9 Kasim 1989

Anılar, anıları canlandırdı

Almanya’nın eski Başbakanı Angela Merkel’in anılarını içeren kitabının bu yıl kasım ayında okuyucuyla bulaşacağını okuyunca, kendimi birden 1990’lı yılların başlarında buluverdim.

Freiheit (Özgürlük) yolda

Almanya’nın eski Başbakanı Angela Merkel’in eski büro şefi ve danışmanı Beate Baumann’ın desteğiyle uzun süredir üzerinde çalıştığı, sabırsızlıkla beklenen anılarını içeren kitabında nihayet son aşamaya gelindi.

Almanya’nın en kara ve en ak günü

Almanya’da Naziler tarafından girişilen Yahudi soykırımının (Holokost) başlangıcı olarak bilinen ve ‘Kasım Kıyımı’ (Novemberpogrome) olarak nitelendirilen 9 Kasım 1938’deki ‘Kristlallnacht’ın (Kristal Gece - Kırık Camlar Gecesi) 85. yıl dönümü vesilesiyle Federal Meclis’te perşembe günü bir anma töreni düzenlendi. Nazi kurbanları anıldı.

‘Sol’un sonu göründü

Ve Almanya’da aylardır süregelmekte olan belirsizlik giderildi. Sol Parti yönetimiyle sistematik olarak didişen, başta Rusya, NATO, silahlanma ve sığınmacı politikası yüzünden yaşadığı görüş ayrılıkları nedeniyle bir daha bu partiden milletvekili adayı olmayacağını aylar önce ilan eden Sahra Wagenknecht, nihayet yeni bir parti kurup kurmayacağına açıklık getirdi.

Almanlar bir türlü bütünleşemedi

İki Almanya birleşeli tam 33 yıl oldu... En az 60 milyon kişinin yaşamını yitirdiği İkinci Dünya Savaşı’ndan mağlup çıkan Almanya’da kontrol, 1945 yılında ‘işgal kuvvetleri’ olarak bilinen Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Fransa ve İngiltere ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ne (SSCB) geçti.

Sol Parti’yi Gysi de kurtaramaz

Almanya’da genelde ‘Doğu Almanların partisi’ olarak bilinen Sol Parti’de yaşanan iç sürtüşmeler nedeniyle tam bir çöküş başladı. 13 Ağustos 1961’de örülen ‘Berlin Duvarı’nın 9 Kasım 1989 tarihinde ‘çökmesiyle’, eski Doğu Almanya olarak bilinen Alman Demokratik Cumhuriyeti’nde (DDR) 40 yıl tek başına iktidarda kalan Sosyalist Birlik Partisi’nin (SED) sonu gözüktü.

‘Utanç Duvarı’ kurbanları anıldı

Almanya’yı Almanya’dan, Almanları Almanlardan, Berlin’i Berlin’den ayıran, Batılıların ‘Utanç Duvarı’ Doğuluların “Faşizme geçit yok duvarı” olarak nitelediği Berlin Duvarı’nın inşasının 62’inci yılında kurbanlar unutulmadı.

‘Ben bir Berlinliyim’ (ICH BIN EIN BERLINER)

“Ich bin ein Berliner”. Türkçe’de “Ben bir Berlinliyim” anlamına gelen bu söylem, Almanca bilen herkesin bildiği 4 basit kelimeden oluşur. Evet... Kelimeler basittir... Ama bu tarihe geçmiş tarihi bir söylemdir.

Sizler de onlara teşekkür borçlusunuz

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Berlin’in bir bölümü de dahil ABD, Birleşik Krallık ve Fransa’nın kontrolündeki, daha doğrusu işgal bölgesindeki Almanya’nın batısında, 23 Mayıs 1949 tarihinde Alman Anayasası’nın kabulüyle Batı Almanya olarak tanınan Almanya Federal Cumhuriyeti kuruldu.

Yeni ‘utanç duvarları’ örülüyor

Tarihe karışan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) eski lideri Mihail Gorbaçov’un ‘Perestrokya’ (yeniden yapılanma) ve ‘Glasnost’ (saydamlık-açıklık) politikası sayesinde, yıllarca Almanya’yı Almanya’dan, Almanları Almanlardan ayıran ve batılıların “Utanç Duvarı”, doğuluların “Faşizme geçit yok duvarı” dedikleri ‘Berlin Duvarı’ 9 Kasım 1989 tarihinde çöktü.

‘Sol’u bir solcu mu bitirecek?

Almanya’da Die Linke, Linkspartei veya Die Linken (Sol, Sol Parti, Solcular) olarak bilinen Sol Parti, eski Doğu Almanya’da yıllarca tek başına iktidarda bulunan Marksist-Leninist Sosyalist Birlik Partisi’nin (SED) uzantısı konumunda siyasi bir partidir. SED, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1946 yılında Sovyet işgalindeki Doğu Almanya ile ABD, İngiltere, Fransa ve Sovyet işgalindeki Berlin’de Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Almanya Komünist Partisi’nin (KPD) zorla birleştirilmesiyle kuruldu.

Geç geleni (kalanı) hayat cezalandırır

Dünyanın çeşitli kesimlerinde de olduğu gibi, Rusya’nın, Ukrayna’da başlattığı ve sürdürdüğü kanlı savaşın birinci yıl dönümü 24 Şubat 2023’te Almanya’da da bir dizi etkinlikler düzenlendi. Savaş başlamazdan 11 gün önce ikinci 5 yıllık dönem için Almanya’nın Cumhurbaşkanı seçilen Frank-Walter Steinmeier, seçildikten sonra yaptığı kısa konuşmasında, Ukrayna-Rusya krizine dikkati çekerek, “Askeri bir sürtüşme tehlikesi yaşanan bir dönemdeyiz. Bunun sorumlusu Rusya’dır. Ukrayna’daki insanların korkusuz yaşama hakkı vardır” dedi.

Almanların en kara en ak günü

Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, daha önceki yıllarda olduğu gibi, bu yıl da başkent Berlin’deki Cumhurbaşkanlığı Köşkü Bellevue Sarayı’nda 9 Kasım’da bir etkinlik düzenledi. Bu hem anma hem de kutlama etkinliğiydi. Nitekim konuşmasında da bunun altını çizdi. “9 Kasım Almanların hem aydınlık hem de en karanlık günüdür” dedi.

Almanların hem aydınlık hem de en karanlık günü: 9 Kasım

İki Almanya arasında ‘Utanç Duvarı’ olarak da bilinen ‘Berlin Duvarı’nın yıkılışının 33’üncü yıl dönümü kutlanırken, diğer yandan Nazi döneminde girişilen Yahudi soykırımının başlangıcı olarak tarihe geçen 9-10 Kasım 1938’de Yahudilere ait binalara ve işletmelere karşı gerçekleştirilen ‘Kristalnacht’ (Kırık Camlar Gecesi) saldırıları da anıldı.

AB, Yunan zulmüne neden sessiz

Avrupa Birliği (AB) bir medeniyet projesidir. AB bir demokrasi projesidir. AB bir barış projesidir. AB bir adalet projesidir. AB bir dayanışma projesidir. AB bir eşitlik projesidir. AB bir özgürlük projesidir. Bu erdemler uzayıp gidiyor.

İki Almanya birleşti ama...

Almanya’yı Almanya’dan, Almanları Almanlardan, Berlin’i Berlin’den, Berlinlileri Berlinlilerden ayıran, batılıların ‘Utanç Duvarı’, doğulularının ‘Faşizme geçit yok duvarı’ olarak nitelediği ‘Berlin Duvarı’nın 9 Kasım 1989 tarihinde yıkılmasından ve Demokratik Alman Cumhuriyeti’nin (DDR-Doğu Almanya) tarihe karışmasından sonra iki Almanya’nın Federal Almanya Cumhuriyeti çatısı altında resmen birleştiği 3 Ekim 1990’ının ilk dakikalarıydı.

ABD’den NATO genişlemesi konusunda gecikmiş bir özeleştiri

Sovyetler Birliği’nin son lideri Mihail Gorbaçov’un geçen hafta ölümünün ardından kendisinin tarihteki yeri konusunda önemli bir tartışmaya tanıklık ettik.

Özgürlük sevdalılarına ihanet

‘Pazartesi Gösterileri’ deyince akla, iki Almanya’nın birleşmesinin yolunu açan ve DDR olarak bilinen Alman Demokratik Cumhuriyeti’nde (Doğu Almanya) 1989 yılı yaz aylarından itibaren ‘özgürlük sevdalıları’nın başlattıkları gösteriler gelir.

‘Gorbi’ gitti, Kreuzberg’in Kralı da

Soğuk Savaş’ı bitiren, Berlin Duvarı’nın ve eski Doğu Almanya olarak bilinen Alman Demokratik Cumhuriyeti’nin (DDR) tarihe karışması ve iki Almanya’nın birleşmesi yolunu açan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) son Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, 30 Ağustos’ta 91 yaşında Moskova’da yaşamını yitirdi.

Örülen ve yıkılan duvarlar

13 Ağustos 1961… Almanya’yı Almanya’dan, Almanları Almanlardan, Berlinlileri Berlinliler’den ayıran tarih.

Dazlakların korkulu rüyası 36 Boys, ‘Biz buralıyız’ sergisinde!

Avrupa Kültürleri Müzesi’nde pazar günü Berlin’de Türklerin yoğun olarak yaşadığı Kreuzberg’de ‘36 Boys’ çetesinin kurucularından Tuncay Karadeniz’le küratör Verda Kaya sanatseverlerle birlikte olacak.

‘9 Kasım: Almanya için hem iyi hem kötü anlamda tarihi bir gün’

Almanya’da parlamenter demokrasiye geçişin yolunu açan 1918 yılı Kasım Devrimi’nin gerçekleştiği, 1938 yılında nazi döneminde Yahudilere ait sinagog ve iş yerlerinin yakılıp yıkıldığı ve 1989’da iki Almanya arasındaki ‘utanç duvarı’nın yıkıldığı 9 Kasım vesilesiyle Berlin’deki Cumhurbaşkanlığı Köşkü ‘Bellevue Sarayı’nda bir etkinlik düzenlendi. Cumhurbaşkanı Steinmeier, 9 Kasım’ın hem kötü hem de iyi anlamda ‘Almanya’nın tarihi günü’ olduğunu söyledi.

Bu kez duvarlar dikenli telden

1 Eylül 1939’da başlayıp 2 Eylül 1945’te biten İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa ikiye bölündü. Bir yanda komünizmin hâkim olduğu Sovyetler Birliği (SB) güdümlü Doğu Avrupa. Diğer yanda liberal demokrasinin hüküm sürdüğü Batı Avrupa. Bir yanda ‘Demir Perde’ olarak da nitelendirilen sosyalist sistemin insanlarını susturduğu Doğu Blok ülkeleri.

Doğu Almanya’dan siyasetin zirvesine

Şansölye seçildiği 2005 yılından beri iktidarda olan Angela Merkel, 16 yıldır Almanya Başbakanlığı görevini yürütüyor. Pazar günü yapılacak seçimlerde yarışmayan Merkel, aktif siyasi hayatını sonlandırmaya hazırlanıyor.

Kafam Batı’da, vücudum Doğu’daydı

13 Ağustos 2021, Batılıların ‘Utanç Duvarı’, Doğuluların ‘Faşizmden Korunma Duvarı’ olarak niteledikleri Berlin Duvarı’nın örülmeye başlamasının 60’ıncı yılıydı.

Duvarın inşasının 60. yılında anma!

İkinci Dünya Savaşı sonrasında Berlin’i ve Almanya’yı ikiye ayıran Berlin Duvarı’nın inşasının 60. yılında duvar kurbanları anıldı. Törene Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile Berlin Eyalet Başbakanı Michael Müller de katıldı. Törende kurbanlar anısına çelenk bırakıldı.

‘Soğuk savaş’ bitti sıra dünya barışında

YER: Cenevre Gölü kıyısındaki Villa Fleur d’Eau (Su çiçeği villası).Tarih: 19 Kasım 1985Olay: Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) 40’ıncı Devlet Başkanı Ronald Reagan ile sonradan tarihe karışan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) o dönemdeki lideri ve son Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov’un ilk buluşması.

Yıldırım Akbulut’a veda etmek...

1972 yılı, 12 Mart ara rejim dönemiydi.