Dolar için Bursa ve bölgemiz ne yapıyor?

ABD, Rahip Brunson bahanesi ile İran üzerinden başlattığı yaptırımları, Türkiye’ye yöneltti.

Haberin Devamı

Yaptırım kararları etkisini gösterdi, dolar aldı başını yürüdü.
Dolayısıyla Türk parası da dolar karşısında ciddi kayba uğradı.
***
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın dolar krizinin başlamasından itibaren yaptıkları müdahaleler, açıklamalar ve yol haritaları doların ateşinin düşmesine yetmedi.
Hafta başında Merkez Bankasının aldığı kararlar ile doların ateşinde kısmi düşüş olsa da, yine de kısa vadede, hele ki günlük müdahalelerle doların düşmeyeceği de görüldü.
***
Ülkemiz zor bir dolar sarmalından geçiyor. Herkes bir şey söylüyor. Kendince önlem tavsiyelerinde bulunan da var, yangına körükle gidip deyim yerindeyse sürece en büyük darbeyi vuran da.
Ekonomideki bu daralma, doların ateşinin bu denli yükselmesinin en önemli nedeni herkesin de malumu olduğu üzere ABD’nin yaptırım politikaları oldu. Daha doğrusu, ABD’nin Türkiye’ye dayattığı ve neredeyse ülkenin anahtarını bize teslim edin manasına gelen talepleri ile dolar sürekli artış gösterdi. Ama gelin görün ki, ABD’nin bu yaptırımları ve dışarıdan yapılan aleni müdahaleleri göremeyen içimizde de bazı kesimler var.
Bu kesimlerin en önemli argümanlarından birisi de Ak Parti iktidarının 16 yıldır parayı betona gömmesi, üretime yönelik hamleler yapmaması gösteriliyor. Oysa durum gerçekten öyle mi?
***
Diyelim ki parayı betona gömdü diyenler haklı. Peki, 16 yılda yapılan mega projelerin hangisi gereksizdi, hangisi yapılmamalıydı. Örneğin, Dünya havacılık sektörünün dengesini tamamen lehimize değiştirecek 3.Havalimanı mı?
Yada, İstanbul’dan İzmir’e kadar üzerinde İstanbul, Yalova, Bursa, Balıkesir, Manisa ve İzmir’i ilgilendiren, bu şehirler arasındaki ticareti güçlendirecek, maliyetleri düşürecek Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu ve Osmangazi Köprüsü mü? İstanbul trafiğine büyük rahatlama getiren Marmaray mı, yoksa yine İstanbullu’nun hayatını kolaylaştıran Avrasya Tüneli mi?
***
Türkiye’nin dört bir yanını birbirine bağlayan duble yollar mı gereksiz, yoksa insanların hayatını kolaylaştıran, daha güzel ve hakettiği hizmeti sunan hastaneler mi?
Yine beton diye tanımlayabileceğimiz binlerce okul binası mı? 500 bini geçen TOKİ konutları mı gereksiz? Özel sektörün arz ve talep doğrultusunda hayata geçirdiği milyonlarca konut mu?
***
İşin üretim kısmına gelince. Aslında bu bölüm biraz daha karışık. Üretime dayalı ekonomi hiç yok demek yine insafsızlık olacak. Çünkü, hem tarımda hem sanayide 16 yıllık dönemde üretim sürekli arttı. Öyle olunca da bu üretim rakamları ihracata yansıdı. İhracat 32 milyar dolardan, 180 milyar dolara kadar çıktı.
***
Kendi yaşadığımız bölgeyi baz alarak düşündüğümüzde de durum farklı değil. Bursa’nın ihracat rakamları da tarım üretimi de sürekli arttı. Özellikle otomotivde artan üretim ve ihracat, Bursa’nın ihracat rakamlarını da her yıl katlamasına neden oldu. Tarım üretiminde de aslında durum farklı değil. Örneğin, Orhangazi bölgesinde en önemli tarım ürünü zeytin.
Zeytin üretiminde Orhangazi bölgesinde 2002 yılında 1 milyon 600 bin ağaç vardı. Bugün ise zeytin ağacı sayısı 2 milyon 300 bin civarında. Zeytin üretim rakamları da geçmişte 20 bin ton civarındayken, son hasat döneminde üretim miktarı 42 bin ton olarak gerçekleşti.
***
Peki ABD’nin uyguladığı bu ekonomik yaptırımlara karşı ne yapılması gerekiyor? Öncelikle bugün yaşananların bir ekonomik savaş hatta daha da ilerisi ekonomik darbe girişimi olduğunu bilip, buna göre tavrımızı ortaya koymamız gerekiyor. Birlik beraberlik içinde hareket edersek bu zorlu sürecin de üstesinden geleceğimizden de kimsenin kuşkusu olmasın.

Yazarın Tüm Yazıları