Piyasalara “pozitif” yansıyan bu karar, aynı zamanda ekonomi yönetiminin uyguladığı politikalara dünya tarafından olumlu bakışın da göstergesi. Böylece uygulanan ekonomi politikalarının sonuçları da bir anlamda görülmeye başladı. 2024’ün ikinci yarısından sonra ise başta enflasyon olmak üzere bu olumlu etkiler daha da artarak ve tüm kesimlere yansıyarak sürecek. Peki bundan sonraki yol haritası ne olacak? Öncelikle ekonomi politikaları Orta Vadeli Plan kapsamında, tüm ekonomik dengeler gözetilerek kararlılıkla sürdürülecek. Bu süreçte bazı tespitleri ve hedefleri de paylaşmakta fayda var:
DÖVİZ REZERVİNDEKİ ARTIŞIN OLUMLU ETKİSİ
- Ekonomi yönetimi 5-6 aylık süreçte döviz rezervlerinin 136.5 milyar dolara ulaşmasını haklı olarak önemsiyor. Çünkü rezerv artışıyla ödemeler dengesindeki risk ve risk pirim oranı düştü.
- Enflasyonla mücadele öncelikli hedeflerden. 2000’li yıllarda enflasyonu tek haneye indirmiş olan AK Parti hükümetleri göz önünde bulundurularak, şimdiki ekonomi yönetiminin de ana hedefinin 2026 yılında tek haneli enflasyon olduğunu söyleyelim.
- Yüksek enflasyonun çok hızlı bir şekilde düşürülmesi, ortaya çıkabilecek ekonomik ve sosyal maliyet nedeniyle tercih edilmiyor. Hedef bu yüzden 2026 yılı. Ekonomi yönetimi enflasyonu düşürürken; büyüme ve sosyal dengeyi de gözetmek istiyor.
- 2024 yılında enflasyon tahmininin yüzde 33 olduğu sonrasında jeopolitik anlamda yaşanan sıkıntılar nedeniyle 36’ya revize edildiğine dikkat çekilirken, 33 oranının da halen gerçekleşebilir bulunduğuna vurgu yapılıyor.
YEREL SEÇİM SÜRECİNDE EKONOMİ AÇISINDAN BİR BELİRSİZLİK YOK
- Muhalefetin ve bazı uluslararası çevrelerin yerel seçimler sürecini yeni bir seçim havasına evirmeye çalışma gayretleri ise doğru bulunmuyor.
Yaşadığımız çağın tüm imkânlarının seferber edildiği ve fonda güzel kadınların, yakışıklı erkeklerin olduğu, milyon dolarların tek kalemde el değiştirdiği, üstelik milyon dolarların dahi yetmeyip daha da çoğunun talep edildiği, tefecilerin, futbol dünyasının, sosyal medya fenomenlerinin rol aldığı bir filmi izliyor gibiyiz. Artık hafızalarımızın GB’ı yaşadığımız olayları alt alta koymaya yetmiyor:
* Türkiye, 2021 yılında bir sabaha Thodex vurgunuyla uyandı. İddialara göre THODEX CEO’su olan 1994 doğumlu Faruk Fatih Özer, hesapları boşaltıp yurtdışına kaçtı. 391 bin kişinin kullandığı tahmin edilen kripto borsasında 2 milyar dolardan fazla vurgun yapıldığı tahmin ediliyor. Yargı süreci devam ediyor.
* “Var Böyle Tipler” kanalıyla tanınan sosyal medya fenomeni Kıvanç Talu ile prodüktör eşi Beril Talu’nun yakın çevrelerini dolandırarak ortadan kaybolduğu iddia edildi. Çiftin kaçmadan önce Beylerbeyi’ndeki evlerinde bir parti verdiği ve 100 milyon dolarla ülkeyi terk ettiği belirtiliyor.
* Bütün hayatlarını sosyal medyada yaşayan, bunu yaparken de sürekli “ben zenginim”i gözümüze sokan Dilan ve Engin Polat, yapılan operasyonla tutuklandı. Sosyal medya fenomeni ailenin, kesilen sahte faturalarla 1 milyar liradan fazla kara parayı akladığı iddia ediliyor.
- Uçabiliyor mu?
- Yok daha deneme aşamasında... Eee Süpermen araba ne oldu?
- Her şeyde anlaştık, parayı yarın alıyorum.
- Araba nerede?
- Müşteride.
ABD, İsrail, Katar ve Mısır’ın öncülüğünde sürdürülen görüşmelerde bölgeden bir an önce “durdu” haberinin gelmesi bekleniyor. Bekleniyor çünkü İsrail;
- “Mesele HAMAS’a karşılık vermekse, misliyle verdik.
- Gazze’yi yıktık.
- Günahsız bebekleri öldürdük.
- Çocukları ana babasız, aileleri çocuksuz bıraktık.
- Bölgeyi karıştırdık.
- Tüm dünya halklarından büyük tepki çekiyoruz.
- Zamanında Nazilerin yaptıklarını biz şimdi Filistinlilere yapıyoruz.
Erdoğan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 50+1 şartının değişmesi konusunda “İsabetli olur. Çoğunluğu alan adayın seçilmesi usulüne geçilmesi halinde Cumhurbaşkanlığı seçimi de seri olur. Mevcutta 50+1 mecburiyeti partileri yanlış yollara sevk ediyor” dedi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Berlin seyahati dönüşü uçakta gazetecilerin sorularını cevaplarken özetle şunları söyledi:
50+1 YANLIŞ YOLLARA SEVK EDİYOR
“50+1 şartının değişmesi konusunda aynı fikirdeyim, isabetli olur. Çoğunluğu alan adayın seçilmesi usulüne geçilmesi halinde Cumhurbaşkanlığı seçimi de seri olur, uğraştırmaz ve yanlış yollara da sevk etmez. Mevcutta 50+1 mecburiyeti partileri yanlış yollara sevk ediyor. Kimin eli, kimin cebinde belli değil. Yok altılı, yok on altılı masa… Bundan sonra kim bilir daha neler çıkar? Ama oy sayısı itibarıyla ‘en fazla oyu alan aday seçilir’ denildiği zaman seçim hızlıca tamamlanır. Diğer yandan mevcut anayasamızın satır aralarında darbeci zihniyetin ruhunun dolaşıyor olması bizleri en çok rahatsız eden konu. Ayrıca dünya 1980’li yıllardan bugüne çok değişti. Bu değişiklikler anayasa metnine yansıtılmaya çalışılsa da bu anayasamızın metinsel bütünlüğünü yok etti. Yeni, sivil, kapsayıcı ve çağın gerekliliklerine tam uyumlu bir anayasayı Türkiye’ye kazandırmak, ulaşmayı arzu ettiğimiz en önemli hedeflerimizden biri. Meclis’te yeni anayasa çalışmalarına birkaç defa başladık ancak muhalefetin engellemeleri, verdiği sözleri yerine getirmemesi nedeniyle hep yarım kaldı. Biz verdiğimiz sözün arkasındayız, milletimizi hak ettiği sivil anayasaya kavuşturacağız.”
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan önceki gün Berlin ziyaretinde Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile birlikte kameraların karşısına geçmişti.
SCHOLZ’LA GÖRÜŞME
GAZZE’DE TESPİTLERİ YANLIŞ
“İnsanlar zamanında Franklin Roosevelt’e Pearl Harbour’dan sonra bu soruyu sordu mu? George Bush’a 11 Eylül saldırılarından sonra sordu mu?”
Gazze’de yaptığı katliamlar yetmedi, hem Arap ülkelerinin liderlerine meydan okudu hem de sürecin başından itibaren arkasında duran, silah ve para yardımı yapan ancak yaptığı katliamlar nedeniyle yeni yeni sesini yükselten Amerika Birleşik Devletleri’ne...
Bebek, çocuk, kadın, sivil ölümlerinden sorumlu İsrail’in Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun vicdanını yitirdiğini biliyorduk. Ancak CNN International’daki yayında aklını ve dengesini de yitirdiğini tüm dünya ile birlikte gördük.
TARİHTE BİR İLK
Canlı yayında Netanyahu’yu çileden çıkaran nedenlerin başında Arap İslam Ortak Olağanüstü Zirvesi’nin 30 maddelik kendisi açısından zehir zemberek sonuç bildirgesi bulunduğuna şüphe yok. Nedenlerine gelince;
◊ Bildiride yer alan 30 maddenin tamamı Netanyahu açısından bir neden.
◊ Asıl mesele Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın deyimiyle “Bugüne kadar söylenmemişlerin söylendiği” metnin altında eksiksiz tüm ülkelerin imzasının bulunması. Yani Netanyahu’nun kendini cevap vermek zorunda hissetmesi bir anlamda zirvenin etkili olduğunu gösteriyor.
TEHDİT BU SAATEN SONRA SÖKMEZ, SÖKMEMELİ
İsrail’in Gazze’deki katliamı aynı zamanda Ortadoğu bir bataklığa mı sürükleniyor sorusuyla bölgesel savaş endişesini de beraberinde getiriyor. Bununla birlikte Türkiye’de CHP’de 13 yıl sonra gelen genel başkan değişikliği, yaklaşan yerel seçimler, yüksek mahkemeler nezdinde başlayan tartışma ile hükümetin yeniden ağrılık vermeye çalıştığı anayasa değişikliği meselesi var. Tüm bu gündem maddelerinin yanında kendi yolunda yürüyen ekonomi yönetiminin duruşu ise eminim bazılarının dikkatini çekiyordur.
EKONOMİ YÖNETİMİ KENDİ PROGRAMINI KESİNTİSİZ UYGULUYOR
- Faiz yükselir mi, PPK bu sefer durur mu, altın ithalatına kota mı olur, cari açık için alınan önlemler yeterli olur mu, bu ortamda yabancı yatırımcılar ya da ülkelerle görüşme mi yapılır ya da bu tedbirlerle işsizlik çok yükselir mi eleştiri ve yorumlarına bakmadan ekonomi yönetimi kendi programını kesintisiz uyguluyor.
- Kasıtlı eleştiri ya da yaşanan olaylara aldırış etmeden belirlenen reçete uygulanıyor.
- Dün açıklanan eylül ayı cari dengedeki 1.9 milyar dolarlık fazla ile altın hariç 3.2 milyar dolarlık fazla atılan adımların doğru hesapladığını ve sonuç alınmaya başladığını gösteriyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bu gelişmeyi de, alınan tedbirlerin son iki ayda cari dengede 7.3 milyar dolarlık iyileşme sağladığı değerlendirmesiyle kamuoyuyla paylaştı. Telefon harcından iç tüketimi yavaşlatmaya yönelik vergi artışlarına kadar atılan adımların sonuçları enflasyon başta olmak üzere Orta Vadeli Program’da yer alan tahmin ve hedefler için umutları güçlendirdi.
Bu arada
CUMHURBAŞKANI Tayyip Erdoğan Özbekistan’da yapılan Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın 16. Zirvesi’nin ardından uçakta gazetecilere Ortadoğu’dan iç politikaya ve yargıdaki son gelişmelere kadar birçok konuda dikkat çeken açıklamalar yaptı. İsrail’in katliamları ve Gazze’de yaşananlar birinci başlıktı. Bir kere daha “Ateşkesi sağlamak öncelikli hedefimizdir” diyen Erdoğan, İsrail Başbakanı’nı açık açık uyardı:
NETANYAHU’NUN İYİ GÜNLERİDİR
- “İsrail bu zulmü, barbarlığı sergilemeye eğer devam ediyorsa, burada tüm ülke liderlerinin düşünmesi gereken bir şeyler var demektir.
- Netanyahu’nun bugünü yarına göre iyi günleridir. Şu anda İsrail halkının yüzde 60-70’i Netanyahu’nun karşısında yer alıyor.
- İsrail, Filistinlileri bugün katletmeye başlamadı. Bu işin bir geçmişi var. Bu katliamlar 1947’den itibaren başladı ve o günden bugüne Filistinlilerin barındıkları, kaldıkları yerler ne kadardı, bugün ne kadar?”
BATI’DA POLİTİKA DEĞİŞİKLİĞİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a son dönemde başta Gazze’nin işgali ve sonrasında yönetimi konusunda ABD ve İsrail yönetimi özellikle Biden ve Netanyahu arasında söylem farkı görüldüğü de hatırlatıldı. Bu söylem farkına temkinli yaklaşan Cumhurbaşkanı, tüm dünyadaki protesto gösterilerine dikkati çekti.
