Son aylarda yüksek kira bedelleri, ev sahibi-kiracı ilişkilerinde büyük sorunlara yol açtı. Tartışmalara konu olan meselelerden biri de geciken kira ödemeleri... Kira sözleşmesinde belirtilen tarihte kirasını alamayan çoğu ev sahibi, parasını gecikme faiziyle birlikte tahsil etmek istiyor. Peki zamanında ödenmeyen kiraya faiz uygulanır mı? Bu durumun sözleşmede belirtilmesi gerekiyor mu? Kiracı, kira ücretini en fazla kaç gün geciktirebilir? Tüm bu sorulara Gayrimenkul Hukukçusu Ümit Yasin Kısa ile cevap aradık.
#EmlakÇarşı-pazardaki fahiş fiyatlar tamir ekonomisini büyüttü. Yenisini almak zorlaşınca dolaplardan çıkan eskiler, terzilerin ve lostra salonlarının yolunu tuttu. Terzide, lostra ustasında, döşemecide yenilenecek ürünler çığ gibi yığıldı, işler yüzde 150 arttı. Terziler, “70’lerdeki iş yoğunluğu var” derken evinden daha ucuza tamir hizmeti verenler nedeniyle şikâyetlerin ve kayıt dışının arttığı belirtiliyor.
#Tamir Ekonomisini6 Şubat deprem felaketi sonrasında başta İstanbul olmak üzere birçok ilde vatandaşlar binalarının ne kadar güvenli olduğunu sorgulamaya başladı ve risk tespit taleplerinde patlama oldu. Ancak aradan geçen sürede maalesef risk unutuldu.
#DepremBundesliga’da mücadele eden Darmstadt 98, kış gelmeden önce Almanya’daki evsizlerin durumuna dikkati çekmek ve maddi yardım toplamak için farklı bir etkinlik düzenleyecek. Kulüp, 6 Ekim’de yaklaşık 18 bin kişilik stadını açacak ve taraftarlar o geceyi statta geçirecek.
#AlmanyaKiracıların tek sorunu istenen rakamlar değil... Ev sahiplerinin kiralama için aradığı kriterler ‘Bu kadarına pes’ dedirtiyor. Sadece memura evini verenler, kefil olmadan sözleşme imzalamayanlar, kredi notu ve maaş bordrosu isteyenler, kalabalık aile olmama şartı arayanlar, yıllık peşin kira talep edenler her geçen gün artıyor. Bu kriterler yüzünden özellikle özel sektör çalışanları ev bulmakta zorlanıyor.
#KiracıEv değil, oda değil, yataklar kiralanıyor... Fahiş kira artışları nedeniyle tek başına ev kiralayamayan öğrenciler ev arkadaşları arıyordu. Artık bu da yetmiyor... Son dönemde ‘paylaşımlı evler’den sonra, ‘paylaşımlı oda’ ilanları da artmaya başladı. Yurtlar gibi aynı odaya birkaç yatak ya da ranza konuluyor, sekiz kişiye kadar kiracı tek odada birlikte kalıyor.
#Kiralık OdaBugünlerde İstanbul’da dar ve orta gelirli hanelere göre kiralık ev bulmak oldukça zor. Lükste ise sınır yok. İlan sitelerinde aylık kirası 100-650 bin lira bandından yüzlerce ev var. Kimi şehrin merkezinde olması, manzarası ile pazarlanırken, kimi de lüks bir sitede olduğu için bu rakamlara ulaşıyor. Birçok ilçede 100-200 bin liraya kadar çıkan rakamlar ‘Bu nasıl kira!’ dedirtiyor.
#KiraKiralara getirilen yüzde 25 zam sınırı fahiş artış taleplerini engellemeye yetmiyor. Ev sahipleri geçen yıl olduğu gibi bu yıl da ‘ara zam’ baskısına başladı. Asgari ücretlilere, memurlara ve özel sektör çalışanlarına yapılan maaş düzenlemeleri sonrasında, kiraya da ara dönem artışı isteyenler arttı.
#Ev SahibiUlaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, “Türkiye son 20 yılda denizcilik alanında çağ atladı. Denizcilik sektörümüzün 2022 yılındaki cirosu yaklaşık 531 milyar 238 milyon. Ülkemizin denizlerde sahip olduğu bu zengin potansiyeli en iyi şekilde değerlendirerek, dünya denizciliğinde hak ettiği yeri alması hedefimizdir” dedi.
#Abdulkadir UraloğluMilyonlarca genç hayalindeki üniversiteyi kazanmak için Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) ter döktü. Sonuçlar geçtiğimiz günlerde açıklandı, sıra tercihlere geldi. Aileler ve gençler bugünlerde seçim yaparken eğitim kalitesinin yanında barınma maliyetini de düşünüyor. Devlet yurtlarına yerleşmeyenler ya özel yurtları seçecek ya da ev kiralayacak. Peki bunun için ne kadar bütçe gerekecek?
#ÜniversiteKira krizinin çözümü için yeni bir model geliştirildi. Kamuya ait arsalarda özel sektörün kiralama amaçlı konut üretmesi öneriliyor. Kiralar için üst limit konulacak, kiralamalar devlet denetiminde olacak. GYODER Başkanı Mehmet Kalyoncu, “Bu modelle arsa maliyetini sıfıra indirerek kiraları yarı yarıya düşürebiliriz” dedi.
#KiraGYODER, erişilebilir kiralık konut sorununa çözüm bulmak için, kamu-özel iş birliğinde geliştirdiği ‘GYODER Yeni Konut Modeli’ni tanıttı. Arsa maliyetini ortadan kaldıran model ile uzun dönemli kiracılık mümkün olacak. Kamusal kiraya veren yapısı ile uygun fiyatlı kiralık konutlar üretilecek. Hızlanması gereken kentsel dönüşümün de önü açılacak.
#GYODERYüksek kira artışı, ev sahipleri ile kiracıları karşı karşıya getirirken mahkemeler ‘tahliye’ ve ‘kira tespit’ davalarıyla boğuşuyor. Sulh hukukta açılan davaların yüzde 60’ı kirayla ilgili. Yoğunluktan bilirkişi bulunamıyor, bir yıl sonrasına duruşma günü veriliyor.
#KiraSon yıllarda milyonlarca kişinin ortak sorunu hızla artan ve artık çoğu maaşı aşan kira bedelleri oldu. Yeni kiraya çıkacaklar bütçesine göre seçenek bulamazken, kiracılar ev sahiplerinin zam baskısıyla mücadele etmek zorunda kaldı. Yaşanan kira krizi nedeniyle geçen yıl yasal düzenlemeye gidildi ve kira artışına bir yıl süreyle yüzde 25 zam sınırı getirildi. Uygulamanın sona ermesine sayılı günler kala Adalet Bakanı Yılmaz Tunç sürecinin uzatılacağını açıkladı. Peki yeni dönemde ev sahibi ve kiracıların yasal hakları neler? İşte 5 soruda merak edilenler...
#Ev SahibiKonut kiralarına yüzde 25 sınırı getiren düzenleme 1 Temmuz’da sona eriyor. Meclis’e sunulacak olan ‘Kira Kanunu’ taslağı ise ilk kez fahiş kirayı suç haline getiriyor. Evini fahiş fiyata kiraya veren ev sahipleri 1 yıldan 3 yıla kadar hapis istemiyle tutuklu yargılanacak. Kira sorularınızı ve taslağı Ankara Barosu avukatı Murat Tezcan’a sordum.
#Konut KiralarıMilyonlarca kişinin ortak sorunu fahiş kira artışları. Birçok ilde kiracılar zam baskısı ile uğraşırken, kiralık ev arayanlar bütçesine göre seçenek bulmakta zorlanıyor. Peki bugünlerde yeni bir ev kiralayacaklar ne kadar hane gelirine sahip olmalı? İstanbul’da merkezi ilçelerde 2+1 ev kiralamak için hane gelirinin en az 30-60 bin lira bandında olması gerek. Şehrin gelişim çeperlerinde dahi en düşük gelir beklentisi 20-25 bin lira. Ankara’da hane gelirinin en az 20-52 bin lira, İzmir’de ise 22-60 bin lira olması bekleniyor.
#İzmirYaşanan deprem felaketi sonrasında birçok kişi evinin ne kadar güvenli olduğunu öğrenmek için risk tespiti yaptırmaya başladı. Yapılan incelemeler sonrası ‘riskli yapı’ çıkan evlerde tahliye ve yıkım kaçınılmaz. İşte bu karar sadece ev sahiplerini değil kiracıları da etkiliyor. Kiralık ev bulmanın zor olduğu, fiyat artışının durmadığı piyasada kiracıları da zorlu bir süreç bekliyor. Peki evi riskli çıkan kiracılar ne zaman taşınacak, devletten taşınma ve kredi desteği alacak mı, yenilenen evlerde yeniden kiracı olabilecek mi? Kentsel dönüşümde kiracı hak ve sorumluluklarını tüm yönleriyle ele aldık. Avukat Çiğdem Kezer sorularımıza şu yanıtları verdi:
#Kentsel Dönüşüm