Metis Yayınları

Kültür Yolu Festivali’nin önemi ve işlevi

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’u AKM’nin tanıtım toplantısında tanıdım.

2023’ün hafızalara kazınanları…

6 Şubat depremleri nedeniyle bu yıl ülkece yastaydık. Yaza doğru canlanmaya başlayan kültür-sanat ve spor etkinliklerinde bir arada olmak bir nebze de olsa iyi geldi. Sinemaya gittik; ‘Hayat’, ‘Tanrının Unuttuğu Yer’ gibi başyapıtları izledik. Konserlere, festivallere katıldık; Cumhuriyetimizin 100’üncü yılı için özel bir şov hazırlayan Edis’le coştuk. Tiyatroyu da ihmal etmedik, Haluk Bilginer ve Zuhal Olcay’ın 20 yıl sonra ‘Kel Diva’da buluşmasına tanık olduk. Brieflyart’taki sergisini gezerken değerli sanatçı Şenol Yorozlu’nun kısa bir süre sonra aramızdan ayrılacağı aklımıza bile gelmedi. Canımız evde oturmak istedi, açtık Murathan Mungan’ın ‘995 km’sini okuduk, Mert Demir’in ‘Ateşe Düştüm’ şarkısıyla hüzünlendik. Akşam olunca Gallada’da güzel bir yemek yiyip arkasından Frankie’de müzik dinledik. İstanbul Modern’in önünden geçerken Renzo Piano imzalı binasını hayranlıkla inceledik. Bu arada spordaki başarılarımız bizi mutluluktan ağlattı. Antalya yine tatil için ilk tercihimiz oldu. Barbie çılgınlığı modayı esir alırken herkesin dilinde iklim değişikliği vardı… Ve elbette bir de şu soru: “Yapay zekâ dost musun, düşman mısın?”

Bilge Karasu anılacak

Metis Yayınları ile Sanat Kritik’in düzenlediği ‘Bilge Karasu Günleri’ 17 - 24 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilecek .

Festival günlerinde okunması gereken bir kitap

Bugün tanıtacağım kitap, sinema yazarlarının, festivallerde jüri üyeliği yapacakların, hatta seyircilerin bile Türk sinemasının dününü, bugününü anlamak için okumalarında fayda gördüğüm bir çalışma.

Bu yaz da okumalı...

Günlük hayatın koşuşturmasında kitap okumaya vakit bulamayanlar için yaz tatili iyi bir fırsat. Yol boyunca, deniz kenarında, bir ağaç gölgesinde okunan kitaplar hayatımızı güzelleştiriyor... Yola çıkmadan bavulumuza atacağımız kitapları seçmek de önemli. Kitap eki editörleri, eleştirmen ve yazarlara favori yaz kitaplarını sorduk. Kimi roman, kimi bilimkurgu, kimi polisiye okumayı seviyor.

Ve insan neden yapay zekâyı yarattı?

Akademisyen-yazar Fidan Terzioğlu ‘İnsanı İnsan Yapan Nedir’ adlı çalışmasında dünya gündeminde kendine giderek daha çok yer açan ‘yapay zekâ’ kavramını sinemadaki kült temsilleri üzerinden ve tasavvuf gözüyle değerlendiriyor. ‘Öteki’ye ve ‘bilinmeyen’e dair tespitlerinin cazibesi bir yana, sinemaya ilgi duyanların iki kat keyif alarak okuyacağı bir kitap...

Eğlencenin felsefesi

Chul Han, ‘Eğlencenin İyisi/Batı Sanatında Ciddi/Eğlenceli İkiliği’ adlı kitabında da eğlence ve ciddi kavram çiftini irdeliyor. Chul Han’ın en güçlü kitaplarından biri olan çalışma, bir dedektifi takip eder gibi okutuyor kendini.

'Biz erik ağaçlarıyla konuşmasını bilen kuşaktık'

Edebiyatımızın usta kalemlerinden Sait Faik Abasıyanık’ın anısını yaşatmak amacıyla Darüşşafaka Cemiyeti ve Kültür Yayınları iş birliğiyle düzenlenen 69. Sait Faik Hikâye Armağanı’nı 'Anatomi Dersi' kitabıyla kazanan Ayşegül Devecioğlu, ödülünü dün düzenlenen törenle Seçici Kurul Başkanı Doğan Hızlan'ın elinden aldı. Sait Faik'in kendi kuşağı için çok önemli bir yazar olduğunu belirten Devecioğlu, “Biz erik ağaçlarıyla konuşmasını bilen, bir odadan içeriye dallarıyla bir ağacın, bulutun girebileceğine inanan, bundan hiç kuşku duymayan bir kuşaktık” dedi.

Doğmadan kaybedilen babanın izinde

‘Berberin Oğlu’, yıllar sonra hiç tanımadığı babasını ve öldüğü uçak kazasını araştıran Simon’un hikâyesi. Romanını sade bir anlatımla, diyaloglarla kaleme alan Gerbrand Bakker, yakınlarını bir felakette kaybetmiş olanların nesiller boyu yaşadığı yas duygusunu başarıyla yansıtıyor.

69. Sait Faik Hikâye Armağanı Kısa Listesi açıklandı

Edebiyat ödüllerinde finale kalanların kısa listesi, sonuç belli oluncaya kadar ödül sürecini okurların da değerlendirmesini sağlıyor.

Baskı rejiminde doğan edebiyat

‘Sorularla 20. Yüzyıl Edebiyatımız’da Oğuz Demiralp, II. Abdülhamit’le başlatıyor 20. yüzyıl edebiyatımızı. Cumhuriyet dönemi edebiyatı kavramından değil, ‘20. Yüzyılda Edebiyatımız’ kavramından hareketle bakıyor. İşte bu ilk... Demiralp’e göre, 20. yüzyıl edebiyatımız ‘ifade özgürlüğünün kısıtlandığı baskı rejiminde’ ortaya çıkmıştır.

Bir çocuk kayboldu

Fransız yazar Alexandre Seurat, ilk romanı ‘Sakar’da bir kayıp çocuk ilanından yola çıkarak aile ilişkilerini, devletin çocukları koruma konusundaki yetersizliğini, bireylerin sorumluluktan kaçışını ve bütün bunların yarattığı büyük dramı anlatıyor.

Tolstoy Müslüman mıydı?

KONYA’da yaşayan ve yerel bir televizyon kanalında tarih programı yapan Cengiz Acar’ın yazdığı Twitter mesajı eski bir tartışmayı yeniden alevlendirdi. Rus edebiyatının en büyük yazarlarından Lev Tolstoy’u yanında siyah renkte kıyafetli bir kadınla gösteren fotoğrafın altına şu mesajı yazdı Acar: “Tolstoy İslam’la şereflenmiş güzel bir Müslüman’dı. Eşi de çarşafı ile İslam asaletini ruhunda taşıyan bir hanımefendiydi. Ancak İslam düşmanları bu görüntüleri hep sakladılar. Gerçeklerin bir gün mutlaka ortaya çıkmak gibi bir adeti olduğunu unuttular.”

Nereye gitti dikkatimiz?

Johann Hari, ‘Çalınan Dikkat’te günümüz insanının en önemli sorunlarından birine doyurucu bir şekilde eğilen ve neredeyse heyecanlı bir roman tadı alarak okunan çok değerli bir çalışmaya imza atmış.

Murathan Mungan’dan sinemaya bir ilanı aşk daha...

Sinemaya tutkuyla bağlı olan Murathan Mungan ‘Işığına Tavşan Olduğum Filmler’ adlı kitabıyla okurlarını bir kez daha lezzetli sinema yazılarıyla buluşturuyor. Film hakkında yazılmış makalelerden öte, onun deyişiyle ‘seyretmenin hatırası’nı da kapsayan ‘hayatı seyretme’ yazıları bunlar...

Evrak-ı Murathan

40 yıldır hemen her kitabını okuduğum, kitaplarının arası biraz uzasa merak edip sorduğum, bende ‘tiryakilik’ yaratan bir isim Murathan Mungan. Denemelerini topladığı ‘Evrak Çantası’nda müzikten sinemaya, politikadan toplumsal yaşama, elbette edebiyata, şiire dair yazılar var. Mungan gibi edebiyatımızın yetkin adlarının denemeye nefes aldırması, iyi yazarların edebiyatı savunmasıdır aynı zamanda.

Sevdiğiniz ve seveceğiniz romanlar üzerine…

Nice romanı okurken, kahramanlarının, olayların peşinde sürükleniriz. Ama o romanı ne kadar anladık, edebiyat tadı alabildik mi? Yazarını ne kadar tanıyoruz, diğer eserleri arasında bu romanın yeri nedir? Eleştirmenlerin, araştırmacıların çabası işte bu alanda önemli bir işlevi yerine getirir.

‘Başını suyun üstünde tutmak’

Ayşegül Devecioğlu’nun ‘Anatomi Dersi’ndeki öyküler, hayat ve insan ilişkilerinin ‘anatomisi’ni çıkarmaya çalışması yönünden birleşiyor. Bir yanıyla günceli kucaklarken asıl yanıyla insan olmanın ‘ilişki hallerini’ sırtlıyor.

Per Petterson’ın melankolisi

Norveçli yazar Per Petterson ’Ardından’da yaşadığı kayıplar sonrasında darmadağın olan bir adamın hayatını toparlama çabasını anlatıyor. Bu aynı zamanda babalar ve oğullar arasındaki çatışmalı ilişkinin, sevdiklerimizin ölümü karşısında hissedilen suçluluk duygusunun ve yetişkinliğe geçişin doğası hakkında bir hikâye...

Ne izlesem okusam dinlesem

Dünyaca ünlü Japonyalı yazar Haruki Murakami’nin kısa öykü serisinden uyarlanan ve Yabancı Dilde En İyi Film dalında Oscar’ın en güçlüsü “Drive My Car”, başarılı oyunculukları ve Cannes’dan ödüllü senaryosuyla hafızalara yerleşen melankolik bir başyapıt. Daisy Ridley ve Tom Holland’ı buluşturan bilimkurgu “Kaos Yürüyüşü” ve sinemamızın auteur yönetmenlerinden Yeşim Ustaoğlu’nun ilk uzun filmi “İz”, haftanın öne çıkan diğer yapımları... Kitap raflarında bu hafta, Judith Butler’ın Metis Yayınları’ndan çıkan kitabı “Şiddetsizliğin Gücü: Etik-Politik Bir Düğüm” var.

‘Kanal İstanbul’da tarafları test etmek

Siyasetçiler söyledikleri ile kendilerini bağlarlar. Ekrem İmamoğlu, her açıklamasında Kanal İstanbul için beton kanal ve rant projesi diyerek yaptırmayacağı iddiasında bulunuyor.

Yayıncılıkta 'Don Kişot ruhu' zamanı...

Bu sene de çevrimiçi olarak gerçekleşen, Günışığı Kitaplığı’nın düzenlediği, Türkiye Yayıncılar Birliği’nin desteklediği yıllık yayıncılık konferansı Zeynep Cemali Edebiyat Günü kitaplara ve edebiyata emek verenleri buluşturdu. Sektörün içinden geçtiği zor dönemler ve çıkış yolları konuşmaların ana temasıydı...

Türk edebiyatını yabancılara tanıtmak

Yalnız bayramlarda değil sair günlerde de gazeteler Cağaloğlu’ndayken Çelik Gülersoy’un yaptığı Yeşil Ev’e gittiğimde, yabancı turistlerin hepsinin elinde birer rehber görürdüm. Nereye gittiklerini, niçin gittiklerini, öneminin nereden kaynaklandığını bilmek isterlerdi.

Ne izlesem okusam dinlesem

Antalya ve İstanbul film festivallerinin en iyisi “Maddenin Halleri”, klasik belgeselciliğin ayarlarıyla oynayan, hipnotik ve unutulması güç bir yapım. 90’lardan sarsıcı başyapıt “Yağmurdan Önce”, babalar gününe özel Kevin Hart’lı komedi “Bir Eksik” ve 6 filmlik seçki “İlham Perileri”, haftanın diğer ekran seçenekleri... Raflarda bu hafta, Pınar Öğünç’ün salgın zamanları Türkiyesinin ve emekçilerinin hafızasını kaydettiği “Pandemi Zayiatı-Bir Yıldan 35 Hayat Hikâyesi” adlı kitabı var.

Ne izlesem okusam dinlesem

Evrenini ekranlarda da genişleterek sürdüren Marvel’in yeni macerası “Loki”, Thor’un kötü kalpli kardeşi Loki’nin “Yenilmezler” serisinden bağımsız maceralarını konu alıyor. Roberto Benigni’nin Geppetto ustaya hayat verdiği “Pinokyo” ve korkusuz bir politikacının samimi portresini çizen “Feminist Bakan”, haftanın film seçenekleri...

Ne izlesem okusam dinlesem

İki ay önce “Justice League”in dört saatlik yönetmen kurgusunu izlediğimiz Zack Snyder bu kez, korku ve bilimkurgu türlerini birbirine karıştırdığı aksiyon filmi “Ölüler Ordusu” ile karşımızda. Ünlü şarkıcı Pink’i turnede ve özel hayatında yakından izleyen “P!nk: All I Know So Far” ve Rusya’da erkekleri baştan çıkarmanın yollarının öğretildiği bir kursta yaşananları anlatan “Baştan Çıkarma Dersleri”, belgesel meraklılarını bekliyor. Aralarında Morgan Freeman, Anne Hathaway, Helen Mirren’ın da olduğu zengin oyuncu kadrosuyla dikkat çeken spiritüel bilimkurgu “Solos”, haftanın en dikkat çekici dizisi. Kitap raflarında ise bu hafta, Murathan Mungan’ın 80 şairden 127 şiiri buluşturan seçkisi “Aile Albümü” var.

Ne izlesem okusam dinlesem

Colson Whitehead’in Pulitzer ödüllü aynı adlı romanından uyarlanan ve kuşağının en iyi sinemacılarından Barry Jenkins’in 10 bölümünü birden yönettiği Amazon dizisi “The Underground Railroad”, haftanın en heyecan verici ekran olayı. Angelina Jolie’yi başrole taşıyan neo-western gerilim “Those Who Wish Me Dead” ve Amy Adams’lı gerilim “The Woman In The Window”, Alexandra Aja özleyenlere “Oxygène” ve Mısırlı genç kadınların hikâyesini anlatan belgesel “Nişanlılar”, haftanın film seçenekleri. Müzik listelerinde bu hafta, yerli rap sahnelerinin en özgün isimlerinden Da Poet’in 10 yıl aradan sonra çıkardığı ilk solo albümü “Kendini Bul” öne çıkıyor.

Kanonik metinlere çok sesli okuma

Edward Said, Necmiye Alpay çevirisi ile bir kez daha okurla buluşan çetin çekirdek kitabı ‘Kültür ve Emperyalizm’de şimdiyi geçmişle birlikte okuyor. Emperyalizmin dünyaya yaydığı kötülükleri sıralayan, yoğun, eleştirel, çok bağlamlı ve düşündürücü okuması hiç tükenmeyecek cinsten bir kitap...