Kokpit

Uğur CEBECİ
Haberin Devamı

Yolculukta filmleriniz solmasın

Anılarınızın silinmemesi için filmlerinizi bir torbada taşıyın

Güzel bir uçak yolculuğu yaptınız. Belki bir tatilden döndünüz. Bütün anılarınız bavulunuzdaki filmlerde. Fotoğrafçıya yaptırıyorsunuz. Ama hepsi soluk çıkıyor. Suç belki sizde ya da fotoğraf makinenizde olabilir. Ama bunların dışında bir talihsizlik riski daha var. Filmlerinizi koyduğunuz bavul bir havalimanında bagaj bölümündeki cihazların içinden geçerken anılarınız solmuş olabilir. Bavulunuzun içinin görünmesini sağlayan ışınlar filmlerinizi etkileyerek bir sis perdesi yaratabilir.

Bu tür durumlarda sakın fotoğrafçınızı suçlamayın. Filmleriniz yeni nesil 'CatScan' adı verilen bagaj röntgen cihazının yaydığı ışınların kurbanı olmuştur. Bu cihazlar havalimanı girişlerindekiler değil. Bunlar genellikle havalimanı altlarında bagajların uçaklar için ayırım yapıldığı yerdeki cihazlar. Büyük havalimanlarında kullanılmaya başlanan bu yeni sistemler fotoğrafçıları ve havacılık otoritelerini karşı karşıya getirdi. Ya güvenlik önlemleri gevşetilecek ve eski nesil, kimyasal patlayıcıları bulamayan röntgen cihazları kullanılacak. Ya da biz yolcular filmlerimizi daima yanımızda taşıyacağız. Kuşkusuz ikincisi daha doğru olanı.

TERÖR RİSKİ YÜZÜNDEN

Son yıllarda terör ve kaçakçılık olaylarındaki artış havayolu taşımacılığını tehdit ediyor. Tehlikelerle birlikte güvenlik önlemleri her geçen gün arttırılıyor. Kuşkusuz röntgen cihazları havalimanı güvenlik önlemlerinin vazgeçilmezleri arasında. Ancak 1990 yılında Pan Am uçağının İskoçya üzerinde patlatılmasıyla bomba konusunda uzmanlar yeni önlemler almak üzere çalışmalara başladı. Yapılan araştırmalarda mevcut röntgen sistemi ile çalışan bagaj tarayıcılarının sistemlerin sıvı patlayacıları tespit edemediği ortaya çıktı.

Yeni nesil patlayıcıların saptanabilmesi için Amerikan Sivil Havacılık Otoritesi FAA hemen çalışmalara başladı. Bu tür patlayıcıları bulabilecek tarayıcılar için InVision şirketi ile anlaşma yapıldı. Yaklaşık 4 yıl süren araştırmalar sonrasında ortaya CTX-5000 çıktı. Çalışmalar 1994 yılı sonunda tamamlanarak aynı yıl içinde FAA onayı alındı. Geçen yıl ise 100'üncü CTX-5000 teslim edildi. Cihazlar halen Amerika, Avrupa, Ortadoğu ve Asya'daki 37 havalimanında kullanılıyor.

FOTOĞRAFÇILAR İSYANDA

Tüm anlaşmazlıklar bu özel ışınların etkilerinden ortaya çıkıyor. CatScan'dan geçen bavullardaki fotoğraf filmlerinin üzerinde beyazlıklar veya bir sis tabakası oluşuyor. Özellikle profesyonel fotoğrafçılar bu konuda çok dertli. Aylarca süren çalışmalar sonrasında ortaya çıkan görüntüler, CatScan yüzünden bozuluyor. Bu talihsiz fotoğrafçılardan biri de İngiliz David Attenborough. 1998'de Papua Yeni Gine'de kuşlar üzerine çalışmaları Manchester Havalimanı'ndaki tarayıcılardan geçerken onarılamaz düzeyde hasarlandı. Profesyonel fotoğrafçılar zararlar karşısında hemen örgütlenerek 'F-stop' adında bir organizasyon kurdular. Amaçları bu tür hasarların havacılık otoriteleri ile birlikte ortak haraket ederek sorunlara çözümler bulmak. Bunu için bir takım çalışmalar yapıyorlar.

FİLMLERİ ÇIKARIN

Havalimanlarında güvenlik geçişleri sırasında fotoğraf makinenizde film olmaması görevlilerin işlerini kolaylaştırıyor. Genellikle kuşku duyulan bir makine ile bir kare resim çekilmesi isteniyor. Bu sırada yine kuşku duyulursa o zaman filmin sökülmesini isteyen görevliler sizin de uzun süre orada kalmanıza yol açıyor.

En iyisi filmlerin önceden çıkartılması. Boş makinenin içine açıp bakan ve film olmadan çekim yapan güvenlik görevlileri sizi daha az bekletiyorlar.

NE YAPMALI

1 Bazı filmler özel olarak bu tip cihazların ışınlarından korumalı olarak üretilmektedirler. Bunları seçebilirsiniz.

2 Çekilmemiş filmleri bagajınız yerine el çantanıza koyun. Uçağa binmeden önce el bagajlarının kontrolu halen filmlere zarar vermeyen eski nesil röntgen cihazları tarafından yapılmakta.

3 Yine de zarar gelmesinden korkuyorsanız, filmleri plastik torbaya koyun ve güvenlik görevlilerinden elle kontrol isteyin.

4 Eğer profesyonelseniz ve yanınızda çok sayıda film varsa, uçuştan önce check-in sırasında havayolu görevlilerinden rica edin ve filmlerinizi yanınızda taşımak istediğinizi söyleyin.

5 Filmlerinizi daha iyi korumak için fotoğraf malzemeleri satılan yerlerde bulabileceğiniz, zararlı ışınlardan korumak için özel imal edilmiş koruyucu torbalardan alabilirsiniz.

Almanya'da yapılan araştırmada yıkanmamış ve yüksek ASA filmlere zararın boyutlarının daha da büyük olduğunu ortaya koydu.

NASIL ÇALIŞIYOR

Yeni nesil tarayıcı CTX-5000, tıpta kullanılan bilgisayarlı tomografi esasına göre çalışıyor. Bavulların taranması bilgisayarın yolladığı özel dalgalarla yapılıyor. Normal röntgen cihazlarının yolladığı dalgalarla cisimlerin çeşitli açılarına çarparak geri geliyor. Ve cisimlerin iki boyutlu resimleri oluşturuluyor. CatScan sisteminde tarama işlemlerinde cisimler özel ışınlar yardımı ile bölümlere ayrılarak üç boyutlu olarak inceleniyor. Bu tür tarama normal röntgen cihazlarına göre daha uzun sürüyor. Ancak çok iyi gizlenmiş, her türlü patlayıcı rahatlıkla tespit ediliyor. Genellikle CatScan yavaş çalışması nedeniyle son aşamada kullanılıyor. Normal röntgen işleminden geçirilen bavullar arasında şüpheliler CatScan'a sokuluyor. Bagajda tehlikeli bir madde ile karşılaşılırsa, cihaz kendiliğinden operatöre ikaz veriyor.

Yazarın Tüm Yazıları