İhracatta fasit daire

İhracat rakamları açıklandığı zaman, Bursa ve Kocaeli arasındaki durum hep ilgi çekmiştir. Son 10 yılda başlayan ve son beş yılda da Kocaeli’nin atağa kalkmasıyla dikkat çeken yarışı, geçen yıl da Kocaeli 2. sırada Bursa’nın önünde bitirdi. Gelin buradan yola çıkıp, kısa bir değerlendirme yapalım.

Haberin Devamı

Bursa’nın sırasıyla 2017, 2018. 2019, 2020 ve 2021’de ihracat rakamları şöyleymiş:
“14 milyar 58 milyon dolar, 13 milyar 298 milyon dolar, 14 milyar 987 milyon dolar, 12 milyar 881 milyon dolar ve 14 milyar 959 milyar dolar.”
Buna karşılık aynı dönemlerde Kocaeli’nin rakamları ise şöyle olmuş:
“12 milyar 536 milyon dolar, 14 milyar 128 milyon dolar, 15 milyar 249 milyon dolar, 12 milyar 271 milyon dolar ve 17 milyar 331 milyon dolar.”
Yani son 5 yılda Bursa 2017 ve 2020’de ihracatı en yüksek iller sıralamasında İstanbul’un ardından ikinci olurken, Kocaeli ise 3 kez bu listede 2.’lik koltuğuna oturmayı başarmış. Üstelik Bursa 2019’da çıktığı 14 milyar 987 milyon rakamına yaklaşsa da bu rakama 2021’de de ulaşamamış. Oysa Kocaeli 15 yıl önce İzmir’in ardından 4. olduğu ihracatçı iller sıralamasında emin adımlarla ilerleyerek 2021’de kendisi açısından bir rekora da imza atarak 17 milyar doları geçmiş. Dediğim gibi Bursa ise son 10 yıldır 11 milyar dolar ile 15 milyar dolar bandında sıkışmış kalmış. Kocaeli ise 2020’de pandemi etkisini gözardı edersek hep yukarı doğru hareket etmiş.
Sanayi geçmişi çok uzun yıllara dayanan Türkiye’nin ilk OSB’sinin kurulduğu adı otomotiv ve tekstil ile anılan Bursa’nın, artık kendisine katma değeri yüksek, inovasyon içeren bir anlayış geliştirmesinin şart olduğu da bu rakamlarla ortaya çıkıyor. Yoksa fasit bir daire havası veriyor rakamlar. İşte tam da bu sırada, dünyanın yöneldiği elektrikli araçlar (Ya da TOGG CEO’su Gürcan Karakaş’ın kullandığı gibi yeni nesil akıllı mobilite cihazı) Bursa’da yeni bir eşiğin atlanması için milat olabilir.
Tıpkı, Şah İsmail’le yaşanan sorunlar nedeniyle, Bursa’da ipek üretiminin başlaması ve bunun kenti tekstilin merkezi yapması gibi. Tıpkı, Tofaş ve Oyak-Renault’un Bursa’yı kendilerine üs olarak seçmelerinin ardından kentin çehresinin değişmesi gibi. Bu gelen adım da Bursa’nın endüstri 4.0’ı olabilir. Yeter ki, önümüze gelen bu imkanı anlayıp değerlendirmeyi başaralım. Hoş yukarıda saydığım dönüşüm süreçlerini başarmış bir Bursa’nın bunu da yapacağına inancım yüksek ama süreçlerin uzamaması için akılcı olmak da gerekiyor.
Bursa’nın tarımsal ihracının yanı sıra, otomotiv, tekstil ve hazır giyim ihracatlarınn yanına, yüksek teknolojinin de eklenmesi, kentin sağlıklı gelişimi için oldukça önemli. TOGG’un Bursa’da bulunması, belki de bu anlamda bir dönüşüm başlatıp, kentin konvansiyonel sanayiye değil dijital dönüşümünü gerçekleştirmiş, yüksek katma değerli ürünü daha az insan gücü ve daha az çevresel etkiyle üreten, yeni nesil fabrikaların olduğu bir kente dönüştürebilir.
Eğer bunlar bir hayalin ötesine geçerse, Kocaeli’ye sık sık kaptırdığımız ikinciliği tekrar ve çok uzun yıllar boyunca devam edecek bir şekilde geri almak işten bile değil.
Kalın sağlıcakla.

Yazarın Tüm Yazıları