Bush Erdoğan'ın helikopterini istemedi

Parasal değerinin yanında yüksek prestijli ihaleyi S-92 modeliyle kaybeden Sikorsky’nin yeni müşterisi ise Türkiye. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a Ankara Ticaret Odası tarafından imalatçıdan doğrudan alınan 21.5 milyon dolarlık helikopter önümüzdeki aylarda işletmesini yapacak Emniyet Genel Müdürlüğü’ne teslim edilecek.

Amerikan başkanlarının uçakları Hava Kuvvetleri, helikopterleri ise Deniz Piyadeleri tarafından işletiliyor. Geçmişten bu güne, Amerikan başkanları tercihlerini hep yerli ürünlerden yana kullanıyordu. Bu kural ilk defa helikopterde bozuldu. Şimdi seçimi yapan Pentagon’da başkanın bindiği uçağın çağrı kodu olan 'Air Force One'nın ne zaman bir Airbus veya Fransız Dassault’un Falcon iş jeti olacağı şaka yollu da olsa tartışılıyor.

Başkanı yaklaşık 25 yıldır taşıyan Sikorky'nin VH-3D helikopterinin değiştirilmesi için çalışmalar üç yıl önce başlatıldı. Büyük gövdeli helikopter olarak Sikorksy’nin S-92 ile İtalyan-İngiliz ortak Agusta-Westland’ın tasarımı US101’in ihaleye girmesine karar verildi. Amaç maksimum rekabet ile iki helikopterin en iyi seviyeye getirilmesi ve uygun fiyata alınmasıydı. İhale sürecinde İtalyan savunma şirketi ve Agusta’nın sahibi Finmeccanica, İngiliz Westland şirketini portföyüne kattı. Avrupalılar, ihalede Amerika’nın en büyük askeri imalatçısı Lockheed Martin ile helikopter sektörünün devlerinden Bell Textron’la ortak oldu.

Avrupalılar ayrıca projede helikopterin yüzde 65'inin Amerika'da yapılmasının yanı sıra 45 eyaletten 200 şirkete de iş vereceklerini açıkladı. Şansın daha da yükselmesi için US101’e Amerikan General Electric’in CT7-8E motorları takıldı.

İhale süreci inanılmaz zorlu geçti. Deniz Piyadeleri iki helikopteri ağır testlerden geçirdi. Bu testlerden askeri amaçlı tasarlanan US101 galip çıktı. Bunu sıkı pazarlıklar izledi. İki şirket de ciddi fiyat kırdı. Devreye devlet başkanları girdi. İtalyan ve İngiliz başbakanları Berlusconi ve Blair, Bush’a ciddi baskı yaptı.

İhalenin sonucu açıklandığında tam anlamıyla ciddi bir şok yaşanıyordu. Pentagon’un kararı ‘Amerikan malı yerine en iyi teklif kabul edildi’ olarak yorumlandı. Teslimatlarına 2009’da başlanacak helikopterlerden Deniz Piyadelerine 2014’e kadar 29 adet teslim edilecek.

US101 TEKNİK ÖZELLİKLER

Yolcu Kapasitesi 14 (VIP) veya 30 teçhizatlı asker

Uçuş Ekibi 2 Pilot

Seyir Hızı 296 km/saat

Seyir İrtifası 5 bin metre

Toplam Sipariş 145 (95'i hizmette)

Menzili 1387 kilometre

Havada Kalış 7 saat

Kazakistan yüksekten uçuyor

Bağımsızlığını kazandığı 1992’den bu yana hızla büyüyen ve yabancı sermayeyi çeken Kazakistan, havacılık yatırımlarına da hız verdi. Ülkenin yeni başkenti Astana’nın uluslararası havalimanı, Türk şirket Alarko tarafından yapılarak teslim edildi. Sadece iç hatlara açık mevcut havalimanı, 190 milyon dolar harcanarak uluslararası standartlarda terminal, pist, taksi yolları, apron ve hava trafik kontrol ünitesine kavuştu. İnşaatı teslim süresinden iki ay önce tamamlanan havalimanının açılışı Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ile Alarko Yönetim Kurulu Başkanı İshak Alaton tarafından gerçekleştirildi. Kazak çadırını andıran tasarıma sahip terminalin, Astana'nın yeni sembolü olması bekleniyor.

Başkent trafiğinin yanı sıra Astana, Japonya ile Avrupa arasında yapılan kargo uçuşlarından da pay almak istiyor. Teknik inişlerin bölgeye çekilmesiyle Astana şirketlerin hem uçuş sürelerini kısaltacak hem de daha ucuz yakıt imkanı sunacak.

Kazakistan’ın milli havayolu haline gelen ve İngiliz BAE Systems’ın da ortak olduğu Air Astana ise filosunu hızla büyütüyor. Genel Müdür Yardımcılığı’nı uzun yıllar KLM’de çalışan İbrahim Canlıel’in yaptığı havayolu halen ikisi AtlasJet’ten kiralık 7 757-200, 3 737-700/800 ve iç hatlarda 5 Fokker 50 ile sefer yapıyor. İstanbul’a haftada iki gün uçan Air Astana ilerleyen yıllarda filosuna 787 katmayı planlıyor.
Tolga ÖZBEK-Astana/KAZAKİSTAN

Airbus mavisi

Avrupalı uçak imalatçısı Airbus, yeni uçağı A380’le birlikte kurumsal renklerini de değiştirdi. Şirketin 'Gökyüzünün yeni mavisi' sloganıyla tanıttığı kurumsal renklerinde üç farklı mavi ton kullanıldı. Daha önceden Airbus'ta kurumsal renk olarak ortak ülkelerin bayraklarından alınan lacivert, kırmızı, sarı ve portakal renkleri kullanılıyordu. Şirket 2005 yılı takviminde yeni renklerini kullanmak için ilginç bir yol izledi. 18 Ocak’ta gerçekleştirilen A380 fabrikadan çıkış töreni öncesinde yeni kurumsal renklerini kimseye açıklamayan Airbus, müşterilerine ve gazetecilere sadece ocak ayını kapsayan tek yapraklı takvim gönderdi. 2005 yılının takvim dağıtımı A380'le birlikte yapılmaya başlandı. Bu yıl takviminde beklenenin aksine yeni proje A350 yer almazken, A380’le birlikte A340-500/600, A330-200/300, A319/320/321 uçakları bulunuyor.

THY'den sevgililere

Türk Hava Yolları, Sevgililer Günü nedeniyle İstanbul, Ankara ve İzmir’den gidiş-dönüş, vergiler hariç, ekonomi sınıfı kişi başına Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere, İsviçre, İspanya’daki uçuş noktaları ile Varşova, Brüksel, Kopenhag ve Stockholm’a 179, Viyana, Amsterdam, Prag, Budapeşte, Atina, Moskova'ya 169, Sofya ve Bükreş'e de 159 dolardan başlayan fiyatlarla uçuyor. Uçuşların gidiş dönemi 10-14, dönüşlerinin de 14-17 Şubat tarihleri arasında gerçekleştirilmesi gerekiyor. Business class'ta ise aynı tarihler içinde geçerli olmak üzere ikinci yolcu için yüzde 50 indirim yapılıyor. İstanbul, Ankara, İzmir dışında Türkiye'den diğer noktalar ve Ercan'dan yapılacak uçuşlarda fiyatlara yüz dolar eklenmesi gerekiyor.

Alitalia biletlerini 7-11 Şubat’ta alan yolcularına 12 Şubat-15 Nisan arasında geçerli ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş Milano- Roma 179, Avrupa’da diğer noktalar 199, Boston, New York, Washington 359, Miami ve Chicago’ya 379 dolardan başlayan fiyatlarla sunuyor.

Avusturya Havayolları, 27 Mart’tan itibaren İstanbul-Viyana hattında ikinci sefere başlıyor. Sabah 11.10 ve akşamüstü saat 17.30’da karşılıklı gerçekleştirilecek seferler için özel promosyon hazırlayan havayolu, 27 Mart-31 Mayıs arasında Viyana’ya 189, Graz, Inssbruck, Klagenfurt, Linz ve Salzbu’ya 199 dolardan başlayan fiyatlarla uçuyor.

Air France 31 Mart’a kadar Paris’e 249, Nice, Strasbourg ve Lyon’a 248 dolardan başlayan fiyatlar sunuyor.

Fly Air 31 Mart’a kadar İstanbul-Trabzon, Trabzon-Ankara arasında tek yön 69, gidiş-dönüş 130 YTL’den uçuyor. Şirketin pazartesi günleri gerçekleştirdiği İstanbul- Khartoum (Sudan) uçuşları ise vergiler dahil tek yön 270, gidiş-dönüş 435 dolar.

Boeing’den rekor kár

Ticari, askeri havacılık, savunma ve uzay konularında faaliyet gösteren The Boeing Company, 2004 yılında kárını yüzde 161 artırarak 1 milyar 872 milyon dolara ulaştırdı. Satışlarını geçen yıl yüzde 14 artıran şirketin cirosu ise 52 milyar doları geçti.

Havadan İstanbul

İstanbul'un havadan çekilmiş fotoğrafları, Fatma ve Orhan Durgut'un hazırladığı 'Havadan İstanbul' kitabında buluştu. Havafoto Yayınları tarafından hazırlanan kitabın metinleri ise Özgen Acar tarafından yazıldı. Kitabın 18 yılı havada geçen 30 yıllık fotoğrafçılık geçmişinin bir yansıması olduğunu söyleyen Durgut çifti, bu serinin farklı kitaplarla devam edeceğini belirtti.