Amerikalı eşcinseller yeni Milk'i bekliyor

Harvey Milk, California'da eşcinsel olduğunu açıklayarak bir kamu görevine seçilebilen ilk Amerikalı politikacı. Film, Milk'in 1978'de 48 yaşında öldürülmesiyle sona eriyor.

30 yıl önce, California'daki eÅŸcinsellerin okullarda öğretmenlik yapmalarını engellemek için "Teklif 6" adlı bir referandum yapıldı. Bütün eÅŸcinseller birleÅŸti. New York'taki barlarda polis tarafından gözaltına alınmalarına karşı baÅŸlattıkları 1969 Stonewall ayaklanmasındaki gibi hepsi bir araya geldi. Referandum reddedildi.   Â

30 yıl sonra, yine California'da, bu sefer eşcinsellerin evlilik hakkının ellerinden alınması için "Teklif 8" oylandı. Yine birleştiler ama bu defa kaybettiler. Utah'tan gelip referandum kabul edilsin diye propaganda yapan yobaz bir Hıristiyan tarikatına (Mormonlar) yenildiler.

"Teklif 6"yı gömen eşcinsel hakları lideri Harvey Milk'i anlatan filmin Amerika'da tartışılmasının asıl sebebi işte bu son olay. Dincilere mağlup olmuş Amerikalı eşcinseller, 30 yıl sonra kendilerine yeni bir lider, yeni bir Milk arıyorlar.

SİNEMA Chelsea'de Milk seansı Yönetmen Gus Van Sant, Milk'in çekimine başladığında, "Teklif 8"i oylanacağı daha bilinmiyordu. Ancak Californialılar, sandığa gittikleri gün hem Obama'yı seçtiler hem de eşcinsellerin evlenmelerine yasak koydular. Zamanlaması aynı döneme gelen film sembol haline dönüşüverdi. Eşcinseller, şimdi Amerika'nın dört bir yanında sinemaları doldurup topluca bu filmi seyrediyor. Ben Milk'i, Chelsea'deki Clearview Sineması'nda gördüm. Yanımdaki iki eşcinsel erkek, film boyunca hiç susmadı. Reagan'la dalga geçtiler, Milk'in sevgilisi için ağladılar, Milk'i vuran belediyeciye sövdüler. Diğerleri de öyleydi. Milk'i seyretmek, eşcinseller için sanki bir eylem biçimiydi.

Bir ara gazetelerde eşcinsel lobisiyle ilgili haberler çıkmıştı. Moda, yayıncılık gibi bir sürü alanda güçlendiklerini, heteroseksüellere ayrımcılık uygulayacak kadar güçlendiklerini anlatan haberler. Ama California'daki yenilgiden sonra rüzgar tersine döndü. Eşcinsel lobilerinden bahseden filan yok. Hikaye yine, "Ne olacak bu ezilen eşcinsellerin hali" meselesine döndü.

TALK ÅžOVCU ELEN VE KONGRE ÃœYESÄ° FRANK

Komşum, Angelo Pezzote adında New York'ta gay terapistliği yapan ünlü bir gay. Eşcinsel hakları için de mücadele ediyor. Liderlik meselesi, onun da ilk söylediği şey. "Milk gibi bayrağı taşıyacak, hepimizi örgütleyecek bir lider yok" diyor. Hatta şimdiki eşcinsel lobinin Milk'in zamanındakinden çok daha zayıf olduğuna inanıyor.

Bunun nedeni, eşcinselliğin artık uğruna bir mücadeleye girilmesine gerek olmayacak kadar meşrulaşmış olması mı, yoksa genç eşcinsellerin apolitikliği mi? Pezzote, son zamanlarda yine artan AIDS oranının da bunda payı olduğunu düşünüyor. "Sağlık meseleleriyle boğuşurken kimse sivil hak arayışına girecek durumda olmaz" diyor. Ama, güçlü biri çıksa yine herkesin arkasından koşacağını iddia ediyor.

SOKAK NEW YORK'UN NOEL HALLERİ * Sokaklar tenha. İşyerleri sessiz. Ofisinize girerken resepsiyondaki nöbetçiyle göz göze gelmemeye çalışıyorsunuz. "Ne işin var" der gibi bakıyor. * İndirimler sayesinde Macy's, Bloomingdale's, Saks Fifth Avenue gibi mağazalar nispeten kalabalık ama daha rakamlar belli değil. Ne kadar harcamışlar yılbaşından sonra belli olacak. * Hıristiyanların Noeliyle Yahudilerin Hanukası çakıştı. Kimin kim olduğunu bilmediğiniz için, "Mutlu Noeller" (Merry Christmas) ya da "Hayırlı Hanukalar" (Happy Hannukah) yerine genel olarak "İyi Bayramlar" (Happy Holidays) diyorsunuz. * Her yerde Dean Martin'in Christmas albümü çalıyor. Ama ne garip ki bıkmıyorsunuz. * Kentin en mutlu kesimi Evanjelikler. Bankalar batıyor, millet işini kaybediyor ama onlar kiliselerine gelenlerin sayısı arttı diye seviniyorlar. * Union Square'deki ucuz şarap dükkanı Trader Joe rekor kırdı. İçeri girmek için soğuğun altında 10 dakika beklemeniz gerek. Sonra kasa için ayrı sıra. 3 dolarlık şişeleri altışar altışar alıyor herkes. * Tatil sezonu skandallarından kimse memnun değil. Bernard Madoff'un ponzi şeması, Illinois Valisi'nin senatörlük pazarlığı sıkıntı verdi. Geçen gün biri "Bu yıl Monica Skandalı'nın 10. yılı. Ağız tadıyla Fox TV açıp sperm bulaşmış bluz bile izleyemedik" diye yazdı.

Ben de isim sordum. Hiç düşünmeden iki kişi söyledi: Biri, Ellen DeGeneres. Ağustos ayında aktris Portia de Rossi ile evlenen talk-şov yıldızı Ellen. Öbürü Massachusetts Kongre Temsilcisi Barney Frank. Amerika'nın ilk eşcinsel Kongre Üyesi. Biri çok medyatik ve rahatını bozmayacak kadar çok kazanıyor. Öbürü 20 küsur yıldır zaten var, neden bir anda aranan lider olsun anlamadım. Biraz üstüne gidince, bu defa "Ben olacağım" demeye başladı.

Güldük tabii ama gerçekçi bir yanı da var söylediğinin. New York'taki Chelsea bölgesi, onların mahallesi. İşlerinde yükselebiliyorlar. Ayrımcılığa uğradıklarına inanırlarsa mahkemeye veriyorlar. Massachusetts ya da Connecticut'a gidip evlenebiliyorlar da. O kadar rahatlamışlar ki, çoğu kendi halinde yaşıyor. Eşcinsel hareketi de politik açıdan zayıflıyor. Yeni birine ihtiyaçları var. Arkasından hepsini sürükleyecek, tanınmamış yeni bir Milk'e.