Ekran sürenizi kontrol altına alın
Telefon ve bilgisayarla güne başlıyor, bu cihazlarla günü sonlandırıyoruz. Sağlıklı ve verimli bir gün için ekran sürelerinizi çok basit bir şekilde kontrol altına alabilirsiniz.
Zamanımızın büyük kısmı bir kısmı nereye gidiyor? Yüksek ihtimalle birçoğumuz buna telefon ve bilgisayar cevabını verecek. Sabah uyanmayla başlayan bu süre, gece uyuma saatimize kadar çok kısa aralıklarla da olsa devam ediyor. Ancak ekrana bakarak geçen süreyi kontrol altına almak, verimli ve sağlıklı bir yaşam tarzı için kritik öneme sahip.
Telefon ve bilgisayarınızda geçen süreyi veri odaklı izleyerek ve kendinize küçük kısıtlamalar koyarak gününüzü daha verimli bir şekilde geçirebilirsiniz. Bunun için cihazlarınızda yerleşik olarak bulunan araçların yanı sıra, üçüncü parti uygulamalarla da detaylı analizlere erişebilirsiniz. Tabii bu uygulamaları kullanmak için birçok verinizi karşı tarafla paylaşmanız gerekiyor. Bu nedenle kullanmaya başlamadan önce hizmet koşullarını kontrol edip okumakta da fayda var.
Ekran sürenizi kontrol altına alabileceğiniz araçlar ve uygulamalardan bazı örnekler vereceğim. Apple’ın Screen Time özelliğini iOS için ayarlar menüsünden, macOS için Sistem Tercihleri’nden kullanabilirsiniz. Çok basit bir ara yüze sahip olan Screen Time ile oturum açtığınız tüm Apple cihazlarındaki istatistiklerinizi görebilirsiniz. Bu sayede alışkanlıklarınızı tespit edebilir, kendinize günlük sınırlar belirleyebilirsiniz. Screen Time’a benzer şekilde Digital Wellbeing ile Android cihazlarınızda kendinize sınırlar belirleyebilir ve verilerinizi görebilirsiniz.
Ayrıca Android için QualityTime, App Usage, StayFree gibi üçüncü parti uygulamalar da bulunuyor. Bunun yanı sıra hem Android hem iOS’ta kullanılabilen Moment, RescueTime gibi büyük bir kullanıcı kitlesine sahip olan uygulamaları da tercih edebilirsiniz.
Bilgisayar kullanıcıları için ise Windows ve macOS ile uyumlu WhatPulse, zamanınızın çoğunu hangi araç/program üzerinde geçirdiğinizi size gösteriyor. Bununla birlikte bant genişliğinizin çoğunu hangi uygulamaların kullandığını da gösteriyor.
Chrome için geliştirilen Webtime Tracker ise internette vaktinizi nasıl geçirdiğinize yönelik detaylı bir rapor sunuyor. Webtime Tracker ile Chrome’da ziyaret ettiğiniz sitelerle ilgili periyodik olarak raporlar alabilir ve zaman planlamanızı bu rapor doğrultusunda yapabilirsiniz.
Elbette kullanabileceğiniz seçenekler, istediğiniz rapor formatı ve verilerle daha da detaylandırılabilir. Ancak temel olarak ekran süresini kısaltmanın sizin elinizde olduğunu söyleyebilirim. Özellikle de bu ekran sürelerinde ebeveynlerin çocukları için dikkatli olması gerekiyor. JAMA Network’te yayımlanan John S. Hutton’ın yazarlığını yaptığı Okul Öncesi Yaştaki Çocuklarda Ekran Temelli Medya Kullanımı İle Beyin Beyaz Maddesi Bütünlüğü Arasındaki İlişkiler isimli makaleye göre, kız ve erkek 47 sağlıklı çocukla yapılan araştırmada aşırı ekran süresinin okuma ve yazma becerilerinde, düzgün dil kullanma yeteneğinde gerilemeye neden olduğu görüldü.
