2017 en güvenli uçuş yılı oldu

GEÇEN yıl, uçak kazaları açısından son dönemin en az can kaybının olduğu yıldı. 11’i havayolu olmak üzere toplam 95 uçak kazası meydana geldi. 35’i yerde, 44’ü de yolcu uçaklarında toplam 386 kişi hayatını kaybetti. Bir kişinin havayolu yolculuğunda hayatını kaybetme ihtimali 13 milyon da birin üzerine çıktı.

Tam sayılar çıkmamakla birlikte geçen yıl yine dünyada 4 milyardan fazla havayolu yolculuğu yapıldı. Bir kişinin birden fazla uçuşu olması nedeniyle sayı böyle ifade ediliyor. Kişi denmiyor. Yolcu sayısındaki büyüme bir önceki yıla oranla yüzde 7.5 oldu. Gelecek yıl bu artış yüzde 6 olarak gerçekleşmesi tahmin ediliyor.

Sonuçlara bakıldığında 1970’li yıllardaki uçak kazalarındaki can kayıpları bazı yıllar 2 binin üzerindeydi. 1980’li yıllarda rakamlar yarı yarıya düştü. 1990’lı yıllarda da ciddi bir azalma olmadı.

2000’li yıllarda ise başlangıçta iyi sonuçlar alınmadı. Ama 2013, 2016 ve 2017 havayolu yolculuğunun güveninin yükseldiği yıllar oldu.

YÜZDE 90 HATA

Oysa dünyada her 25 saniyede bir trafik kazası meydana geliyor. Evlerde yaşanan kazalarda bu civarda. Sonuçta ölüm oranları binlerce kat fazla. Havayolu yolculuğu kazalarının yüzde 90’ı da ne yazık ki insan hatasından kaynaklanıyor. Pilotaj hataları, bakımdaki küçük kusurlar hâlâ var. Meteorolojik nedenler de çok az etkili oluyor. Havada çarpışma, tarihe karışıyor. Elektronik sistemlerin gelişmesi, radarların olağanüstü hale gelmesi bunda çok etkili. Türbülans gibi nedenler artık kaza nedeni değil.

TEK TÜRK KAZASI

Geçen yıl kazalar arasında ne yazık ki bir Türk şirketinin de olayı var. 16 Ocak 2017 tarihinde Bişkek’te düşen Türk MyCargo Havayolları’na ait Boeing 747-400F tipi Jumbo kargo uçağı. Düşük görüş şartlarında inmeye çalışan Jumbo Jet, pas geçmeye çalışırken pist sonundaki yerleşim birimine düştü. Kazada 4’ü uçuş ekibi, 35’i de çevre binalarda yaşayanlardan toplam 39 kişi hayatını kaybetti.

Geçen yılın en ağır kazası ise Myanmar’da yaşandı. Hava Kuvvetleri’ne ait askeri nakliye uçağının 7 Haziran 2017’de düşmesi sonrasın 122 kişi hayatını kaybetti.

Atatürk Havalimanına zorunlu iniş yapan bir iş jeti de pist dışına sürüklendi ve yandı. Can kaybı olmayan uçaktan iki pilot, kabin memuru ve yolcu sağ salim çıkmayı başardılar.

FACİADAN DÖNÜLDÜ

7 Temmuz 2017’de gece saatlerinde San Franvcisco (SFO) Havalimanı’nda yaşanan sıra dışı olayın bir faciaya dönüşmesi ‘kıl payı’ önlendi. Toronto–San Francisco uçuşunu yapan AC759 sefer sayılı Air Canada uçağı siste az kalsın, pist yerine, kalkış için sıraya girmiş olan dört uçağın bulunduğu taksi yoluna iniş yapıyordu.

Durumun farkına varan Hava Trafik Kontrolörü pilotu anında ikaz etti ve Kanada Havayolları’nın Airbus A320 uçağı pas geçti. Sonra da dönerek emniyetle indi. Ama taksi yoluna inse, 4 uçağı birbirine katacak ve havacılık tarihinin  en büyük kazalarından bir olacaktı. Air Canada uçağında 135 yolcu ve 5 mürettebat bulunuyordu. Taksi yolunda bekleyen uçaklarda kaç kişinin bulunduğu ise açıklanmadı.

Hong Kong Airlines’a ait Airbus A330 ile  Cathay Pasific’e ait Boeing 747 tipi iki uçağın 24 Aralık tarihinde Hong Kong Uluslararası Havalimanı’nda çarpışma tehlikesi atlattığı ortaya çıktı.

Hong Kong Airlines uçağının HX709 sefer sayılı Hong Kong-Bali uçuşu için kalkışa hazırlandığı sırada Alaska’dan gelen Cathay Pacific’e ait Boeing 747 uçağı da aynı piste inmek üzere alçaldı. Hong Kong Airlines pilotları kulenin uyarısıyla son anda kalkıştan vazgeçti. Büyük bir facia önlenmiş oldu.

2036’DA HAVAYOLU YOLCULUĞU İKİ KAT ARTACAK

YAPILAN araştırmalara göre 2036 yılında dünyadaki havayolu yolcuğu sayısı 7.8 milyara çıkacak. Neredeyse iki kat artacak yolculuk sayısı ile birlikte tabii uçak sayısı da artacak. Araştırmalara göre bu sayı 35 bin uçağı aşacak. Bu uçakların 16 binden fazlası Asya-Pasifik ülkelerinde olacak.

PAZAR DOĞUYA KAYIYOR

Talebin en büyük itici gücü Asya Pasifik bölgesi olacak. Bölge önümüzdeki yirmi yılda yeni yolcuların yarıdan fazlasının kaynağı haline gelecek. Havayolu pazarında, Çin’in Amerika Birleşik Devletleri’ni zorlayacak kadar hızlı büyüyecek. Bunun, 2022 yıllarında Çin’de biraz daha hızlı büyüme ve ABD’de hafif bir düşüşün kombinasyonu ile gerçekleşeceğini tahmin ediyor. İngiltere, 2025’te Hindistan ve 2030’da Endonezya’yı geride bırakarak beşinci sıraya düşecek. Tayland ve Türkiye ilk on en büyük pazarlara girerken Fransa ve İtalya sıralamasında sırasıyla 11 ve 12’inci olacak.

EN HIZLI BÜYÜYEN 5 PAZAR

2016’ya kıyasla-2036 yılında en hızlı büyüyen beş Pazar:

- Çin (toplam 1.5 milyar -921 milyon yeni yolcu)

- ABD (toplam 1.1 milyar- 401 milyon yeni yolcu)

- Hindistan (toplam 478 milyon-337 milyon yeni yolcu)

- Endonezya (toplam 355 milyon-235 milyon yeni yolcu

- Türkiye 196 milyon-77 milyon yeni yolcu.

LİDER FIRIN SÜTLAÇ

THY uçaklarında ikramda varsa, mutlaka fırın sütlaç yiyin. Turkish Do&Co tatlıcılarının yaptığı fırın sütlaç, şeker oranından pirinç miktarına kadar olabilecek en iyi karışım. Şekerin düşük olması nedeniyle çok tüketilen fırın sütlaç şirketin sunduğu en iyi tatlı. Bazı tatlıları dışarıdan satın almaları ve şeker oranının yüksek olması özellikle yabancı yolcuları zorluyor. Ama ‘Elmalı Strudel’ başta olmak üzere ‘Chocolate Mousse’ da en çok tercih edilen tatlılar arasında. Dünyada birçok havayolu şirketi sunduğu ikramlardaki tatlılarda şeker oranının yüzde 25’e kadar aşağı çekiyor.

NİHAYET MENDİLLER DEĞİŞTİ

Uçaklarda verilen poşet içindeki ıslak mendiller de bir rekabet ürünü.

Bazı havayolları, oldukça büyük ve delikli-gözenekli ıslak mendiller kullanıyorlar. Poşet üzerine reklam alıp maliyeti sıfıra indiriyorlar. Kolonyalı mendil de denilen bu mendillerin çoğu alkol içermiyor. Alerjik yapıları yok. Türk Hava Yolları, uzun süredir çok küçük ve işlevsiz mendili nihayet değiştirmeye başladı. Daha büyük, gözenekli yapısı olan mendillerin kokusu ise çok öne çıkmıyor ve ağır değil.

THY’DEN ÖZÜR VE 7500 MİL

MESUT Yılmaz ve eşi Berna Hanım, geçtiğimiz günlerde Los Angeles’tan İstanbul’a uçarlarken oğulları hayatını kaybetti. Aile bu acı haberi uçakta öğrenmesin diye uçağın business sınıfında WiFi yani kablosuz internet sistemi devre dışı bırakılmıştı. THY üzerine düşen görevi yaptı ve o sınıfta uçan diğer 47 yolcuya birer mektup yazılarak özür dilendi. Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı’nın yazdığı mektupta, internet sisteminin neden kapatıldığı da açıkça anlatıldı. THY ayrıca o uçuştaki diğer 47 business yolcunun hesabına 7500 uçuş mili işleyeceğini bildirdi. Tek yön business class’ta mil kazanım hakkı da bu kadar zaten.

Böylece giderek büyüyen ve bir dünya markası haline gelen THY -iki arada bir derede kaldığı sorunu- en uygun biçimde çözmüş oldu.