Kitaplar artık yasaklanmasın

Emin Karaca’nın ‘Vaaay Kitabın Başına Gelenler!...’i(*) okurken, bunlar geçmişte kalabilseydi, diye geçirdim içimden.

Bugün de kitapların yasaklanması, bu kötü alışkanlığımızın, başkaları adına karar verme gibi kötü âdetlerimizin bütün dehşetiyle devam ettiğini gösteriyor.

O kitapta yasaklanmış kitapların gerekçelerini okurken, dudağımda buruk bir gülümseme beliriyor. Oysa o zaman kitap yasaklandı, yazarı aç kaldı, sürgüne gönderildi. Bir kitabı ebediyen yasaklayacak gücü sansürcüler keşfedemedi, özgürlüğün tarihi onları lanetledi, yasaklanan kitap ve yazarları da taçlandırdı.

Emin Karaca’nın kitabının beni etkileyen, siyah anılarıma götüren sayfaları, bu yasaklamaların tanıklığını hatırlamamdır.

Yasaklamaların bedelini faiziyle ödeyenlerden Ragıp Zarakolu’nun Yasak Kitaplar Mevzuu kitaba bizi hazırlıyor. Her siyasal dönem, yasaklara göre anlatılmalı, onlardan hükümetin kitaba nasıl baktığını yeterince anlatması bakımından önemli. Emin Karaca’nın kitabının önemi, bu yasaklanmaların serüveninin yer alması.

Yasaklayan otorite öyle inatçı, öyle saplantılı ki, kimi zaman tayin ettiği bilirkişinin düşüncesine bile değer vermiyor, ille kitabın yasaklanması, yazarının da sürgüne gönderilmesinde ısrar ediyor.

Türkiye’de Kitabın Uzun Tarihi yazısını okurken, yasaklanan kitaplar konusunda bilgi sahibi oluyorsunuz. Bir başka gariplik de Millî Eğitim Bakanlığı’nın okullara yönelik yasak kitap listeleri. Böyle bir liste yaptınız mı, öğretmenler okul kitaplıklarına kitap almaya korkarlar. Ya o kitap yasaklanan kitaplar listesindeyse, tayinlerden tayin beğen...

* * *

BUGÜN serbestçe okuduğunuz kitapların dün neden yasaklandığı sorusunun yanıtını vermekte zorlanırsınız. Ama dava dosyalarını okuduğunuzda bunun bir kötü zihniyetin sonuçları olduğunu hemen anlarsınız.

Bugün yasaklanan kitapları da yarının kuşakları okuduğunda, bugün bunu yasaklayanları gerilik, çağdışılık kuyusuna atacaklardır.

Yasaklanan kitaplardan birkaç örnek verirsem, iddialarıma inandırıcılık kazandırırım.

Medarı Maişet Motoru-Sait Faik,

Sırça köşk-Sabahattin Ali,

Sınıf-Rıfat Ilgaz,

Bitmeyen Kavga-John Steinbeck,

Düdüklü Tencere-Metin Eloğlu,

Yan Yana-Melih Cevdet Anday,

İnsan Tükenmez-Fethi Naci,

Dört Hapishaneden-Nâzım Hikmet.

Yasaklar listesiyle gazetenin bütün sayfalarını doldurabilirim. Çocukları muzır neşriyattan koruma başlığı altında birçok kitap yasaklandı. Ahmet Altan, Sevgi Soysal, Henry Miller da bu yasaklamadan uzak kalamadılar.

Oğlak Dönencesi yasaklanınca, 39 yayınevi bu kitabı bastı! Gerekli bir özgürlük dayanışmasıydı. Kitaptaki önemli bir listeyi mutlaka okuyun:
“Yayıncılar Birliği Raporu: 2001-2012 Yılında Toplatılıp Yasaklanan Kitaplar”.

* * *

UTANÇ duyacağınız/duyduğum bir kitap.

(*) Vaaay Kitabın Başına Gelenler!.., Emin Karaca, Belge Yayınları.