Nurten Erk: Maraş dondurması Mado’yla hacca gidiyor

Nurten ERK

Maraş Dondurmaları (Mado), KKTC'nin ardından yurtdışı şube açılışlarını Suudi Arabistan'a kaydırdı. Mado, bu hafta açtığı Cidde şubesine önümüzdeki günlerde Mekke ve Medine'yi de katacak. Mado'nun patronu Mehmet Kanbur, ‘‘Hedefimiz Avrupa'daki her ülkede en az bir şube açmak. ABD, Avusturya ve Almanya'dan gelen başvurular var’’ dedi.

200 YILDIR dondurmacılık yapan bir aileden gelen Maraşlı Mehmet Kanbur, Maraş dondurmasını yurtdışına açıyor. Maraş'ta bir pastane işletirken yabancılar gibi modern yöntemlerle, ama geleneksel reçetelerle dondurma üretmeyi aklına koyan Mehmet Kanbur, 7 yıldır Mado markasıyla Maraş dondurması üretiyor. Kanbur, yaklaşık on yıl önce özelleştirmeden satın aldığı Maraş SEK'i, 10 milyon dolarlık yatırımla tesisleri yeniden ekonomiye kazandırmakla gururlanıyor.

Yurtiçi ve yurtdışında isim hakkını vererek, franchise sistemiyle zincirine yeni halkalar katan Mado, Maraş dondurmasını tüm dünyaya sevdirmeyi hedefliyor. KKTC'de ilk Mado Ice Cafe'yi geçtiğimiz günlerde hizmete sokan Kanbur, bugünler Suudi Arabistan'da zincir kurmanın heyecanını yaşıyor. Mado, franchise vererek açtığı Cidde şubesini bu hafta Arap halkının hizmetine sokuyor. Mado'nun Riyad, Mekke ve Medine şubeleri ise birbiri ardına açılmaya hazırlanıyor. Mehmet Kanbur ile Maraş dondurmasının bölgeye katkısından, Mado'nun bundan sonraki hedeflerine uzanan bir sohbet yaptık.

Dondurma üretimine nasıl başladınız?

- Biz dört kuşaktır, 200 yıldır dondurmacı bir aileyiz. Liseyi bitirdikten sonra işin başına ben geçtim. Geleneksel tarzı, çağdaş teknolojiyle birleştirerek, bugünkü Kahramanmaraş dondurmasını yarattık.

Sizden önce ve sizden sonra Maraş dondurması üretiminde neler değişti?

- Bugünkü teknolojiyi kulanmadan önce süte su katılıp katılmadığını parmağımızı kullanarak anlardık. Tırnağımızın üzerinde süt toplu halde durur, dağılmazsa bu sütte su yok derdik. Artık bunun için laktimetre kullanıyoruz. Büyüklerimin yaptığı üretimde her gün aynı standart sağlanamıyordu. Ama şimdi bir standardı getirdik.

Mado'nun temelleri ne zaman atıldı?

- Mado'nun düşüncesi çok önceden doğdu, ama hayata 7 yıl önce geçirebildik.

Maraş'taki fabrikanızı Özelleştirme İdaresi'nden almıştınız değil mi?

- Yıllarca yurtdışındaki dondurmacıları inceledim. Gezdiğim yerlerde frigofrik nakliye ile dağıtımın ve bilimsel üretimin önemini gördüm. Ailece yemedik, içmedik, kazandığımızı sektöre yatırdık. Bu sırada devletin ilk özelleştirdiği kuruluşlardan biri olan Kahramanmaraş SEK'e talip olduk. Hazır bir fabrika hemen üretime geçebiliriz diye düşündük. Ama hayatımın en büyük yanlışlarından birini yaptım. O zaman ödediğim parayla sonradan sıfırdan yeni bir fabrika kurabileceğimi gördüm.

Tesisi nereden nereye getirdiniz?

- Fabrikayı aldığımızda günde 200 kilogram süt işliyordu. Bugün günlük üretim kapasitemiz 100 ton. Bazen yanlış anlıyorlar, bu adam günde 100 ton işleyecek sütü nereden buluyor diyorlar. Bizim 100 ton kapasitemiz var ama 75 çeşit de ürünümüz var. Karpuzlu dondurmanın sütle işi yok, sütün girdiği noktalar farklı. Böyle olunca günde 25 ton süt işimizi görüyor. Ürünlerimiz de meyve ağırlıklı.

Şu anda kaç şubeniz var, hedeflediğiniz rakam nedir?

- Türkiye genelinde 100'e yakın mağazamız var. Franchising sistemiyle Mado açmak için 200'e yakın da başvuru var. Hedefimiz üç yıl içinde 250 mağazaya ulaşmak. İlk gittiğimiz yerde önce kendimiz bir ya da iki örnek mağaza açıyoruz. Sonra da franchise veriyoruz.

Yurtdışında Mado açmayı düşünüyor musunuz?

- Hedefimiz Avrupa'daki her ülkede en az bir şube açmak. ABD, Avusturya ve Almanya'dan gelen başvurular var, İngiltere ile de görüşüyoruz. Hem Avrupa'da yaşayan Türkler, hem de yabancılar Mado açmak istiyor. Kıbrıs'ta Mado Ice Cafe açıldı. Suudi Arabistan'da da Cidde bu hafta açılıyor, Riyad, Mekke ve Medine şubeleri ise hazırlanıyor. Önümüzdeki günlerde onlarda hizmet vermeye başlayacak. Türk kahveli dondurmamız da var. Yurtdışında açacağımız Mado Ice Cafe'lerin Türk kahvesi mantığı ile giydirmek istiyorum. Burada Türk kahvesi de menümüzde olacak. Bu arada Almanlar'la bir işbirliğimiz var. Orada mağazamız yok ama bir Alman firması iki yıldır ülkedeki restoranlara Türk tatlı ve dondurmasını pazarlıyor. İngiltere ve Kıbrıs'a da donmuş tatlı gönderiyoruz, yakında Romanya'ya da başlayacağız.

Yabancılardan ortaklık ya da satın alma teklifi geliyor mu?

- Birkaç yıl önce Avrupalı dondurma üreticileri bizimle birlikte olmak istedi, ama kabul etmedik. Dondurma dışında girmek istediğiniz başka sektör var mı?

- Son üç yıldır tekstil sektörüne de girdik. Maraş'ta 20 bin metrekarelik bir alan üzerinde, 10 milyon dolara mal olan bir iplik fabrikamız var. Ama esas biz dondurma yan sanayine de girmek istiyoruz. Kornet başta olmaz üzere mağazalarımızda kullanılan sarf malzemelerini de kendimiz üreteceğiz yakında. Mado'nun günde 100 bin kornet tüketimi var. Belki sonra da dondurulmuş natürel gıda üretimine de gireriz.

MEHMET SAİT KANBUR

Maraş Dondurmaları'nın (MADO) kurucusu Mehmet Sait Kanbur, 1949 Kahramanmaraş doğumlu. Dört kuşak dondurmacı bir aileden gelen Mehmet Kanbur, liseden sonra eğitimine maddi nedenlerden dolayı devam edememiş. Ailenin en büyük oğlu olan Mehmet Kanbur, babadan kalma Yaşar Pastanesi'nin başına geçmiş. Halen Maraş'ta faaliyet gösteren Mado, Mardo ve Yaşar Pastanesi'ni, kardeşleri Atilla ve Erdal Kanbur ile beraber işletiyor. Kanbur, Maraş'ta her yıl vergi rekortmenleri arasında da ilk sıralarda yer alıyor.

Karpuzlu, kırmızı biberli dondurma

Mado dondurmalarının özelliği nedir?

- Büyük şehirlerde baharatçılarda satılan şifalı otları, kekikleri bizim Maraş'ta hayvanlar otlar. Bu hayvanların sütünün tadı farklıdır. Ürünlerimizde yörenin özel, kendine has, rengi, aroması yabani kültür bitkilerini kullanıyoruz. Her yıl başka ürünler piyasaya sunuyoruz. Karpuzlu dondurmadan kırmızı biberlisine her yıl 75 çeşit ürünümüz oluyor. Yeni bir ürünü önce dostlarıma test ettiriyorum, sonra üretime geçiyorum.

Türkiye'de dondurma tüketimi yeterli mi?

- ABD'de kişi başına 27, Avrupa'da 6-11 kilo dondurma tüketiliyor. Biz de 600 gram ile bir kilo arasında. Maraş'ta dondurma tüketimi kişi başına 3 kiloya çıkar. Maraş'ta kahvaltıdan sonra da dondurma yiyeni görürsünüz.

30 bin keçi Mado’ya çalışıyor

Mado, bölgeye neler kazandırdı?

- Eskiden Maraş'ta 2-3 bin hayvanı zor bulurdunuz. Ama şimdi 30 bin keçi sadece Mado için besleniyor Maraş'ta. Bölge insanına iş yaratıyoruz. Meyveli dondurmada da farklı bir ekol yakaladık. Mado olarak bölge insanını artık natürel meyve yetiştirmeye özendiriyoruz. Fabrikada 100'ün üzerinde çalışan var. Mado ailesindeki işletmelerde çalışanları da sayarsanız 5 binin üzerine çıkarız.