Beyaz altın geri dönüyor

Geçtiğimiz yıl pandemi, uluslararası lojistik krizi ve Çin’in stok yapma politikası gibi sebepler nedeniyle pamuk fiyatlarının diğer emtialarla birlikte zirve yaptığını söyleyen Tanman, diğer yandan geçen yıl görece olarak düşük kalan maliyetlerin bu yıl birkaç katı yüksek oluşu dolayısıyla üreticinin kar marjının düşeceğini öngörüyor.
STRATEJİK ÜRÜN PAMUK
IPUD Başkanı Tanman’a, pamuğun Türkiye’de ekonomi politikasını yürütenler tarafından ‘stratejik ürün’ şeklinde görülüp görülmediğini sordum. Tanman, “Bildiğiniz üzere ülkemizde üretilen pamuk maalesef iç tüketimi karşılamıyor. Pamuğu ‘stratejik ürün’ görmediğimiz için üretimimiz azalmakta, buna karşılık ithalatımız artıyor” diye cevap verdi. Gerçekten de gün geçtikçe talebi artan nitelikli pamuk yani sürdürülebilir pamuk da ne yazık ki yeterli değil. Tanman da bu durumu şöyle değerlendiriyor: “Toplam pamuk üretimi geçen sezon yaklaşık 800 bin ton oldu. Tüketim 2 milyon ton civarında olduğu için ithalat da 1,2 milyon tona yaklaştı. Bu da ülkemizin cari açığına, bu yılki emtia fiyatlarıyla navlun ve sigorta maliyetleri eklendiğinde, yaklaşık 4 milyar dolarlık negatif etki yapıyor. Aynı zamanda bu ithalat kalemi firmalarımızın dış ticaret finansman ihtiyacını da artırıyor.”
1 MİLYON TON HEDEFİ
Yine de iyi gelişmeler yok değil. Bu çerçevede Tanman’ın verdiği bilgiler şöyle: “Bu sezon Türkiye pamuk rekoltesinin yüzde 25-30 kadar artış göstermesini bekliyoruz. Hele, tarla verimlerimiz de geçen sezon gibi gelirse, 1 milyon ton hedefini yakalayabiliriz. Aslında ülke olarak pamuk üretimini konvansiyonel pamuktan çıkarıp, artık sürdürülebilir üretime geçirmeliyiz. İyi Pamuk yani Better Cotton gibi sürdürülebilir ve izlenebilir yöntemlerle üretilen pamuğa hızlıca geçiş yapmalıyız. Dünya çapında 2020-21 pamuk sezonunda, 24 ülkede 2.2 milyon çiftçi tarafından 4.7 milyon ton İyi Pamuk (Better Cotton) üretildi. Geçen yıl yani 2021’de 260 marka toplamda 2.5 milyon ton İyi Pamuk tedarik etmiş bulunuyor. Bu konuda 2013 yılından itibaren çalışan ‘IPUD’ verilerine göre ülkemizde 2021-22 pamuk üretim sezonunda yaklaşık 67 bin ton ‘iyi pamuk’ lisanslı pamuk üretimi gerçekleştirdik. Erken sezon verilerine göre ise 2022-23 sezonunda da 2 bin 995 çiftçi yaklaşık 113 bin ton üretimle lisanslama sürecine girmiş olacak.”
Samimi dileğimiz, beyaz altın pamuğun hak ettiği değeri bulması...

***

Çiftçi hala
anız yakıyor

TÜRKİYE Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Toprak verimliliğine uzun vadede ciddi zararlar veren anız yakma, tarım arazilerinde sürdürülebilir verimliliğin kaybolmasına sebep oluyor” diyor. Peki anız nedir? Ürün hasat edildikten sonra tarlada kalan bitki sapı ve artıklarına anız deniliyor. Çiftçi neden anız yakıyor? Üreticilerin hasat sonrası aynı araziye diğer bir ürünün ekimini yapacak olduğunda mibzerin istenilen bir şekilde ekim yapmasını sağlamak, yakıt tasarrufu yapmak ve daha iyi tohum yatağı hazırlamak için anız yaktığını söyleyen Bayraktar, şu uyarıda bulunuyor: “Çiftçilerimizin anız yakmayı tercih etmelerinin sağlayacağı fayda, toprağa ve çevreye vereceği zararın yanında çok küçük kalıyor. Özellikle organik maddesi çok düşük ve erozyona fazlasıyla açık olan topraklarda anız kesinlikle yakılmamalı, sürülerek veya parçalanarak toprağa yeniden kazandırılmalı. Üstelik kontrolden çıkan anız yangınları çiftçilerimizin 1 yıllık emeğinin yok olmasına sebep oluyor.”

YANGINLARA NEDEN OLUYOR
Anız yakılması havayı kirlettiği gibi orman yangınlarına da yol açıyor. Orman Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre; 2021’de gerçekleşen 2 bin 793 orman yangınının yüzde 5,9’unun yani 165 tanesinin anız yakılması sonucu çıktığını vurgulayan Bayraktar, çiftçilere sesleniyor: “Orman yangınlarının yoğunlaştığı bu sıcak yaz günlerinde anızları yakmayalım. Tarımsal üretimin ana unsuru olan toprağımızı koruyalım. Anız yakmanın çevreye vereceği zararları göz ardı etmeyelim. Tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini tehlikeye atmayalım. Tarımsal üretimde maliyetlerin oldukça arttığı ve gıdaya olan ihtiyacımızın her zamankinden daha fazla olduğu günümüzde tarımsal üretimi ve bunun yanında doğal kaynaklarımızı tehlikeye atma lüksümüz yok. Bu bilinçle hem vatandaşlarımız hem çiftçilerimiz daha duyarlı olmak zorunda.”

***

Keskin Keskinoğlu
zeytinyağında da iddialı

KANATLI sektörünün önemli ismi, gıda sanayici ve ihracatçısı Keskin Keskinoğlu, zeytinyağı sektöründe de başarılarını sürdürüyor. Assos Zeytinyağları’nın üreticisi olarak Terraolivo IOOC 2022 Yarışması’nda ödül kazanan Dünya Food A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Keskin Keskinoğlu, köşemize bir açıklama gönderdi. Dünya Food A.Ş.’nin zeytinyağı sektöründe 2021’de kazandığı 5 ödülden sonra 2022 yılında da yeni ödüller aldığını ifade eden Keskinoğlu, “Biolio Yüksek Polifenollü Erken Hasat Naturel Sızma Zeytinyağı ürünümüzle Yunanistan’da düzenlenen Taste Olymp Awards 2022 Yarışması’nda ‘Altın’, İngiltere’de düzenlenen London International Olive Oil Competitions 2022 Yarışmasında ‘Gümüş’ ve İsrail’de düzenlenen Terraolivo IOOC 2022 Yarışması’nda da ‘Prestij Altın’ madalya kazandığımızı duyurmaktan mutluluk duyuyoruz. Kazandığımız bu ödüllerle ürünümüzün tat ve kalitesini tescil etmenin yanı sıra, ihracatta da daha fazla iş imkanı sağlayacağını düşünüyoruz. Türk zeytinyağının kalitesini tüm dünyaya duyurmaktan, bu ödüllere layık görülmekten ve dünyanın en iyi zeytinyağı üreticileri arasında olmaktan gurur duyuyoruz” diyor.

***

KISA KISA

* Kuru meyve sektörünün muhteşem üçlüsü olarak bilinen çekirdeksiz kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incir ihracatı 1 milyar doları aştı.
* 2022 yılının ilk 6 ayında tarım ve gıda sektörü 12,2 milyar dolar ihracat, 10,4 milyar dolar ithalat gerçekleştirdi. Yılın ilk yarısında sektörün dış ticaret fazlası önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 22,1 azaldı.
* Türk su ürünleri ve hayvansal mamuller sektörü, 2022 yılı sonu için 3,8 milyar dolar, 2023 yılı sonu için de 4,2 milyar dolar ihracat hedefi belirledi.