THY yeniden kurgulanıyor

HAYATI felç eden birinci kardan sonra göreve geldi. Yani üç ay, bile olmadı. THY’nin yeni Yönetim Kurulu Başkanı ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat personel yapısını hallaç pamuğu gibi attı. 

Kimi müdürlükler şefliğe indirildi, kimi ilerlemesi donmuş yöneticiler yukarı çıktı. Kimileri ile de yollar ayırıldı. Ben yıllardır THY’yi izlerim bu kadar kısa sürede bu kadar büyük değişim görmedim. Genellikle birini yerinden oynatınca çeşitli yerlerden baskılar gelir, bazen geri adımlar atılır. Bunlar da olmadı. Prof. Dr. Bolat, değişimin süreceğini söylüyor. Yani henüz bitmedi.

17 yıldır şirket içinde olmanın verdiği iyi tanıma sayesinde başkan hızlı değişimi sürdürüyor. Uçak alımı-kiralaması, filo yapısı gibi onlarca konuda zaten uzman. Bu işi iyi bilen bir adam. Rahat, yarın endişesi yok. ‘ İşimden olurum’ korkusunu hiç tatmamış.

UZUN UZUN KONUŞTUK

Atatürk Havalimanı çevresinde bulunan THY Genel Yönetim binasında buluştuk. Yanımızda sistemin gözlemcisi olarak Basın Müşaviri Yahya Üstün vardı. Başkan olarak ilk röportajını benimle yapıyordu. Ama ben daha çok bir sohbeti tercih ettim. Liyakatli çalışan peşindeydi. Şirketini seven, sisteme küsmek gibi eğilimleri olmayan insanlarla yoluna devam etmek istiyordu. Galiba öyle de olmaya başladı.

Sohbetimizin ana başlıklarından neler yer aldı:

Filo büyüyecek. Genellikle finansal kiralama öne çıkacak. Büyük gövdede Airbus A350XWB ve Boeing 787-9 Dreamliner uçakları ile yola devam edilecek. Dar gövdede, tek koridorda Boeing 737 MAX8-9 ve Airbus 321 NEO gibi yeni nesil uçaklar sisteme girecek. Şimdiden 7 adet 737 MAX8 kiralandı. Önümüzdeki iki ay içinde gelecek. Ne yazık ki özellikle B787 uçaklarının teslimi hızlı yapılamıyor. Bu yüzden Seattle hat açılışı da gecikti. THY Filosunda uçak sayısı şimdiden 373’e ulaştı.

Yeni uçuş noktaları aşağı yukarı belli. Amerika’da Detroit, Denver var ama sanki Orlando daha öne çıkıyor. Miami uçuşlarındaki başarı Orlando’yu gündeme getirdi. Güney Amerika bağlantıları açısından da bu nokta önemli. Başkan Miami’de frekans arttırmak yerine Orlando uçmak daha cazip geliyor. Bolat artık daha stratejik düşündüklerini söylüyor.�

Türk Cumhuriyetleriyle frekanslar artıyor. Özbekistan da öne çıkıyor... İstanbul-Buhara başlıyor yakında. Haftada iki, sonra dört-dört uçuşlar olacak. İki onlar uçacak, iki biz uçacağız. İstanbul- Buhara günlük uçuş olabilir. İstanbul-Taşkent uçuşları da haftada 17’ye çıktı. 

HEDEF ÇİN’DE DAHA ÇOK NOKTA

Avrupa ve Orta Asya’da yeni noktalar belirleniyor. Uzakdoğu’da Vietnam’da halen uçulan Hanoi ve Saygon (Ho Chi Minh City) dışında 3’üncü nokta olacak. Japonya’da Tokyodaki iki havalimanı Haneda ve Narita dışında, eskiden uçulan Osaka başlayacak. Japonya’nın kuzeyinde bir nokta daha düşünülüyor.

Endonezya’da Jakarta, Bali dışında üçüncü nokta için çalışılıyor.

Kanada, hala Toronto konusunda günlük uçuşa izin vermiyor. Vancouver açıldığında izin verileceği söylenmişti ama hala bir gelişme yok.

Asıl hedef Çin’de daha çok noktaya uçmak. Ama bu izinlere bağlı tabii. İzin verildiğinde çok noktaya günlük uçulabilecek. 

THY, Hindistan’da da büyümek istiyor. Şimdilik IndiGo ile İstanbul üzerinden bağlantılar hedefleniyor. Onlar da yolcularını Ortadoğu değil, İstanbul’dan alıp taşımak istiyor. Uzun uçuşlar yapmayan bir şirket.

Avusturalya gündemde yok.  Bir kaç yıl daha gündemde olmayacak. Zaten Avusturalya’da da çok iyi codeshare anlaşmaları var. Başkan, “Singapur’la, Endonezya’yla Avusturalya’ya çok güzel bağlantılarımız var zaten. Ama 777X kendini ispat ettiğinde onu veya ultra uzun menzilli 350, birini seçeceğiz. Beş tane, altı tane böyle bir uçak tipinde uçağımız olacak. O zaman da Avusturalya’ya direkt uçuş planlanabilir” diyor.

Başkan elbette Ukrayna-Rusya savaşını düşünüyor. Bu yıl beklenen Rusya’dan yedi milyon, Ukrayna’dan bir buçuk milyon yolcuydu. Eskiden Ruslar ağırlıklı yolcularını Türkiye’ye taşırdı. Ama şimdi son durumda THY’nin Charter seferlerini destekleyecek, açık kapatılmaya çalışılacak. Ambargoyu delmeden, ambargo kurallarına uyarak tabii.

FLYING DOKTOR

DOKTOR yolcu konusu THY’nin uzun süredir çözemediği bir konu. Ama şimdi Başkan Bolat bu işi ciddi bir bicimde ele alıyor. İsim babası da kendisi ‘Uçan Doktor, Flying Doctor’. Yani doktor yolculara bilet alırken kendilerini tanıtmaları ve uzmanlık alanlarını bildirmelerinden sonra ödül uçuş mili verilecek. Ve uçağa gelen yolcu listelerinde doktorun hangi koltukta oturduğu ve uzmanlık dalı önceden bilinecek. Böylece bir yolcu hastalandığında ‘Uçağımızda doktor var mı? ‘anonsuna gerek kalmayacak. Genellikle uçaklarda bu anons yapıldığında bütün yolcular insani nedenlerle hastayı merak ederek kabin memurlarını da soru yağmuruna tutuyorlar. . Bu arada yapılan araştırmalarda THY’de uçağın divert etmesi yani yolunu değiştirip bir yere inmek zorunda kalmasına yol açan sağlık sorunlarında 100 bin uçuş saatinde 7-8 kez olduğu belirlenmiş. Yani geçici bir rahatsızlık geçiren yolcuya uçaktaki doktor hemen müdahale ederek uçağın inmesine gerek kalmayacak Gerekli durumlarda uygulamada bir değişiklik olmayacak. Bilindiği gibi kabin ekiplerinin uçaktaki sağlık kitinden yolculara ilaç vermeleri Dünya Sağlık örgütü tarafından da yasaklanmış durumda. Ama doktor yolcunun bu yetkisi var.

ANADOLUJET DEĞİŞİYOR

DÜŞÜK maliyetli taşıyıcı, THY’nin alt markası Anadolujet için yepyeni bir yapılanma başlıyor. THY’nin Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, daha önceleri biraz itilmiş-kakılmış yapısı olan Anadolujet’i yepyeni uçaklarla büyütecek. İlk etapta filoya hızla yeni kiralanan 189 koltuklu Boeing 737 MAX8, 240 koltuklu Airbus 321Neo uçakları katılacak. Bu uçaklar hem iç hat hem de dış hat seferlerinde kullanılacak. Birbiri ardına kiralanacak bu uçaklarla şirketin yüzü hızla modernleşecek. Yakıt tasarrufunun daha fazla olduğu bu uçaklar, koltuk kapasiteleri ile de kârlılığı arttıracak. Ayrıca uçak gövdeleri Türkiye’nin görüntüleri ile gündeme gelecek. Belki de tarihi ve turistik bölgelerden koca fotoğraflar yer alacak. Henüz yenileme ile ilgili kesin çizgiler yok. Ama uçak değişimi kesin. Tam anlamıyla Low Cost yani düşük maliyetli yeni nesil uçaklı taşıyıcı olacak. Diğerleri birbiri ardına gelecek.

İKRAMDA ‘FARKLI LEZZET’ DÖNEMİ

TÜRK Hava Yolları yıllardır ödüller kazanıyor. Bu uluslararası ödüllerden büyük bir kısmı da ikramdan kaynaklanıyor. Şirketin ikram kurulu Turkish DO&CO dünyada taze yemeği gökyüzüne çıkarması ile ünlü. Pandemi döneminde ikramda zorunlu kısıtlamalara gidildi. İkramlar kapalı paketlere girdi. Azaltıldı. Hatta bazı uçuşlarda yolcuya sadece su verildi. Bir süredir hem iç hem de dış hatlarda eski dönemdeki gibi ikram uygulamasına geçildi. Sıçak yemek servisi de başladı. Business sınıfında ikram troleyi de yolcular arasında dolaştırılmaya başlandı. Turkish DO&CO yeniden uçan şef (Flying Chef) uygulamasına geçti. Başkan Prof Dr Ahmet Bolat mönülerin daha sık değişmesinden yana. Bu değişimlerle hem yolcunun her seferinde farklı lezzetler tatması sağlanacak, hem memnuniyeti arttırılacak. Sonuçta yeni başkan ikramdan kısma taraftarı değil.  Turkish DO&CO’nun ikram başarısı artık birçok havayolunu kıskandıracak hale geldi.

YARIN: GERİLİM TESTİNDEN GEÇTİK