Kısa çalışma ödeneği uygulaması çalışmıyor

DAHA geçen hafta işletmelerinden birini kapatmak zorunda kalan bir işadamı ile konuştuğumda, hükümetin getirdiği kısa çalışma ödeneği uygulamasının pratikte pek çalışmadığını öğrendim.

İşadamı işçilerine kısa çalışma ödeneğinden faydalanmayı önerdiğini, bir-kaç ay sonra işler düzelirse bir kayıplarının olmayacağını söylediğini anlatırken, işçilerden hiçbirisinin bu öneriyi kabul etmediğini söyledi.

Her şeyden önce kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için başvuru yaptıktan sonra, bu ödeneğin uygulamaya sokulmasının 2 ay civarında bir süre aldığını hatırlatan işadamı, hiçbir işçinin bu kadar beklemeye tahammülü olmadığını söyledi.

İşçilerin bunun yerine "Siz bizim kıdem tazminatımızı verin, biz de borçlarımızı kapatalım" dediğini kaydeden işadamı, "Dolayısıyla borçlarını ödemek için birikmiş kıdem tazminatlarını alıp hemen ardından işsizlik ödeneği başvurusunda bulunmayı tercih ediyorlar" şeklinde konuştu. Böylece işten çıkarılacak işçilerin kıdem tazminatının ardından en az 6 ay daha işsizlik ödeneği alarak, zaman kazanmayı tercih ettikleri ortaya çıkıyor.

Aynı işadamı, bulunduğu bölgede yılbaşından buyana onbinlerce kişinin işten çıkarıldığını ama kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için başvuru yapan işletme olduğunu bilmediğini, en azından kendisinin böyle bir işletme duymadığını söyledi.

Bu sıkıntıyı bir bakana ilettiğimde ise, kendilerinin işlemlerin 2 ay gibi uzun bir süre aldığını bilmediklerini, ayrıca yapılan değişiklikle kısa çalışma ödeneği ardından işletme kapatılırsa aynı işçinin işsizlik ödeneğinden faydalanma yolunun da açıldığını kaydetti.

Belli ki işlemler uzun sürdüğü için, belki de uygulama iyi anlatılamadığı için kısa çalışma ödeneği uygulaması yeterince işlemiyor. Tabii ki, bu avantajlar bilinse bile, işçilerin krizi de düşünüp bir an önce borçlarını ödemek için hemen çıkarılmak istedikleri ortada...

Dün ajanslardan gelen bir haberde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’in, 18 Şubat 2009 tarihine kadar kısa çalışma ödeneğinden 5 bin 614 kişinin yararlandığını söylediği yazıyordu. MHP Hatay Milletvekili Süleyman Turan Çirkin’in yazılı soru önergesini yanıtlayan Çelik, 18 Şubat’ta kadar, 1101 işverenin kısa çalışma ödeneği için başvuruda bulunduğunu, bu kapsamda 5 bin 614 kişinin kısa çalışma ödeneğinden yararlandığını ifade eden Çelik bu kapsamda 909 bin 479 lira ödendiğini söylemiş.

Aslında bakanın bu açıklaması bile, kısa çalışma ödeneğinin uygulamada pek rağbet görmediğinin, bence açık bir kanıtı. Çünkü bu uygulamanın başlamasından sonra 18 Şubat’a kadar geçen sürede, işsiz kalan sayısı bu rakamın kat be kat üstünde olduğunu biliniyor.

Paketler güven veremiyor

BAŞINDAN beri, hükümetin ne yapacaksa bir an önce yapması gerektiğini, sunumun önemli olduğunu, kapsamlı, herkese güven verecek bir paket açıklanması gerektiğini söylüyoruz.

Dün Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren NTV’ye yaptığı açıklamada, bir paketin yakında açıklanacağını, başka bir paket üzerinde de çalışıldığını söylemiş. Bence bu parça parça alınan tedbirlerin, zaman içinde yapılan açıklamaların piyasalarda olumlu etkisi çok az oluyor.

Aslında şunu tekrarlamakta yarar var: Artık bu tür tedbir açıklamalarının piyasalara etki etmesi çok zor. Bundan sonra güven vermenin tek yolu, bence IMF ile anlaşma yapılıp, bunun kamuoyuna açıklanması.

Unutmayalım ki; geciktikçe fatura büyüyor, dolayısıyla Türkiye’nin duyduğu kaynak ihtiyacı da büyüyor. 3 ay önce 25-30 milyar dolarlık kaynak öngören bir anlaşma ekonomide güven sağlamak için yeterliydi. Ancak şimdi aynı güveni sağlamak için bence en azından 50 milyar dolarlık kaynak gerekiyor.

Ekonomideki tahribatın, duyulan kaynak ihtiyacının zaman geçtikçe büyüdüğü ortada.

Acaba hükümet, seçim için ülkeye insanlara neler kaybettirdiğinin farkında mı?
Yazarın Tüm Yazıları