Darfur üzerinden oğlum sana söylüyorum

O haberler şöyle bir gelip geçiyor, kimse üstünde durmuyor. Erdoğan-Bush görüşmesinde, Bush durup dururken Sudan’daki insan hakları ihlallerinden, Darfur’daki katliamdan söz ediyor. Uzun uzun bunu Erdoğan’a anlatıyor.

Türkiye neresi, Darfur neresi? Kaldı ki, Türkiye’nin aklının PKK’ya, AB’ye, İran ve Irak’a, kendi içinde de irtica tartışmalarına takıldığı bir dönemde, Sudan ve Darfur, ABD Başkanı ile Türkiye Başbakanı arasında öyle uzun boylu konuşulacak konu mu? Ne alaka?

Bush bu konuyu neden açıyor?

MERADA İSYAN

Darfur, Sudan’ın batısında bir bölge. Orada isyan ve iç savaş var.

Darfur’a sonradan yerleşen Arap kökenli kabileler, Darfur’un yerli halkının elinden, mera ve otlakları almak istiyor. Oysa, halkın temel geçim kaynağı hayvancılık. Bu durum hükümete karşı isyana ve iç savaşa yol açıyor. Çünkü, hükümet yerli halkı değil, Arap kabilelerini tutuyor.

Hükümet yerli halkı ezen Cancevid’lerle birlikte. Can=adam, cev=silah ve vid=soylu anlamında, soylu silahlı adamlar, kadınlara tecavüz ediyor, yerli halkı türlü işkencelerden geçiriyor. Olay insan hakları raporlarına yansıyor. Batı basını hemen her gün Sudan’daki insan hakları ihlallerini gösteren fotoğraflar ve haberlerle dolu.

PETROL VE TURABİ

Amerika ve Avrupa, Sudan’la çok ilgili. Tamam belki insan hakları ihlallerini önlemek istiyor, ama orada petrol var, petrol.

Bu arada Amerika Sudan’ı dünyada yalnız bırakmaya, Sudan’ın diğer ülkelerle ilişkilerini kesmeye uğraşıyor. Bu yönde B.M.’den kararlar çıkartıyor.

Bush’un tüylerini diken diken eden bir başka kişi var. El Kaide’nin önde gelen ideologlarından Cemal Turabi Sudan’da yaşıyor. İdeoloji ve strateji Turabi’den, pratik Bin Ladin’den.

SİLAH VE HASTANE

Türkiye-Sudan ilişkilerine gelince...

Türkiye, insani yardımda bulunuyor Sudan’a. Orada hastane kuruyor. Gıda yardımı yapıyor.

Bunu dikkate alan Sudan, Türkiye’ye "buradaki petrolü birlikte çıkartalım" önerisini getiriyor.

Bir adım ötesi, Türkiye Sudan’a silah satışını durduruyor. Bir zamanlar oraya silah satıyor.

ERDOĞAN SUDAN’DA

Şimdi kritik nokta. Bush’un neden Erdoğan’ın dikkatini çektiği meselesi.

Sudan’da hükümette İslami bir parti var.

Tayyip Erdoğan bu yıl 27-29 Mart tarihlerinde Sudan’a gidiyor. Arap Ligi toplantısı için. Oysa, örneğin Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, ikili ziyaret için, Sudan’a gitmiyor.

Erdoğan gittiğinde, Sudan Hükümeti’ni uyararak, "Müslümanlar katliam yapmaz" diyor.

Dikkat çeken olay, Erdoğan Sudan’da bir kaç saat ortadan kayboluyor. Nereye gittiğini, birileriyle görüşüp görüşmediğini, eğer görüştüyse, kimle görüştüğünü kimse bilmiyor. Belki de, otelde dinlenmeye çekiliyor. Ama, bir kaç saat nerede olduğunu hala kimse bilmiyor.

Bush görüşmede Sudan’dan söz ederken, kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla, hikayesi, oğlum sana söylüyorum, Sudan anlasın, meselesine mi getiriyor? Ya da, "Sudan’ı sen biliyorsun" demek mi istiyor?

Muhtemelen, Erdoğan’ın Sudan’la ilişkilerinin iyi olabileceğini düşünerek, oradaki insan ihlallerine son verilmesi yolunda, ondan yardım bekliyor.

AKP ile Sudan’daki İslami parti arasında diyalog bulunabileceği varsayımından yola çıkarak.

İlginç bir çağrışım.