Abdulkadir Selvi

CUMHURBAŞKANI Erdoğan’la birlikte Esenboğa Havalimanı’ndan sabah erken saatlerde uçtuk Macaristan’a.

Bu, Budapeşte’ye üçüncü gelişim. Her defasında hayranlığım artıyor bu şehre. Yaşayan bir tarih Budapeşte. 

Bu kez Türk Dünyası Topluluğu Gayriresmi Toplantısı için Budapeşte’deyiz.

ORBAN MUTLUYDU

Cumhurbaşkanı Erdoğan’la daha önce Kırgızistan’dan Macaristan’a geçmiştik. Amerikan seçimleri yeni sonuçlanmış Trump’ın kazandığı belli olmuştu. Uçakta bir ara internet kesilmişti meğer o arada Erdoğan, Trump’la telefonda görüşüyormuş. 

Budapeşte’ye indiğimizde Başbakan Viktor Orban’ın yüzünde güller açıyordu. Çünkü Orban, AB içinde Trump’a yatırım yapan tek liderdi. Trump kazanınca Orban da kazanmış sayılmıştı.

Orban’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ayrı bir ilgisi var. Ayrıca Türk dünyası ile ilişkilerini geliştirmeye ayrı bir özen gösteriyor. 

Zirve arasında kısa bir süre Budapeşte’yi gezme imkânımız oldu.

BUDAPEŞTE İZLENİMLERİ

Yaz dönemine girilince siyasetin tansiyonu düşer ama bu kez tam tersi olacak.

Siyaset hız kesmeden devam edecek. Hatta yaz aylarıyla birlikte küçük partilerden AK Parti ve CHP’ye geçişlerin artması bekleniyor.

Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması ve PKK’nın silah bırakma kararı siyaseti derinden etkilemeye başladı. Siyaset sert bir iklimin içine girdi. Kutuplaşma CHP ve AK Parti’ye yararken DEM Parti siyasi bir figür olarak ortaya çıkmaya başladı.

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise yeni sürece ilişkin ilk çıkışını yaptığı 22 Ekim tarihinden bu yana siyasetin bilge kişisine dönüştü. Bahçeli iktidar ve muhalefetin saygı duyduğu bir lider oldu.

MİLLETVEKİLİ GEÇİŞLERİ

Tüm bu gelişmeler siyaseti yeniden şekillendiriyor.

Küçük partiler anlamsız hale gelirken yeni döneme ilişkin politika üreten partiler güçleniyor.

Siyasetin tavanında yaşanan bu gelişmeler bir süre sonra milletvekili geçişlerine de yansıyacak.

AK Parti ve CHP’ye yeni milletvekili geçişlerinin yaşanması bekleniyor.

Siyasette ilginç bir geçiş dönemi yaşanıyor. Bazı partilerin oyları eriyor, iki parti ise yükselişini sürdürüyor.

 

Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması, PKK’nın silah bırakma kararını alması, Suriyeli mültecilerin ülkesine dönecek olması, ekonomideki gelişmeler siyasi partilerin oy oranlarını etkiliyor. Küçük partilerden büyük partilere doğru oy kaymaları yaşanıyor.

Bunun çok önemli sebepleri var.

Seçimlerden önce CHP’nin yaptırdığı kamuoyu araştırmalarında Gelecek Partisi, DEVA ve Demokrat Parti’nin oy oranlarını tespit edemiyorlardı. Bunun üzerine araştırma ölçeğini büyüttüler. Kemal Kılıçdaroğlu, cumhurbaşkanı olmak için yüzde 1 oyu olmayan partilere bile CHP milletvekilliğini peşkeş çekti.

İYİ PARTİ ERİYOR

Anket firmaları ile görüşüyorum. Şimdi benzer bir durumu İYİ Parti yaşıyor. İYİ Parti, MHP’den kopanlar ile CHP’nin ulusalcılarının oylarını alıyordu.

PKK’nın fesih ve silah bırakma kararıyla birlikte büyük acılar yaşanmasına neden olan bir dönem kapandı.

Yeni bir dönem başladı. Ancak yeni dönemin inşasında da çok dikkat edilmesi gerekiyor. PKK’nın silah bırakmasından rahatsız olan çevreler, süreci sabote etmek için fırsat arıyor. Ayrıca Türk milletinin hassasiyetleri var. Büyük yangınların küçük kıvılcımlardan çıktığı unutulmamalı. DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncay Bakırhan sonradan özür diledi ama korucularla ilgili açıklaması rahatsız ediciydi. O nedenle açıklamalara, konuşmalara çok dikkat etmek gerekiyor.  

LOZAN HASSASİYETİ

Süreci sabote etmek isteyen pusuya yatmış bekliyor. PKK’nın silah bırakma ve fesih kararını açıkladığı metinde yer alan “Lozan” ve “asimilasyon” sözcüğüne takmış durumdalar. Ben de bu ifadelerden rahatsız oldum. Kürt sorununu çözerken Türk sorunu çıkarmayalım. Ama şunu da gözardı etmemek lazım. Sonuç  itibarıyla 12 Mayıs’ta yapılan fesih ve silah bırakma açıklaması, PKK terör örgütünün kendi tabanına yaptığı bir açıklama. Bunun muhatabı devlet değil. Ayrıca elinde silah varken Lozan’ı delemeyen PKK silahı bırakınca mı bunları kabul ettirecek? Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ben hiçbir konuşmamda bu gelişmelerin Lozan’la ilişkisinin olup olmadığına dair en ufak bir ifade kullanmadım” dedi. Lozan konusunun üzerinde tepinenler Cumhurbaşkanı’nın sözüne mi güvenecek, yoksa terör örgütünün açıklamasını mı esas alacak?

Ayrıca “Bir oy CHP’ye, bir oy HDP’ye” derken PKK’nın  Lozan’la ilgili değerlendirmelerinden haberiniz yok muydu? Kent uzlaşısı yaparken PKK’nın bu yönünü bilmiyor muydunuz? HDP, Kılıçdaroğlu’na destek verirken bu tür hassasiyetleriniz yok muydu?

TARİHİ TASFİYE

Arkasında Amerika’nın, İngilizlerin, Rusya’nın, İsrail’in, İran’ın olduğu bir terör örgütünü tasfiye ediyoruz. Silahlı PKK mı tehlikeli, yoksa silah bırakmış olan PKK mı daha tehlikeli? Bu konuda bir karar vermeliyiz. Bu süreçte büyük fotoğrafa odaklanmalıyız. Büyük kazanımları esas almalıyız.

DÜNYA ÖRNEKLERİ

PKK’nın silah bırakma ve fesih kararı almasıyla birlikte 50 yıldır büyük acılara neden olan bir devir kapandı ve yeni bir dönem başladı. Yeni sürecin ayrıntıları ortaya çıkmaya başladı. Bunları başlıklar halinde paylaşmak istiyorum.

PKK denilince Kandil akla geliyor. Çünkü Kandil, PKK’nın yönetildiği merkez. Murat Karayılan, Cemil Bayık gibi üst düzey PKK yöneticileri Kandil’de bulunuyor. Türk Silahlı Kuvvetleri, Kandil’e sayısız operasyonlar düzenledi.

PKK’nın Kandil’den başka Zap, Metina ve Gara’da kampları var. Peki, PKK silah bıraktıktan sonra bu kamplar ne olacak? Bu kampları kullanmaya devam edecekler mi?

PKK, Kandil’i boşaltacak. Zap, Metina ve Gara’daki kamplarını boşaltacak. Sadece bu üç kamp boşaltılmayacak, ayrıca diğer kamplardan da çekilecek. Başta Kandil olmak üzere PKK’nın boşaltacağı kamplarla ilgili olarak Irak hükümeti ile işbirliği yapılacak. PKK’dan boşalan kamplar, MİT kontrollerinden sonra Irak devletinin kontrolüne geçecek.

PKK YÖNETİCİLERİ NEREYE

Silah bırakma ve fesih kararından sonra PKK yöneticileri ne olacak sorusu gündeme geldi. Cemil Bayık, Murat Karayılan, Bese Hozat, Duran Kalkan gibi isimlerin ön planda olduğu PKK’nın üst yönetimi nereye gidecek? PKK’nın üst düzey yöneticileri 30-50 kişiden oluşuyor. Gidecekleri yerlere ilişkin olarak alternatifleri var. Irak’ta kalabilirler ya da Avrupa’ya gidebilirler deniliyor. Hangi isim nereyi tercih ederse oraya gidecek. Ağırlıklı görüş Irak’ta kalacakları yönünde. Peki nereye giderler? Erbil, Süleymaniye ve Avrupa gibi alternatifler var ama genel beklenti, Talabanilerin kontrolündeki Süleymaniye’ye gitmeleri yönünde. Ama şurası kesin ki Kandil’den inecekler ve silahlı mücadeleyi bırakacaklar.

ÖCALAN, İMRALI’DAN ÇIKACAK MI

PKK’yı kuran ve bunca acılar yaşanmasına neden olan Öcalan, PKK’nın silah bırakması konusunda da etkili oldu. Öcalan, İmralı’dan çıkacak mı? Yeni süreçte durumu ne olacak? Bunlar önemli sorular. Kimi ‘Ankara’da villası hazır’ dedi, kimi evleneceğini iddia etti. Kimi DEM Parti’nin başına geçeceğini ileri sürdü. Ama bunların hiçbiri doğru değil. Öcalan, İmralı’da kalmaya devam edecek. Zaten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da ifade ettiği gibi “İmralı’dan çıkma gibi bir talebi de yok.”

Verilen bunca şehit ve gazilerimiz varken

PKK’nın silah bırakma ve fesih kararından sonra gözler Cumhurbaşkanı Erdoğan’a çevrilmişti. O nedenle Erdoğan’ın AK Parti grubundaki konuşmasını dikkatle takip ettim.

Erdoğan konuşmasına tek parti dönemini sona erdiren ilk serbest seçimlerin yapıldığı 14 Mayıs’ı hatırlatarak başlattı. Ben de burada başka bir hatırlatmada bulunmak istiyorum.

MENDERES’LE GÖRÜŞME

27 Mayıs’tan sonra darbeciler, Menderes’le Yassıada’da tek bir görüşme yapıyorlar. Darbeciler bir süre sonra asacakları Menderes’e, “10 yıl boyunca Güneydoğu bölgesini nasıl huzur içinde idare ettin? Ayaklanmalar yaşanmadan bölgeyi yönetmeyi nasıl başardın?” diye soruyorlar. Menderes, demokrasi prensipleri ve eşit vatandaşlık anlayışıyla yönettiği için başarılı olduğunu anlatıyor.

Ama 27 Mayısçılar, Kürt ileri gelenlerini Sivas kampına toplayarak, “Kürt’üm diyenin yüzüne tükürün” diye kampanyalar düzenleyerek acılar çekmemize neden olan sürecin tohumlarını atıyorlar.

ERDOĞAN’IN YAKLAŞIMI

Tekrar Erdoğan’ın konuşmasına dönecek olursak; PKK’nın silah bırakma kararıyla birlikte Erdoğan tarihi bir başarının altına imzasını attı. Kürt sorununu çözen ardından da PKK’yı tasfiye eden lider olarak tarihe geçti. Meclis kürsüsünden “Terörün, silahın, şiddetin devri artık kapanmıştır” dedi. Ancak başarıyı kendi hanesine yazmadı, başarıyı millete mal etti, muhalefeti de sürece dahil eden bir yaklaşım sergiledi. Bunlar çok sağlıklı yaklaşımlar. Bizim buna ihtiyacımız var. 

DİL ÖNEMLİ

Erdoğan

PKK’nın silah bırakması ve kendini feshetmesi kararı son dönemlerin en büyük devrimlerinden birini oluşturuyor.

Bu muazzam gelişmenin altında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın güçlü liderliği yatıyor. Erdoğan gibi bir lider olmasaydı biz bunu başaramazdık.

Bunu hamaset olması için söylemiyorum. Tam aksine dünyadaki terör örgütlerinin silah bırakma süreçlerini takip eden birisi olarak söylüyorum.

İngiltere’deki IRA’dan İspanya’daki ETA’ya, İtalya’daki Kızıl Tugaylar’dan Kolombiya’daki FARC’a kadar terör örgütlerinin silah bırakması hep uzun pazarlıklar sonucunda gerçekleşti. Hep altını çiziyorum. İngiltere IRA’yı bitirirken yanında ABD’nin güçlü desteği vardı. ABD Başkanı Bill Clinton, Tony Blair’den daha çok çaba sarf etti. İspanya ETA’yla görüşürken Avrupa Birliği destek verdi.

ABD, 11 Eylül’e rağmen El Kaide ve DEAŞ’ı tasfiye edecek bir mekanizma oluşturamadı. Ama Türkiye, 47 yıl sonra PKK’nın silah bırakması ve kendini feshetme kararı almasını sağladı.

MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın yürüttüğü çalışmalar belki 1  yıllık bir süreyi kapsıyor ama onun zemini çok önceden hazırlandı.

Öcalan, 27 Şubat’taki çağrısında PKK’nın ömrünü tamamladığını belirterek, “Ülkede kimlik inkârının çözülüşü, ifade özgürlüğünde sağlanan gelişmeler, PKK’nın anlam yoksunluğuna ve aşırı tekrara yol açmıştır. Dolayısıyla ömrünü benzerleri gibi tamamlamış ve feshini gerekli kılmıştır” demişti.

PKK’YI BESLEYEN YANLIŞLAR

12 Eylül döneminde Diyarbakır Cezaevi’ndeki işkenceler ile birlikte 1990’lı yıllarda OHAL dönemiyle birlikte köylerin boşaltılması, faili meçhul cinayetler, hastanede ve cezaevi görüşünde dahi Kürtçe konuşmanın, Kürtçe müziğin yasak olması PKK’yı besledi.

Ve başardık.

PKK silah bırakma kararı aldı ve kendini feshetti.

Kandil’den yapılan açıklamada, “12. PKK Kongresi, PKK’nın örgütsel yapısını feshetme ve silahlı mücadele yöntemini sona erdirme kararı almıştır” denildi.

Böylece bir dönemin sonuna gelindi. Bir devir kapandı. Yeni bir devir açıldı.

O nedenle 12 Mayıs 2025 bu açıdan tarihi bir gün. Bunu biz başardık. Ülkemizi böldürmedik. Ayrı bir devlet kurdurmadık. 50 yıl içinde çok ağır bedeller ödedik. Şehitler verdik. Ama netice itibarıyla PKK’nın silah bırakmasını ve kendini feshetmesini sağladık.

İngiltere IRA’yı bitirdi. Ama en büyük destekçileri ABD oldu. İngiltere Başbakanı Tony Blair, “ABD Başkanı Bill Clinton benden daha fazla çaba gösterdi” dedi.

İspanya, ETA sorunun çözdü. Ama Fransa başta olmak üzere Avrupa Birliği güçlü bir şekilde destek verdi.

Ama biz bunu kendi başımıza başardık.

Hem de ABD’ye, İngilizlere, İsrail’e ve İran’a karşı başardık. O nedenle 12 Mayıs 2025 tarihini bir yere kaydedin diyorum.