Gece yarısı bu böreği yiyenleri bolluk ve bereket bekliyor

Dünyanın dört bir yanında insanlar yeni yılın gelişini heyecanla bekliyor. Yeni bir yıl milyarlarca kişi için yeni bir başlangıcı sembolize ediyor.

Bazı ülkelerde bu yeni başlangıcın daha mutlu, sağlıklı ve bereketli olması için bazı özel yiyeceklerin yenmesi gerektiğine inanılıyor. İşte yakın komşularımızdan uzak ülkelere, ilginç yılbaşı yemeği gelenekleri...

Dünyanın birçok yerinde ıspanak, pazı gibi yeşil yapraklı sebzeler mutlaka yılbaşı sofrasında bulunuyor. Bu yiyeceklerin parayı çağrıştırdığına ve yılbaşında yeşillik yiyenlerin, yıl boyunca refah içinde olacağına inanılıyor.

Fasulye de yeşil yapraklı sebzeler gibi parayı, daha doğrusu demir parayı çağrıştırdığı için yılbaşında yenmesi makbul yiyeceklerden. Hatta ABD'nin güney eyaletlerinde sadece yılbaşı gecesi yenen Hoppin' John isimli bir yemek bile mevcut. Bu yemek pirinç ve börülce ya da fasulyeden oluşuyor.

Mısır ekmeği de yine ABD'nin güney eyaletlerinde yılbaşı sofralarında mutlaka bulunan lezzetlerden. Hatta bu bölgede "Bezelye yerseniz kuruş, yeşillik yerseniz dolar, mısır ekmeği yerseniz altın" diye bir deyim bile bulunuyor. Denemeye değer sanki...

Japonya'da yılbaşında mutlaka "toşikoşi soba" diye bilinen özel noodle çorbası yeniyor. Çorbanın içindeki noodle'ların uzun olması uzun bir ömrü sembolize ederken, noodle'ların hammaddesi olan karabuğday unu da dayanıklılık getiriyor.

İspanya'da yılbaşı gecesi saat 12'yi vurduğunda 12 adet üzüm yeme adeti var. Saatin her bir vuruşunda bir üzüm yeniyor ve bu üzümler yılın her bir ayını temsil ediyor. Eğer 12 üzümden biri çok ekşi çıkarsa, o ay dikkatli olunması gerekiyor çünkü yiyen kişinin başına kötü şeyler gelebileceğine inanılıyor.

Yunanistan'da da saatler gece yarısını vurduğunda evin ön kapısında nar patlatılıyor. Narın içinden ne kadar tane dökülürse, o haneye o kadar şans ve bereket geleceği düşünülüyor.

Balık da yılbaşında yendiğinde şans getirdiğine inanılan yiyeceklerden. Çünkü parlak pullarının bozuk paralara benzediğine inanılıyor. Dahası balıklar gruplar halinde yüzdükleri için bolluğu, bereketi sembolize ediyorlar.

Polonya ve İskandinavya'nın ortak bir yılbaşı yemeği var: Ringa balığı salamurası. Bunun iki sebebi var: Balıkların bu ülkede bolca avlanması ve renklerinin gümüşe benzemesi. Ringa salamurası gece yarısı olduğunda yeniyor ve bolluk, bereket getireceğine inanılıyor.

Çin takviminin son gününde aileler toplanıp ciaozi denilen özel mantılar yapıyor. Antik Çin'de para birimi olarak kullanılan altın külçelerinin şeklindeki bu mantıların yiyenlere bol para getireceği düşünülüyor.

Çin'deki bir diğer yılbaşı yiyeceği de mandalina. Refah getireceğine inanılan mandalinaların üzerinde sapının ve yaprağının bulunması da uzun bir yaşamla ve doğurganlıkla özdeşleştiriliyor.

Sauerkraut, Almanya'da ve Doğu Avrupa'da karşımıza çıkan bir tür lahana turşusu. Yılbaşında bir tabak dolusu sauerkraut yemek zenginlik anlamına geliyor. Tabak ne kadar büyürse, getireceği zenginliğin de o kadar çok olacağına inanılıyor.

İtalya'nın geleneksel yılbaşı yemeği ise cotechino con lenticchie adı verilen bir mercimek yemeği. Bu adetin kökenleri Roma İmparatorluğu zamanlarına dayanıyor. Zira o zamanlar insanlar yılbaşında sevdiklerine, yıl içinde altına dönüşmesi ümidiyle, deri bir kesenin içine doldurulmuş bakliyatlar verirlermiş.

İtalya’da mercimeğin ardından da chiacchiere isimli hamur tatlısı yeniyor. Bir tür tatlı ravioli olarak tarif edebileceğimiz bu tatlının hamurları yağda kızartıldıktan sonra üstlerine pudra şekeri serpiliyor.

Meksika'da yılbaşında ülkenin geleneksel lezzetlerinden biri olan tamale yeniyor. Bu yemek muz ya da mısır kabuğuna sarılı hamur, et ve peynirden oluşuyor. Birçok ailede kadınlar toplanıp yüzlerce tamale hazırlıyor.

Hollanda'da yılbaşında oliebollen adı verilen lokma tatlısı benzeri hamur işini yeme adeti var. Hamuruna kuru üzüm ya da kuş üzümü eklenen bu lokmalar kızardıktan sonra da üstlerine pudra şekeri serpiliyor.

Yuvarlak kekler de dünyanın çeşitli yerlerinde yılbaşında yenmesi adet olan yiyeceklerden. Yılın nihayete ermesini sembolize eden bu keklerin içine zaman zaman küçük bir altın ya da bozuk para da saklanıyor. Dilimine para denk gelen kişinin yeni yılda çok şanslı olacağına inanılıyor.

Yılbaşı kekinin farklı bir formuna da Danimarka ve Norveç'te rastlanıyor. Kransekage yani çelenk keki denen bu kekler, farklı boyutlardaki çok sayıda yuvarlak kekin üst üste yerleştirilmesiyle oluşuyor. Badem ezmesiyle yapılan kransekage, çeşitli süslerle bezeniyor.

Kek olmasa da dünyanın başka yerlerinde de yılbaşında yuvarlak hamur işi yeme adeti var. Yunanların vasilopita'sı, Fransızların gateau des rois ya da galette des rois, Meksikalıların rosca de reyes denen tatlıları hep aynı geleneğin yansımaları.

Bulgarların banitsa isimli peynirli sarmal böreği de aynı amaçla yılbaşında yenen hamur işlerinden. Bu yiyecekler eski yılın sağ salim sona ermesi, yeni yılın bolluk ve bereketle gelmesi niyetiyle yeniyor.