Türk dili ona çok şey borçlu

Kültür Merkezi geçen cumartesi günü saat 13.30’da Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir’in de katıldığı bir törenle açıldı. O gün bir de sempozyum düzenlenerek, onun kişiliği, kurduğu kütüphane konusunda uzmanlar, öğretim üyeleri tarafından bilgi verildi.

Salonun önündeki fuayede de bir sergi açıldı, o güne mahsus olmak üzere.

Kimdir Ali Emiri Efendi?

1857’de Diyarbakır’da doğdu. Ailesinin okumuş bireyleri sayesinde kısa zamanda Arapça ve Farsça öğrendi. Çocukluğundan itibaren kitap okumaya ve toplamaya meraklıydı.

Eski tarzda şiirler yazdı. Görevle gittiği her yerde okudu ve kitap biriktirdi. Kimisini parası yetmediği için alamadı, kimisini sahibi satmadı, o zaman da onları istinsah etti (kopyasını çıkardı).

30 yıl çalıştıktan sonra 1908 yılında çok sevdiği kitaplarla ilgilenmek için emekli oldu.

Ona tahsis edilen Fatih’te Feyzullah Efendi Medresesi’nde bir kütüphane kurdu. Israrlara rağmen kütüphaneye kendi adını vermeyerek şöyle dedi:

"Ben bu kitapları milletim için topladım ve milletime vakfediyorum. Onun için adı Millet Kütüphanesi olsun."

Onun kültür dünyamıza en önemli katkısı, bir sahafta Kaşgarlı Mahmut’un yüzlerce yıldır kayıp olan kitabı Divan-ü Lügati’t Türk’ü bulmasıdır.

Millet Kütüphanesi’ne 16.000 cilt eser vakfetmiş, 23 Ocak 1924’te de ölmüştür.

Pera Müzesi’nde 2007 yılının ilk yarısında (24 Ocak-1 Temmuz) Ali Emiri Efendi ve Dünyası adlı çok iyi düzenlenmiş bir sergi açılmış, iyi bir katalog hazırlanmıştı.

* * *

ALİ EMİRİ EFENDİ KÜLTÜR MERKEZİ’nde neler var:

En altta otopark, binada bir sergi salonu, 3 adet sinema salonu, 400 kişilik çok amaçlı toplantı salonu, 2 adet küçük toplantı salonu, kütüphane, kadın sağlığı merkezi, internet odası, kafe, teras.

Her semtte bu tür çok amaçlı kültür merkezlerinin bulunması gerektiği kanısındayım. Durmadan büyüyen, nüfusu artan, trafik yoğunluğu yüzünden ulaşımı zorlaşan bir kentte, bu tür mekánlar çoğalmalı. Bunun için de belediyelerin, yerel yönetimlerin bu çalışmaları yapması gerekiyor.

* * *

YAHYA KEMAL BEYATLI’nın Ali Emiri Efendi şiirini okuduğunuzda bir şairin övgüsünün önemini anlatmasına da hayran olursunuz.