Gülçin Işık

Yağ yakıcı olan 'L-Karnitin nedir?

20 Aralık 2021
İnsan vücudunda doğal olarak üretilen bir aminoasittir. Lizin ve metionin aminoasitleri karaciğer ve böbrek sayesinde L-karnitine dönüştürülür. Bunların bir kısmı böbrekte depo edilirken, fazlası idrar yoluyla dışarı atılır.

Aminoasitlerin vücutta kullanım amaçları çeşitlilik gösteriyor. Karnitin bileşiği, yağ asitlerinin parçalanmasına ve hücre içinde enerjiye dönüştürülmesinde etkili rol oynamaktadır. L- karnitin çoğu durumda vücut tarafından yeterince üretilir. Ancak bazı durumlarda üretim yetersizse bunu besinlerden veya takviyelerden karşılayabiliriz.

Karnitin çeşitleri:

L-karnitinin ana görevi enerji üretimidir. Yağ asitlerinin hücre içindeki mitokondriyal sistemde kullanılıp, gerekli enerjinin üretilmesini sağlar. Böylece sağlıklı bir yaşlanma, hastalıklardan korunma, doğru çalışmış bir enerji metabolizması oluşturmuş olur. Kaslarda depo şekli en yüksektir. Dışarıdan almak istediğinizde, ‘Hangi besinlerde karnitin var?’ diyecek olursanız;

Yapılan bir çalışmaya göre, haftanın 4 günü egzersiz yapan 38 kişi, L-karnitin alan ve almayan kişiler arasında herhangi bir kilo farkının görülmediğini göstermiştir. Burada görülüyor ki düzenli bir diyet programı olmadığı sürece takviye almanız etki etmeyecektir.

Alzheimer ve böbrek hastalarının kullanımı kesinlikle sakıncalıdır. Bunun harici varsa başka hastalığınız doktorunuza başvurmadan kullanmamalısınız. Aksi takdirde, bulantı, kusma, ishal, hipoglisemi gibi yan etkilerle karşılaşabilirsiniz.

Spor öncesi kullanılabildiği gibi, kas ağrılarını azaltıcı etki görebilmek için spor sonrası da kullanılabilir. Günlük alım: 500-2000 mg kadar olabilir. Bazı durumlarda 4000 mg a kadar çıkarılabilir.

Karnitini sporcular genel olarak kilo vermek, yağ oranını düşürmek, kaslara oksijen oranını artırmak, kas ağrılarını azaltmak, dayanıklılığı artırmak, testosteron hormonunu artırmak gibi sebeplerle kullanabiliyor. Ancak sağlıklı bir şekilde kilo vermek ve zayıflamak için beslenme programına karnitin eklemek bir zorunluluk değildir. Yalnızca süreci hızlandırmaya fayda sağlayabilir diyebiliriz.

Sağlıklı, aydınlık günler dilerim.

Yazının Devamını Oku

Bağışık için iksir niteliğindeki 'Zerdeçal'

10 Aralık 2021
Zerdeçal denilince ilk akla gelen şey: anti-inflamatuar bir ajan olduğudur. İçerisindeki kurkumin sayesinde hücre çekirdeğindeki inflamasyona karşı ok etkili bir savunma mekanizması sunar.

Tüm bunlar bakıldığında çok bilimsel ve kafa karıştırıcı gibi dursa da özetle; hücresel antioksidan seviyesi ne kadar fazlaysa, hayati organlarda o kadar az hasar meydana gelir diyebiliriz. Bu etkiler özellikle de artrit, haşimato, PCOS, ülseratif kolit, Crohn, diyabet, sedef, osteoporoz, Alzheimer hastaları için çok kıymetlidir.

Kanser hücrelerinin üremesini durdurucu etkiye sahiptir. Ayrıca yine kanser hücrelerin kanlanmasını ve büyümesini azaltıcı etkiye sahiptir. Yani kanserden korunma amaçlı çok kıymetlidir. Ancak kemoterapi sırasında sinerjik etkisi olduğunu gibi, kullanılan bir takım ilaçlarla da etkileşebileceğinden mutlaka doktor kontrolünde tüketilmesi gerekmektedir.

Beyin dokusundaki zedelenmelere karşı onarıcı etkiye sahiptir. Yapılan çalışmalar göstermiş ki alüminyum kaynaklı işlevsel bozukluklarda noröprotektif etkiye yani sinirsel sistemi koruyucu etkiye sahip olduğu görülmüştür.

Zerdeçal kullanılırken emiliminin daha yüksek olması amaçlı karabiber kullanılması önerilir. Yine ısıl işlem zerdeçalın etkinliğini artıracaktır. Bu yüzden çorbalarda kullanımı daha faydalı olacaktır. Zencefille sinerjik etkiye sahiptir. Yani birbirini olumlu etkileyerek daha yararlı hale gelir.

Dikkat edilmesi gereken birkaç nokta vardır. Bunlar:

Sağlıklı, aydınlık günler dilerim.

Yazının Devamını Oku

Narın faydaları ve kullanımı

20 Kasım 2021
Anavatanı Türkiye olan Anadolu, Kafkasya, Ortadoğu ve İran bölgesinde yoğun bir şekilde yetiştirilen nar, çekirdekleri, özü, hatta meyve olmadan önceki çiçek hali dahil sağlık amaçlı kullanılan süper bir meyvedir.

Taze olarak yenilebildiği gibi, suyu, pekmezi, özü, nar ekşisi şeklinde de kullanılabilir. 100 gram narda; yaklaşık 70/75 kalori bulunmakta olup, yüksek lif, demir, potasyum, B1, B2, B3 ve C vitamini içeriği oldukça yüksektir.

NARIN BİLİNEN 10 FAYDASI NELERDİR?

Meyve olarak tüketilebildiği gibi; narın çekirdeği, nar çekirdeği yağı, narın kabuğu, narçiçeği, nar ekşisi gibi farklı yan kullanım alanları da mevcuttur. Kısaca bahsedecek olursak;

Narın çekirdeği: Değerli yağ asitleri içerir.

Nar çekirdeği yağı: Soğuk sıkım methodu ile elde edilebilmektedir.kalp, damar, beyin sağlığından tutun da kozmetik sektörüne kadar pek çok alanda kullanılan bir besin öğesidir.

Narın kabuğu: Özellikle ishale karşı kullanılmaktadır.

Nar çiçeği: Çay olarak tüketilir.

Nar ekşisi:

Yazının Devamını Oku

10 Maddede keten tohumunun faydaları

13 Ekim 2021
Keten tohumu, alfa-linolenik asit (ALA) açısından oldukça zengin olup, sofralarımızda baharat olarak yer alarak, mucizevi özelliklere sahip bir bitkidir. Ancak yalnızca ALA içeriği yüksek olarak değerlendirmeyin. Keten tohumunun faydaları saymakla bitmez...

1. Mükemmel bir lif kaynağı olan keten tohumu, sindirim kanalı boyunca atıkların su emmesine yol açarak kabızlık giderici etki gösterir.

2. Aynı zamanda çözülebilir lif kaynağıdır.

3. Sindirim kanalı boyunca izlediği yolda, kolesterolü bağlayarak emilimini engeller, böylece kolesterol düşürücü etkiye sahip olur.

4. Dahası, safra asidi üretimini tetikleyerek sindirim problemlerinin önüne geçer.

5. İçerisindeki omega-3 sayesinde kalp hastalıklarını önlemeye yardımcı etkileri bulunmaktadır.

6. Kalın bağırsaklarda bulunan bakteriler ketende bulunan sekoisolarisiresinol ile beslenerek lignan üretimini artırırlar. Lignan, vücutta kansere karşı koruyucu etkileri ile bilinir.

7. Ayrıca meme kanseri türlerinin büyük çoğunluğu österojen pozitiftir; bu da hastalıkta düzensiz hücre artışının vücudun kendi österojeninden kaynaklandığını ifade eder. Lignanlar ise östrojenin hücresel etkinliğini engelleyerek meme kanseri riskini azaltıcı etki yaratır.

8. Yapılan çalışmalar göstermiş ki; hem meme hem de prostat kanseri riskini düşürmede keten tohumunun olumlu etkileri görülüyor. Günde 25 gram öğütülmüş keten tohumu ile güçlendirilmiş bir kek tüketen bireylerde kanser oluşumunda, ilerleyişinde ciddi azalmalar gözlemlenmiştir.

Yazının Devamını Oku

Turna yemişi ve faydaları

8 Ekim 2021
Çoğunlukla yaban mersini ile karıştırılmaktadır. Yaban mersini eski ve genel bir ad olmakla birlikte mavi yemiş olarak satın aldığımız meyvedir. Hem yaban mersini hem de turna yemişi aynı familyadan olsa da aralarında ufak bir farklılık vardır.

Turna Yemişi ile Yaban Mersini Arasındaki Fark;

Turna yemişinin hasadı yapıldıktan sonra bu meyve şekerlendirilir ve piyasaya sürülür ve turna yemişi meyvesi yalnızca kuruyken tüketilebilir. Yaban mersini ise yaşken de kuruyken de tüketilir. Turna yemişinin yaş meyvesi yenilemeyecek kadar acıdır. Bu şekilde ayırt edilmeleri mümkündür. Yani çoğu zaman aktarlardan aldığımız çoğu zaman karıştırılan meyve aslında turna yemişidir.

Pekala turna yemişi faydaları nelerdir?

Bu meyve ilk söylediğinde akla ‘idrar yolu enfeksiyonu’ gelir. Çoğunlukla kadınların, zaman zaman da erkeklerin başını ağrıtan idrar yolu enfeksiyonlarında kullanılan antibiyotikler turna yemişinin içerisindeki özütü kullanarak oluşturulmuştur. Bu yüzden de bu meyve ile idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde ve dahi önlenmesinde sağlam bir şöhrete sahiptir.

Yine yapılan bir başka çalışmaya göre içerisindeki prosiyanidinler, ülser rahatsızlıklarını ve helikobakterpylori enfeksiyonlarında da etkili olduğunu göstermiştir.

Ayrıca bu meyvenin suyunu tüketen bireylerde streptococus mutans bakterisine bağlı diş çürümelerinin azaldığı, ancak bu meyvenin suyunun çok ekşi olmasından dolayı tüketiminin oldukça zor olduğunu söyleyebiliriz.

Farelerle yapılan deneylerde akciğer ve lenf bezlerine bağlı tümörlerde azalma, felçten dolayı oluşan beyin hasarına karşı dahi koruma sağlayabildiğini söyleyebiliriz.

Pekala turna yemişi zararları neler?

Yazının Devamını Oku

Prebiyotik- Probiyotik

19 Ağustos 2021
Tüm dünyada bilinir ki fermente gıdalar, beslenmeye probiyotik bakteri katkısı sağlar. Yaklaşık 7000 yıl önce İran’da şarap yapımı ile başlayıp, Çin’de lahana fermentesiyle devam eden, Türklerin ilacı yoğurdun yapımı ile çeşitli faydaları tespit edilen günümüzde prebiyotik-probiyotikler önem kazanmaya devam ediyor.

Fermantasyon, şeker gibi karbonhidratların alkol, karbondioksit ve organik asitlere dönüştürülmesini sağlayan bir metabolik süreçtir.

Prebiyotikler, bağırsakların düzenli çalışmasını sağlayan, insan vücudunun sindiremediği besin lifleridir. Bağırsaklardaki yararlı canlı organizmalar da probiyotikler olarak bilinir.

HANGİ GIDALARDA BULUNUR?

Yoğurt: özellikle ev yoğurdunda özellikle bu içerik oldukça yüksek olmakla birlikte, hazır alınan yoğurtlarda şeker, yapay tatlandırıcı, aroma gibi içeriklerin olmamasına özen gösterin. Etiket okuyun.

Kefir: yoğurda benzeyen özellikle de ekşi ayranın tadını andıran kefir, laktobasiller ve bifido bakteri açısından oldukça zengindir. Keçi sütünden yapılmış keçi kefiri, inek sütüne kıyasla daha doğal olup, laktoz intoleransı olanlar için tercih edilebilir.

Kombu çayı: yüzyıllardır kullanılsa da ülkemizde çok bilinmiyor, ancak son zamanlarda popülaritesi oldukça artmış durumda. Enerjiyi artırır ve ayrıca kilo vermeye de yardımcıdır.

Kimçi: özellikle uzak doğu mutfağında çok rastlanılan bir besin olam kimçi, kalsiyum, demir, beta karoten, A, C, B1 ve B2 vitaminleri bakımından mükemmel bir kaynaktır.

Tempeh:

Yazının Devamını Oku

Koenzim Q10 nedir ve faydaları nelerdir?

15 Temmuz 2021
Mitokondrinin içinde bulunmakta ve burada üretilmektedir. Yıllar geçtikte bu üretim azalmaktadır. Genç bireylerde bu eksiklik görülmezken yaş ilerledikçe bu üretimin azalması bazı sorunlara yol açmaktadır.

Öncelikle mitokondri içindeki aktif yolu; enerji üretmesine fayda sağlamaktır. Bu nedenle eksikliğinde halsizlik, kronik yorgunluk, bitkinlik gibi şikayetler görülür.

Diğer en önemli faktörlerinden biri oksidatif stresle mücadeledir. Oksidatif stres; kanserden, romatizmal hastalıklara, yaşlanmaktan, zayıf bağışıklığa kadar pek çok olumsuz etkiye sahiptir.

Ne gibi faydaları vardır?
Koenzim Q10, kalp yetersizliğinin tedavisine yardımcı olabilir. Dünyadaki ölüm sebeplerinden en çoğu ve önemlisi kalp hastalıklarıyken, CoQ10 için kalbe iyi gelmesi bizler için oldukça önemli. Yapılan deneylerde görülüyor ki, CoQ10, kalp fonksiyonlarını iyileştirerek, ATP üretimini artırarak ve oksidatif hasarı sınırlayarak kalp yetmezliği tedavisine yardımcı görülüyor.

Yazının Devamını Oku

Karbonhidrat şişmanlatır mı?

10 Haziran 2021
Karbonhidratlar sadece çok yediğinizde kilo almanıza sebep olur. Yeterli ve dengeli tüketimde kilo yapmaz. Özellikle lif açısından zengin beslenebilmek için karbonhidratlara ihtiyaç duyarız. Vücudun başlıca enerji kaynağı olması da yine bizim için önemli bir etmendir.

Rafine edilmiş: Tam tahıllı ekmekler, baklagiller, tahıl grupları yavaşça parçalanarak uzun süre enerji açığa çıkarırlar. Aynı zamanda iyi birer lif, vitamin ve mineral kaynaklarındandır.

Rafine edilmemiş: Daha kolay sindirebilen basit nişastalar olup, beyaz un, pirinç, mısır gibi karbonhidrat ürünleridir. Bunlar vücutta kolay parçalanır, hızlı bir enerji ortaya çıkarır ve uzun süre tok tutmazlar.

Süt ve doğal şeker grubu; Meyve ve sebze grupları ile doğal süt ürünlerinde bulunur. Bu gıdalarda bulunan lif içeriği şekerin yavaş yavaş özümsenmesini sağlar.

Serbest şekerler; Sofra şekeri, bal, şerbet, meyve suları gibi ürünlerden temin edilen şeker grubu hızlı kana karışır.

Lifler özellikle de çözünen lifler ((meyve, kök sebzeler, mercimek vb.) safrayla birleşerek vücuttan atılmasını sağlar. Karaciğer safranın boşluğunu doldurmak için kan dolaşımından kolesterol çeker, böylece kalp hastalıkları riski azalmış olur.

Tüm bunlardan anlaşılacağı üzere, karbonhidratlar şişmanlatır mı, fazlaysa evet, kararındaysa hayır!

Hatta karbonhidratların çeşitliliği, bu çeşitliliğe bağlı kullanım alanlar ve faydaları farklı farklı olup, günlük beslenme rutinlerinde yer alması gerekir.

Yazının Devamını Oku