M.Kutlukhan Perker 
Barbaros Tapan
Dermatolog Dr. Neslihan Dolar
Çocuklarda tik bozuklukları nedir, neden olur ve nasıl tedavi edilir?
Tik bozuklukları olarak adlandırılan ve bir diğer adıyla Tourette Sendromu olarak bilinen bu hastalık, en yaygın olarak 3 ila 9 yaş aralığında olan çocuklarda görülen bir durumdur. Bu belirtiler ilk olarak genel olarak kafa ve boyun bölgelerinde görülmektedir. Göz kırpma, başı ileri ya da geri bir şekilde sallama da tik bozukluklarının gösterdiği belirtiler arasında yer almaktadır. Hastalığın tanısı çocuklarda hemen verilmemeli ve tanının kesin olarak koyulabilmesi için belirtileri görülen çocuk belli bir süre takip edilmesi gerekir. Herhangi bir tedavisi olduğu bilinmeyen bir durum olsa da hafifletmek adına bazı yöntemler kullanılmaktadır. Peki, tik bozuklukları nedir ve çocuklarda tik bozuklukları neden olduğu ve tedavisi nelerdir merak edilen tüm ayrıntıları sizler için derledik.
Tik, kişilerde olduğu takdirde kontrol altında olmayan, hareket ya da sesler ile kendini gösteren bir durumdur. Bu hareketleri yapan kişilerde ihtiyaç doğrultusunda görülen bir durum olarak da tanımlanabilir.
Çocuklarda Tik Bozuklukları Nedir?
Tik, her yaştan bireyde görülebilen bir durum olmasının yanı sıra çocukluk döneminde daha fazla kendini gösterebilir. Tourette Sendromu olarak da bilinen tik bozuklukları nöropsikiyatrik hastalık kategorisinde yer alır. Motor hareketler haricinde sesler ile de ortaya çıkabilen tik bozukluğu olarak bilinir.
1885 yılında yapılan çalışmalar sonucunda bu sendromun tanımını Fransız bir doktor olan ve çalışmalar yapan Gilles Tourette'den gelir. Çocukluk döneminde görülen tik bozuklukları erken dönemde tanısı konulması için çocuğun bir süre gözlem altında kalması gerekmektedir. Bunun tanısını koymak için ise bazı belirtileri göstermesi gerekmektedir. Tanıdan sonra ele alınan tedavi yöntemleri ise çocuk için oldukça fayda sağlayacak bir durumdur.
Çocuklarda Tik Bozuklukları Neden Olur?
Çocuklarda görülen tik bozukluklarının nedeni tam olarak bir neticeye bağlanmamıştır. Genetik ola durumların bu noktada oldukça etkili olduğu es geçilemez bir gerçektir. Çocuğun ailesinde tik bozukluğu bulunuyorsa bu hastalığın görülmesi oldukça yüksek olan bir ihtimaldir. Tourette Sendromu'nun meydana gelmesinde etkili olan bir diğer faktörlerin ise psikolojik, nörokimyasal ve çevresel olan etmenlerin olduğu bilinir.
Dopamin, noradrenalin ve seratonin salgısında olan sorunlar da tik bozukluklarına neden olabilir. Stres, yorgunluk, panik atak ve heyecan içerisinde bulunan çocuklar çeşitli bölgelerde tiklere neden olabilir. Bunun yanı sıra tik bozukluklarına sahip olan kişilerde psikolojik hastalıkların olduğu da araştırmalar sonucu ortaya çıkar.
Çocuklarda Tik Bozuklukları Nasıl Tedavi Edilir?
Hekimler tarafından bu durumun tanısı bazı zamanlar fazlaca zordur. En önemli sebeplerinden biri de herhangi bir test yapılamaması ya da görüntüleme yöntemine başvurulamamasıdır. Sadece ileri derecede şiddeti olan sendromlarda tomografiden faydalanılabilir. Doğru teşhis edilebilmesi bu hareketlerin ve istemsiz olan diğer durumların 1 yıl takibi yapılmalıdır. Küçük yaşta iken görülen yani çocukluk zamanında olan tikler bazı kişilerde belli bir süre sonra ortadan kalkar. Tanı konulduktan sonra her hastalıktaki gibi nasıl bir yol izleneceğidir. Hafif, ortada ve ağır düzeyde olan tikler bulunur ve hepsinin tedavi yöntemleri farklılık gösterir.
Tedavi yöntemi uygulanırken çocukların sosyal durumları incelenmeli ve buna göre bir yöntem uygulanmalıdır. Saniyeler içinde olan ve geçen hafif tiklerde herhangi bir tedavi uygulanmaz. Hafif, orta ve ağır tiki bulunan kişilerde günlük hayatı etkilemeye ve ne sıklıkta olduğuna göre tedavi farklılık gösterir. Terapinin geçireceği düşünülen durumlarda terapi uygulanmalıdır. Bazı çocuklarda ya da ileri yaş olan bireylerde terapi yeterli gelmeyebilir. Terapinin yeterli olmadığı durumda ise ilaçlı tedavi uygulaması tercih edilir.