Çocukların okul başarısını artıran yöntem

Bir çocuğun okul başarısı onun zeki olmasıyla ilişkilendiriliyor. Bu doğru mu? Başarıyı artırmak için ne yapmak gerekir?

Seviye Yıldız İmga (Aile danışmanı, rehberlik öğretmeni): Zekâ, başarı için gereklidir ama tek başına yeterli değildir. Gerçekte başarı, zekâya ek olarak düzenli ve sistemli çalışmaya bağlıdır. Düzenli ve sistemli çalışma ise ‘programlı çalışma’ demektir. Başarıyı %50-60 oranında zekâ ve özel yetenekler, %30-40 oranında programlı çalışma, %10-15 oranında ise şans ve çevre etkilemektedir. Öğrenme; amaçlı, planlı ve yöntemli bir uğraştır. Öğrenmenin sihirli bir yöntemi yoktur. Öğrenme ezberlemeye değil kavramaya, çözümlemeye, önceki bilgilerle karşılaştırmaya ve bütünleştirmeye dayalıdır. Öğrenmede öğrencinin aktif olması gereklidir. Öğrenci çaba gösterecek, zaman verecek, kapasitesini kullanacak ve enerji harcayacaktır. Etkili öğrenme ve verimli çalışma becerilerine sahip olmadan öğrencilerin, sınav kaygılarının azaldığı ve başarılarının yükseldiği gözlenmektedir.

Anne babalar, çocuklarının sürekli ders çalışmasını istiyor…

Berkay Ateş (Uzman Klinik Psikolog): Anne babalar, çocuklarının okuldan gelir gelmez ders başına oturmalarını istiyor, onların başarısını ders notlarıyla değerlendirebiliyor. Oysa tıpkı yetişkinler gibi çocukların da kendilerine ayırdıkları serbest zamanları olmalı. Bu nedenle okuldan gelir gelmez onları derse oturmaya yönlendirmek yerine ders çalışma planı yapmasına ve okul sonrası çalışma ve dinlenme bloklarını makul zaman dilimlerine ayırmaya teşvik etmek daha doğru bir tutum olacaktır. Çocukların okul dönüşü yemek yemesi, kafa dağıtması ve dinlenmesi için onlara zaman ve alan tanınmalı fakat tanınan zamanın ardından ders çalışmanın neden gerekli olduğu da makul biçimde onlara anlatılmalı. Tabii bunu yaparken çocukların kendi istedikleri biçimde, işlevsel bir plan hazırlamalarına destek olmak ve o plana olabildiğince uymalarını sağlamak son derece yararlı olacaktır. Ders saatleri, ders dışı aktiviteler, dinlenme zamanı vb. haftalık programda yazabilir. Böylece çocuk planlı ve kendi sınırları içinde özgür olacak, kendi sorumluluğuna göre davranacaktır.

Ders programı çocuk için ne anlama gelir?

Seviye Yıldız İmga: Çocuğun yaşamını kontrolünü ‘kendi eline’ alması ve ‘artan başarı’ demektir. Ders programı; çalışma zamanını ve çalışma ortamını iyi organize etmekle başlar. Hedeflere ulaşmak ve başarılı olmak için zaman ve ortam iyi bir şekilde düzenlenirse verim yükselir. Zamanı iyi kullanan öğrenciler genellikle hem ders çalışmaya hem de ders dışı etkinliklere dengeli olarak zaman ayırırlar. Zamanı planlayarak, süreyi ve enerjilerini daha ekonomik kullanmış olurlar. Bir öğrenci, okulda geçen saatlerinin dışında kalan zamanını ‘çalışma, eğlenme ve dinlenme zamanı’ olarak bölmeli ve her biri için günün belli saatlerini ayırmalıdır.

Anne babalar bu konuda ne yapmalı?

Seviye Yıldız İmga: Haftalık planı oluşturmak için çocuğa yardımcı olmalı ve o planı uygulamasında elinden gelen desteği vermeli. Çocuğun ders programını uygulayacağı fiziksel ortamı ona sağlayıp, psikolojik olarak da destek vermeli. Uyguladığı programı devamlı yapabilmesi için onu teşvik etmeli, yüreklendirmeli ve gerekli fiziksel ortamın sürdürebilir olmasını sağlamalı.

Berkay Ateş: Çocuğun etkili bir şekilde ders çalışmasını teşvik etmek için çalıştığı ortamda herhangi bir ekran (tv, tablet, telefon) olmamasına dikkat edilmeli. Ders çalıştığı sırada anne babanın da cep telefonu kullanımı sınırlandırılmalı ki, çocuk bunun bir takım çalışması olduğunu hissetsin. Ders programına uygun hareket edebilmesi için ona destek olunmalı. Ders çalıştığı ortamın düzenli ve iyi ışık alan bir ortam olması sağlanmalı. Günlük veya haftalık planda, çocuğun görevlerini nasıl planlayacağı ona anlatılmalı, gerekli ödev ve sınav tarihlerinin dönem başından takvime işaretlenmesi sağlanmalı. İlerleyen günlerde, planlı çalışmanın ona kendini nasıl hissettirdiği ve başarısını nasıl etkilediği de konuşulmalı.