Telomerlerinizi koruyun

“TELOMER-UZUN ÖMÜR İLİŞKİSİ” de bunlardan biridir. İsterseniz gelin önce “Telomer nedir, neyin nesidir?” onu bir anlayalım/hatırlayalım. “Telomer neden önemlidir?” sorusunu daha sonra yanıtlayalım. “Telomerimize nasıl sahip çıkarız?” sorusunun yanıtını ise en sona, “TELOMER MANİFESTOSU”na bırakalım.

İYİ BİLGİ TELOMER GÜVENLİĞİ NEDEN ÖNEMLİ�

Telomer DNA materyalinin yani genetik şifre kutumuzun saklı olduğu ayakkabı bağı şeklindeki çapraz/X harfine benzer yapılanmanın uç kısımlarını kaplayan ve koruyan, DNA’da saklanan kalıtımsal genetik bilgilerin yıpranıp bozulmasını önlemek üzere tasarlanan, kısacası “her şeyimiz” gibi kabul edebileceğimiz kromozomlarımızın sağlamlığını garanti altına alan özel bir yapıdır. Ayakkabı bağlarımızı DNA gibi düşünürsek, telomerler o bağların ucundaki sert plastik yapılı koruyucu uç materyaller gibidir. Hücrelerimizin her bölünmesinde o materyalin/telomerin ucu biraz kısalır. Telomer kısaldıkça da o hücre giderek yaşlanır. Kısalma kritik bir düzeye geldiğinde ise o hücre gücünü, kuvvetini, fonksiyonunu, kısacası gençliğini kaybetmeye, bölünüp çoğalma yeteneğini sıfırlamaya başlar. Daha özet bir tanımla “yaşlanıp, ölüme hazırlanır!”.

ÖNEMLİ TELOMERİNİZ KADAR KONUŞUN

Mademki telomerlerin sağlamlığı ve uzunluğu daha yavaş ve daha iyi yaşlanmanın garantilerinden biridir, mademki bilimsel veriler bize “Telomerin kadar konuş!” gibi sert bazı talimatlar vermektedir, iyi yaşlanmanın şifrelerinden birinin de telomerlerimizin uzunluğu ve sağlamlığında gizli olduğu kesindir. Peki, o telomerlere nasıl sahip çıkacağız? Daha hızlı kısalıp bizi kötü yaşlandırmalarına nasıl engel olacağız? Bu işin en etkili ve güvenli, bilimsel olarak da kanıtlanmış yolu/yolları neler? İsterseniz gelin bu önemli soruların yanıtını telomer konusundaki çalışmalarıyla NOBEL ÖDÜLÜ kazanan ABD’li bir araştırmacı hanımefendiye, ELİZABETH BLACKBURN’e bırakalım.

Elizabeth Blackburn

(TELOMER ETKİSİ / ELİZABETH BLACKBURN / DOĞAN KİTAP)

KESİP SAKLAYIN 1 TELOMER MANİFESTOSU

Hücresel sağlığınız zihninizin, vücudunuzun ve topluluğunuzun sağlığına yansır. İşte daha sağlıklı bir dünya için çok önemli olduğuna inandığımız telomer korunumunun esasları...

ÖNEMLİ 1 TELOMERLERİNİZİ ÖNEMSEYİN

- Kalıcı ve yoğun stres kaynaklarını gözden geçirin. Neyi değiştirebilirsiniz? Tehdit tepkisini mücadele tepkisine dönüştürün.

- Kendinize ve başkalarına karşı daha merhametli olun.

- Canlandırıcı bir faaliyet yapın.

- Düşünce farkındalığı ve dikkatli düşünme pratiği yapın. Bilinçli olmak esenliğin kapılarını açar.

ÖNEMLİ 2 TELOMERLERİNİZE BAKIM YAPIN

- Aktif olun.

- Daha dinlendirici ve uzun bir uyku için uyuma düzeni geliştirin.

- Aşırı yemeyi azaltmak ve iştahı köreltmek için bilinçli bir şekilde yiyin.

- Tam gıdalar, omega 3 gibi telomer sağlığına iyi gelen gıdalar yiyin.

ÖNEMLİ 3 TELOMERLERİNİZİ BAĞLAYIN

- İnsanlarla bağ kurmaya yer açın: Günün belli bir kısmında ekranlarla bağınızı koparın.

- Birkaç iyi, yakın ilişki geliştirin.

- Çocukların kaliteli bir ilgi görmesini ve doğru miktarda “iyi stres”le yüzleşmesini sağlayın.

- Mahallenizdeki sosyal sermayenizi geliştirin. Yabancılara yardım edin.

- Yeşile gidin. Doğada zaman geçirin.

- Başkalarına bilinçli bir ilgi göstermeniz sosyal bağlanın açılmasına olanak tanır. İlginiz insanlara verebileceğiniz bir hediyedir.

ÖNEMLİ 4 TOPLUMUNUZDA VE DÜNYADA SAĞLIKLI TELOMERLER OLUŞTURUN

- Doğum öncesi bakımı iyileştirin.

- Çocukları şiddetten ve telomerlere zarar veren diğer travmalardan koruyun.

- Eşitsizliği azaltın.

- Yerel ve global zehirleri temizleyin.

- Herkesin taze, sağlıklı ve hesaplı gıdaya erişimi olması için gıda politikalarını iyileştirin.

Toplumumuzun gelecekteki sağlığı tam şu anda şekilleniyor ve o geleceğin bir kısmını telomer baz çiftleriyle ölçebiliriz.

KESİP SAKLAYIN 2 TELOMERLERİNİZİ İYİ BESLEYİN

TELOMER DOSTU BESİNLER

- Sebzeler / Meyveler

- Baklagiller

- Kabuklu yemişler

- Omega 3 zengini balıklar

- Tam tahıllar

TELOMER DÜŞMANI BESİNLER

- Beyaz ekmek

- Şekerli içecekler

- Kırmızı et / İşlenmiş et ürünleri

- Alkol / Sigara