Nobel, gazetecilere de verilebilir

Haberleri, yazıları hem bir entelektüel filtreden geçirir, hem de bana gerekli olanı bilir.

Çelikbudak'ın ‘‘Gazeteciye de Nobel verilsin’’ başlıklı haberi dün Hürriyet'te (11 Aralık 2001, Salı) yayınlandı.

İsveç'teki Nobel Ödüllü yazarların sempozyumunda Günter Grass şöyle demiş:

‘‘Bu ödül, röportajları edebi açıdan yeteri kadar nitelikli olduğu sürece niye bir gazeteciye verilmiyor?

Polonyalı gazeteci Rysard Kapuscinski'nin seyahat röportajları bence Nobel Edebiyat Ödülü'nü hak edecek derecede mükemmeldir.’’

Edebiyat artık klasik elbisesinin içine sığmıyor.

Üstelik röportaj da, makale de, edebiyat türleri içinde değil mi?

Okurlar günlük yazılardan oluşan kitaplara ilgi gösteriyorlar. Demek ki bunların ömrü 24 saat değil.

Çünkü hepsi de günün ve çağının tanığı, edebiyatın önemli bir işlevini gazeteciler üstleniyor. Onlar edebiyata malzeme vermiyorlar, yazdıkları edebiyatın kendisi çünkü.

Ben size öyle bir gazeteci/yazar antolojisi hazırlarım ki, içindeki birçok eser, iyi edebiyatın bütün özelliklerini içerir.

Edebiyat, ille de edebiyat eserinin dar kalıpları içinde değerlendirilmemelidir.

Grass'ın önerisi, Nobel'in verilme alanını genişletecektir.

* * *

TANZİMAT ve cumhuriyet döneminin birçok gazete yazarı edebiyatçıydı.

Şimdi edebiyatçı olmayan -nasıl bir ayrımdır bu- köşe yazarları da edebiyatın içinde anılabiliyor.

Edebiyatı; öykü, roman, şiir, deneme, eleştiri kalıpları içine hapsedemiyoruz artık.

O dönemin adları arasında da, gazetede yazan, gazeteci gibi yazan ama edebiyatçı olan kişiler de vardı.

Bugün de birçok edebiyatçı gazetelerde köşe yazarı.

Grass'ın sözünü, biraz daha açalım.

Gazete röportajları, yazıları, güncel sözcüğüyle küçümsenmek istenir. Oysa güncellikle yüzeysellik eş anlamlı değildir.

Üstelik uzmanlık alanları, gazete yazılarına en azından biçim olarak edebiyatı getirmektedir.

Gazete disiplini, yazara, kelime tasarrufunu, üslup yoğunlaşmasını öğretmektedir.

* * *

EDEBİYAT yavaş yavaş klasik anlamdaki edebiyatçıların tekelinden kurtulup kendine yeni ufuklar arıyor.