tatlı atışmalarına tanık olduk.

Asya’dan tarihimizin en anlamlı köşesine uzanan yer: İran

İran, Asya’dan bizim tarihimizin en anlamlı köşesine uzanan bir yer. Safeviler devri İsfahan’ı, Rönesans İtalyası’nı tanıyan ve taklit eden bir merkez ama arkasındaki 2.000 yıllık geleneği terk etmeden; o yüzden de muhteşem. “İsfahan’ı görmeden hayat ve ölüm anlaşılmaz” demiştim. İsfahan bu, herkesi çarpar; eğer İstanbul olmasaydı.

İlber Hoca’mıza vefa kütüphanesi

İstanbul’daki Vefa Lisesi’nde tarihçi, akademisyen ve yazar İlber Ortaylı’nın adını taşıyan kütüphane açıldı. Kütüphanenin açılışında konuşan İlber Ortaylı, “Bana böyle bir hediye vermenizden çok duygulandım” dedi.

İlber Ortaylı ‘vefa’ Kütüphanesi

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından İstanbul’da bilim ve kültür dünyasının emektarlarının ismiyle açılan kütüphanelere bir yenisi daha eklendi. İlber Ortaylı Kütüphanesi Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer’in de katıldığı törenle Vefa Lisesi’nin içinde açıldı. Törende bir konuşma yapan İlber Ortaylı, “Ümit ederim bu vefa devam eder, bana böyle bir hediye vermenizden çok duygulandım” dedi.

Prof. Dr. İlber Ortaylı: Türkiye ve Yunanistan arasındaki gerginlik batılı ülkelerin kışkırtmalarıdır

Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın konuşmacı olarak katıldığı ’Gelenekten Geleceğe Türkiye’ konferansı Nazilli’de gerçekleştirildi. Ortaylı, "Türkiye ve Yunanistan arasındaki gerginlik batılı ülkelerin kışkırtmalarıdır. Biz kültürel açıdan benziyoruz. Dinlerimiz farklı olabilir ama birbirimizin diniyle derdimiz yok" dedi.

Orta Asya’nın renkli şehri: Hive

Bugünkü Özbekistan’ın otantik şehri Hive, Ürgenç ile Harezim bölgesinin başkentidir. Çölün ortasındadır; yani İpek Yolu’nun ortasında. Bugün bu güzel şehir, eski abideleriyle, kendi özgün şivesi olan Horezmi’yi konuşan Özbekleriyle bizim için bir renktir. Şehirde modernleşme var ama eski yapılara hiçbir şekilde dokunulmamış, yapılanlar da eskilere uydurulmuş ve binaların boyuna çok dikkat ediliyor. Hive bence geleneksel yaşamın ilk defa bu kadar rahat, renkli ama aynı zamanda ciddi ve müreffeh olduğu tek şehir.

Putin kendisini Rus Çarı Petro ile kıyasladı

Rusya lideri Putin, kendisini kimisinin ‘deli’, kimisinin ‘büyük’ diye andığı Rus Çarı 1’inci Petro ile kıyasladı. ‘Petro, İsveç ile savaşırken kendisinin olanı geri alıyordu’ diyen Putin, bugün Ukrayna’da yaptıkları şeyin de bu olduğunu savundu.

Tarih dolu 3 tavsiye

Prof. Dr. İlber Ortaylı, Ankara’nın tarihi kent merkezi için bir kez üç önemli tavsiyede bulundu: Ulus Atatürk Heykeli’nin etrafındaki yapılar yıkılmalı. Çankırı Caddesi’nde trafik kaldırılmalı. İsmet Paşa Mahallesi’nin arkeolojik sahası ortaya çıkarılmalı.

Dirayetli bir Türk hükümdarı... Sultan II. Abdülhamid

II. Abdülhamid Anadolu’da ve İslam dünyasında sevilirdi. Başarılı bir diplomattı; tarafları birbirine oynardı. Döneminde bütün vilayetlerin idadi ve hatta sultani derecesine çıkarmış liseleri vardı. Eğitim reformunun yanında sansür onun en büyük hatası oldu. Sağlık ve belediye konusunda önemli başlangıç yaptı. Savaşı gereksiz görürdü ve devam eden sulhu iyi kullandı. Kısacası II. Abdülhamid Han dirayetli bir Türk hükümdarıydı.

Ölümünün 400'üncü yılında II. Osman

II. Osman’ın, eski kurumların yerine alternatif yenilerini kurmadan işe girişmesi ve sesini yükseltmesi bir sabah isyan kalabalığının karşısına çıkmasına sebep oldu. Padişahı bin bir hakaret ve edepsizce taciz ile tahtından indirip Yedikule zindanlarına kapatıp katlettiler.

İlber Hoca'mız 75 yaşında

Hürriyet yazarı Prof. Dr. İlber Ortaylı, 75. yaş gününü kutladı. Prof. Dr. Ortaylı, doğumgünü mesajında “Eğer Türk olarak doğmasaydım yine Türkolog olurdum ve kimse beni buralardan koparamazdı. Keza bir daha dünyaya gelsem her nerede olursam olayım yine bu tarih ve coğrafyayla ilgili bir mesleğim olsun isterim” ifadelerini kullandı.

İlber Ortaylı'ya Kocaeli'de doğum günü sürprizi

KOCAELİ Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlediği 12'nci Kocaeli Kitap Fuarı'nda, tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, okurlarıyla buluştu. 75 yaşına giren Ortaylı'ya süpriz doğum günü yapıldı.

İsveç ve Finlandiya’nın NATO denklemi

İsveç’in bazı konularda Avrupa Birliği üyelerine göre daha dengeli gittiği ama esas noktalarda da son derece fütursuz ve müttefik bir devletin politikasına yakışmayacak işlemlerde bulunduğu, ilişkiler ve destek sisteminden vazgeçmediği anlaşılıyor. Bu nedenle Türkiye, İsveç’in ittifakını reddediyor. Burada tabii derhal bizim toptancı zihniyetimiz devreye girdi. “Finlandiya’yı da istemeyiz” deniyor. Finlandiya ayrı, İsveç ayrı. İki devletin tutumu arasında her şeye rağmen fark var. Dış politikanın maalesef direkt nutuklar, değerlendirmeler dışında ince hesaplara ve diplomatik müzakere tekniklerine dayandığı bir gerçektir. Kuzeyin uzaklıklarında Türkiye üzerindeki ittifaka yakışmayan politikalar güdülüyorsa bunları telaşa kapılmadan değerlendirmek ve çok da lazım olmayan bir ittifakı da önlemekte beis yoktur.

'Canavarlar' karikatür dünyasını karıştırdı

Kadıköy’deki Müze Gazhane’de 19-22 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek olan Cartoon İstanbul Karikatür ve Mizah Festivali’nde sergilenmek üzere karikatürist Ersin Karabulut’un alandaki bir duvara uygulanan ‘Monsterland’ (Canavar Diyarı) adlı çizimi sosyal medyada gelen tepkiler üzerine kaldırıldı.

Dikkat... Lozan’ın gizli maddelerinden önce konuşmamız gerekenler var...

Lozan Antlaşması’nın gizli maddeleri bir efsaneden başka bir şey değildir. Buna rağmen ortada gezinen efsanelerden bazıları ciddiyetle devlete dahi soruluyor. “Maden çıkarmak izni Avrupalılara mı aittir?” gibi. Bunun ne kadar anlamsız olduğu açık. Türkiye’de maden çıkarabilirsiniz ama bunun şartları Lozan Antlaşması ile sınırlı değil, doğrudan doğruya memleketin ziraatı, fauna (hayvan) ve flora (bitki örtüsü) ile tabii coğrafyası ve su kaynaklarıyla ilgilidir. Yeraltı sularının yolunu değiştirecek ve belirli ağaçların bu yüzden kurumasına neden olacak madencilik veya taşocağı faaliyeti yasak olmalıdır.

500 kilometrelik doğal şaheser: Likya yolu

500 kilometrelik Likya yolu, Akdeniz’in en güzel manzaralarına ev sahipliği yapıyor. İnsanların gerçekten Anadolu’nun 3000 yılını, en canlı eserlerini Myra’da amfi tiyatroda olduğu gibi görebilecekleri, Gelidonya Feneri’nde denizi seyredecekleri ve hemen her koyda denize girebilecekleri bir bölgede bu hunhar otelciliğin nedenini anlamak çok güçtür. Yürüyüş yolunun trafiğe kapatılması gerekir; sadece insanlar, bisiklet ve bunun gibi araçlarla gezilebilmelidir. Bu bölgede, hele kıyılarda otel ruhsatı verilmemesi gerekir. Koylardaki tekne trafiğine dikkat edilmelidir. Kirliliğin en önemli unsurlarından biri son zamanlardaki sorumsuzca tertiplenen ve yürütülen tekne gezileridir.

Tabiatın herkese yettiği ülke: İspanya

İspanyollar kibar bir ulustur. Hayatları daha düzgün. Tabelalar insanı boğmuyor, belki her biri süzmeden geçmiş gelmiş. Önüne gelen nehir ve dereleri kirletmiyor, canının istediği yere mendebur binalar çıkamıyor. Hele tarihi eserleri gölgelemeye kimsede cesaret ve vicdan yok. En lüks oteller bile kıyının gerisinde. Ülkede daha değişik bir tarih bakışı seziliyor. İspanya, Müslüman mirasına da benim tanıdığım son 10 sene içinde gittikçe ısınarak bakabilen bir ülke.

Genç dahiler

Yeryüzünün idare tarihini, askeri tarihini ve medeniyetini oluşturan büyük insanların yaşları hiç fazla değil. Mustafa Kemal Atatürk 56 yaşında, Fatih 49 yaşında, Büyük İskender 32 yaşında, Alexandr Puşkin 37 yaşında, Wolfgang Amadeus Mozart 35 yaşında, Sabahattin Ali 41 yaşında hayata veda etti. Bugünkü nesillerin henüz aylaklıktan ciddiyete geçemedikleri bir çağda eserlerini ortaya koymuşlardı. Kısa ömürlerinde büyük işleri yerine getiren insanların devirleri geçti. Ama daha uzun dönemde iş yapanlar onlar kadar derin izler bırakıyorlar mı? Bu tartışılır!