Hohlasan gök buğulanacaktı

Beyaz uykusuz uzakta

Kars çocukların da Kars’ı

Ölüleri yağan karda

Donmuş gözlerimin arası

Sen küçüğüm sımsıcak

Ne derler ona–bu kızakta

Boyuna türküler yakıyorsun ya

Sanki her türküden sonra

Hohlasan gök buğulanacak”

ŞAİR Cemal Süreya, “ ‘999. Gün/Üstü Kalsın’da ‘Kars’ı da Kars’ı görmeden, Paris’te yazdım. İşin tuhafı, yurda döndüğümde teftiş göreviyle hemen gönderildiğim yer de Kars oldu” der...

Ben de bu satırları yazmaya cumartesini pazara bağlayan gece yarısı, Kars’ın Sarıkamış ilçesinde Bayraktepe zirvesine çıkıp döndükten sonra başladım. Zirvede uçsuz bucaksız bir grilik, yağan kar kristallerinin yüzüme kurşun gibi çarpmasına neden olan, başları göğe varan sarıçamları bir çalı gibi sallayan amansız bir rüzgâr vardı. Termometre eksi 22 dereceyi gösteriyordu. Şairin de dediği gibi, ‘hohlasan gök buğulanacaktı’...

Zirveye çıkmadan önce Gençlik ve Spor Bakanı Çağatay Kılıç ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan’ın öncülüğünde düzenlenen ‘Sarıkamış Şehitlerini Anma Töreni’ne katılmıştım.

Uyumadan önce, 60 bin Mehmetçiğin öldüğü söylenen 15 Ocak 1915 gecesini düşündüm.

Bu tepelerde, belki de biraz önce tarif ettiğimden daha vahim bir gecede, kışlık kıyafeti bile olmayan, bir an olsun ısınabilmek için birbirlerine sokularak ölüme yatan azıksız Mehmetçikleri...

SARUHANLI NERE SARIKAMIŞ NERE DEME

Sabah da güne Ahmet Şafak’ın “Şarıkamış” adlı eserindeki o Mehmetçiklerden birinin anasına yazdığı mektubu okuyarak başladım. “Ana sana bu mektubu Allahu Ekber Dağı’nda yazıyorum. Galiba veda vakti geldi. Hakkını helal et anam...” diyordu Saruhanlılı er...

Yazıyı öğlen saatlerinde tekrar çıktığım Bayraktepe zirvesindeki ormancıların gözetleme kulesinde tamamladım. Zirveden aşağı bakarken Mehmetçiğin “Saruhanlı nere Sarıkamış nere deme” sözleri aklıma geldi. Kendimi o ananın yerine koydum... Oğluna ne kadar hak verse de “Sarıkamış nere” demeden edebilmiş midir?

Tarihçi değilim. Zafer mi, hezimet mi tartışmak bana düşmez...

Ancak “Sarıkamış için ölmeyi bilmiyorsan, Saruhanlı için nasıl yaşarsın” diyen Mehmetçiğe yürekten katılıyorum...

Ödedikleri bedel çok ağır ama bıraktıkları memleket bizim...

Cemal Süreya’nın Kars’ı görmeden yazdığı şiirde dediği gibi:

“Öyle güzel ki ölürüm artık

Beyaz, uykusuz, uzakta”