Baş ağrısını kendi kendimize nasıl geçirebiliriz?

Baş ağrısı hastalarının büyük bir bölümünün ağrılı günler nedeniyle sosyal hayattan koptuklarını, mesleki fonksiyonlarını veya günlük işlerini yerine getiremediklerini, aile içi ve arkadaşlık ilişkilerinin bozulduğunu görüyoruz. Bu durum psikolojik sorunları da beraberinde getiriyor. Bu nedenle hastanın ağrı yaşadığı günlerde ağrısının en kısa sürede geçirilmesi yani doğru bir atak tedavisinin yapılması gerekiyor. Baş ağrısı için evde alınacak yöntemlerin, ağrının şiddetini ya da süresini azaltmaya yardımcı olduğunu dile getiren Nöroloji Uzmanı Dr. Sevda Dağcıoğlu, bazı yöntemler hakkında bilgi verdi.

Hastanın baş ağrısı atağının tanısının doğru bir şekilde koyulması ve uygun atak tedavisinin doğru zaman ve dozlarda alınması büyük önem taşıyor. Bazen de ilaçla tedavi gerektirmeyen fakat basit yöntemlerle sağaltabileceğimiz ağrılarla karşılaşabiliyoruz. Bunu bilmek daha az ağrı kesici almak ya da ağrılı dönemden daha hızlı kurtulmak için önemlidir.

Baş ağrılarının büyük bir kısmı kendiliğinden ya da evde uygulayacağımız bazı basit yöntemlerle giderilebilir. Baş ağrılarımızı tanımamız ve bu yöntemleri bilmemiz sayesinde, çoğu zaman acile ya da doktora başvurmaktan kurtulabiliriz.

Yalnız bu yardımcı tedavi yöntemlerinden önce iki çok önemli noktayı unutmamamız ve bu konularda çok dikkatli olmamız gerekir. Bunlardan birincisi, daha önceden de baş ağrısı yaşıyor olsak bile eğer o an için farklı, daha şiddetli, ani gelen ya da görme bozukluğu, kollarda bacaklarda uyuşma, güçsüzlük, ense kaslarında gerginlik, ateş gibi başka belirtilerin de eşlik ettiği bir ağrıyı kendi başımıza geçiştirmeye çalışmak yarardan çok zarar getirebilir ve hayati tehlike yaratan bir olası durumu anlamak için zaman kaybettirebilir. Bir ikinci önemli nokta da bu yöntemleri kullanmaya karar veren hastaların bu yöntemlerin hekimlerinin önerdiği tedavilerin yerini tutmayacağını bilmeleri ve tedavilerini aksatmamaları gerektiğidir.

Baş ağrısı için evde alınacak yöntemler ağrının şiddetini ya da süresini azaltmaya yönelik yardımcı bazı önerilerden ibarettir. Hafif bir baş ağrısı yaşıyorsanız, sessiz ve karanlık bir odada dinlenme, alın ve başın ön bölümüne soğuk kompress uygulama, sigara ve alkolden uzak durma gibi önlemler çoğu zaman yeterli olur.

Gevşeme egzersizleri

Gevşeme egzersizleri kaslardaki gerginliği ve stresi azaltarak çoğu hastada faydalı olur. Gevşeme egzersizlerini nefes alma egzersizleri ve vücut kas gevşetme egzersizleri olarak iki bölümde uygulayabilirsiniz. Yarısı nefes alma, yarısı kas gevşeme olmak üzere yapılan gevşeme egzersizlerine günde 10-20 dakika ayrılması önerilir. Bu egzersizler sırasında evde yaşayan diğer kişilerin sizi rahtsız etmemesi, egzersizin gürültüden ve kargaşadan uzak bir ortamda yapılması önemlidir.

Nefes alma egzersizleri

Sırt üstü yatın ya da sırtınızı rahat bir yere dayayarak oturma pozisyonuna geçin. Nefes almaya konsantre olun ve yavaş, sabit bir şekilde nefes almaya devam edin. Burundan nefes alın ve nefesinizi burundan ya da ağızdan verin. Sadece göğsünüzle nefes almak yerine göbek ve kaburgalar arasını dolduracak şekilde derin nefes alın. Nefes tutmayın. Bu nefes alma verme hareketine 5-10 dakika boyunca devam edin. Bu sürenin sonunda tüm vücudunuzda bir rahatlama hissi fark edeceksiniz.

Kas gevşeme egzersizleri

Vücuttaki tüm kasları sırasıyla kasın ve gevşetin. Ayak başparmaklarından başlayarak, başa kadar çıkın. Bu esnada kas gruplarınızın gevşediğini ve ağırlaştığını düşünün ve kafanızdaki diğer tüm düşünceleri boşaltın. Gevşeme düzeyinizi gittikçe daha da derinleştirin. Gevşediğinizin ve rahatladığınızın farkına varın. Gevşeme süreniz dolduğunda el ve ayak parmaklarınızdan başlayarak önce elleri ve ayakları ve daha sonra tüm vücudu gerip hareket ettirin. Bazı hastalar gevşeme tekniklerini uygularken uykuya dalabilirler. Gevşeme egzersizleri sırasında rahatlatıcı bir müzik dinleyebilirsiniz. Gevşeme egzersiziniz sona erdiğinde tam olarak uyanık hale geçmek için kendinize zaman tanıyın. Tamamen uyanık hale geçmeden elektrikli bir alet kullanmak ya da araba kullanmak tehlikeli olabilir. 

Sıcak ve soğuk uygulama

Sıcak su matarası, ısı veren padler veya sıcak banyo ile yapılan sıcak uygulaması gergin kasları gevşetebilir. Bu gibi uygulamalarda derinizi yakmamaya özen göstermelisiniz. Yine buz torbası ile sırta, boyuna ve şakaklara soğuk uygulama da bazı ağrılara iyi gelebilir.

Buz torbası uygularken aşağıdaki basamakları izleyin:

• Yarım kilo buzu plastik bir torbaya koyun.
• Buzu örtecek kadar su ilave edin.
• Poşetten havayı boşaltın ve ağzını sıkıca bağlayın.
• Torbayı nemli bir bezle sarın ve ağrılı bölgenin üzerine koyun.
• Uygulamaya 15 dakikaya kadar devam edin.

Masaj tedavisi

Baş ağrılı hastaların %80’inde ağrıya boyun kaslarında spazm eşlik eder. Boyun kaslarının gerilmesi de aynı şekilde baş ağrısını kötüleştirebilir. Masaj tedavisi özellikle boyun ve omuz kaslarındaki gerginliği azaltacağı için çoğu baş ağrısında faydalıdır. Ancak migren ataklarında hareket ağrıyı kötüleştireceğinden ve bazı ataklarda yüz ve saçlı deri çok hassas olabileceğinde masaj önerilmez.