Ergenlerden mesaj var: Ben artık büyüdüm !

Psikolojik Danışman Dolunay Kadıoğlu, ergenlik döneminde çocuğu olan ailelere bu dönemi kolay atlatmak için önerilerde bulunuyor.

Anne babalar çocuklarına ergenlik dönemine ilk girdiğinde yani 10-12 yaş dönemlerinde özellikle sorumluluk vermek istediği konularda (kardeşe göz kulak olmak, odayı toplamak …vb) "sen artık büyüdün’" derler. Yeni ergenler bunun ne olduğunu tam anlamaya çalışırken ve bu söze güvenerek arkadaşlarıyla dışarıya çıkmak, ailede fikrini söylemek gibi konularda deneyimler yaşamak istediğinde ise "daha küçüksün olmaz" sözleriyle karşılaşırlar. Peki, ergen neye göre küçük, neye göre büyüktür artık? Bunun bir kriteri var mıdır?

Ergen, kendini arada sıkışmış hisseder ve karşı çıkışlar başlar. Ergenliğe has duygusal inişler çıkışlar, ani tepki verebilme özelliği de eklendiğinde hem aile hem de ergen için zor anlardır bu anlar. Ergen; çelişkili davranışları ve sözleri sorgular, hangi davranışının övgü hangisinin yergi aldığını anlamaya çalışır ama bu konuda pek de başarılı olamaz.

Ailesi ergenin neye göre büyük neye göre küçük olduğunu düşünüyor? Bunun kriterleri nedir?

Kurallar canını sıkmaya ve saçma gelmeye başlar, kuralları sorgulamaya başlar . İsyan bayrağı açılmıştır.

Ergen " Ben artık büyüdüm, siz de bazen diyorsunuz ya, daha çok işinize geldiğinde öyle konuşuyorsunuz, bu beni çok kızdırıyor. Büyüdüm mü büyümedim mi karar verin artık" der.

Büyüdüğünü ve kendi kararlarını alabileceğini düşünen ergen bunu farklı yollarla kabul ettirmeye çalışır. Kendini kabul ettirmek için bakın hangi yollara başvurur?

• Her fırsatta ailesini ve sistemi eleştirmek
• Odasını dağınık bırakmak veya toplamak istememek
• Yüksek sesle müzik dinlemek
• İçine kapanmak, bazen hiç konuşmamak bazen çok konuşmak
• Cep telefonu ve bilgisayarla uzun uzun zaman geçirmek
• Arkadaşlarına çok önem vermek ve bu konuda ailesiyle tartışabilmek
• Kıyafetlerini, saç şeklini seçerken kendi istediği gibi olması konusunda kararlılık
• Kardeşiyle sık tartışabilmek ve aileye sık sık karşı çıkmak
• "Sanane, sizene, bana karışmayın" gibi kelimeleri çok kullanmak ya da arkadaşları arasındaki popüler kelime ve davranışları kullanmak

Çözüm önerileri:

• Ergen çocuğunuza ‘sen artık büyüdün’ dediyseniz bunun sınırlarını çizin ve ne anlama geldiğini açıklayın. Yani bu büyüme alanı nereye kadar, hangi sorumlulukları kapsıyor, herkes bu konuda net olmalı ve sınırları bilmeli.
• Ergenin odası ona özeldir, izin alarak girin bununla birlikte odanın düzenini, temizliğini birlikte konuşun ve sorumluluk alanlarını kesinleştirin.
• Kullandığı ifadeler hoşunuza gitmiyorsa bunu ona ‘ben diliyle’ ifade edin.
• Eve ait kuralları çok sert olmadan ve onun da ihtiyaçlarını dikkate alarak konuşun ve şekillendirin.

Ve unutmayın; ergenlik isyan dönemidir, ne yaparsanız yapın, aranızdaki sorunları en aza indirebilirsiniz ama sıfırlayamazsınız. Bunu da kabul edin.