Linkleri iş birlikleri ve reklam gelirleri... Fenomenler ne kadar kazanıyor

Tüm bu soruşturmalar akıllara bir soru daha getirdi: “İyi de ne kadar kazanıyor ki bu fenomenler?” Cevabını mal varlıklarına tedbir konan ve ABD’de tanesi 125 bin dolarlık (3.6 milyon TL) 10 evi olduğunu anlatan Eylül Öztürk verdi: “Sadece bir alışveriş sitesinden bir aylık kazancım 2 milyon lira.” “Bahsettiği kazancın vergisini verdi mi?”, “Ne kadarını verdi?”, “Daha en başında güzellik merkezi kurmak için harcadığı ana paranın kaynağı neydi?” gibi soruların elbette cevabını yetkililere verecektir ama tekrar etmekte fayda var. Sadece bir aylık geliri 2 milyon lira. Vay be! Akılları zorlayan bir rakam, değil mi? Hem sosyal medyanın reklam potansiyelini mercek altına aldım hem de psikiyatrist Doç. Dr. Veysi Çeri ile konuştum. Diyor ki: “Bu rakamları gören bir gencin bu saatten sonra okuyup, dirsek çürüteceğini düşünmüyorsun herhalde.” Buyurunuz.

Eylül Öztürk

INFLUENCERLAR YÜKSELİŞTE

Bağımsız danışmanlık şirketi Deloitte’in hazırladığı Türkiye’de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları Raporu’na göre 2023’ün ilk altı ayında TV- gazete, sosyal medya, radyo, açık hava dahil medya ve reklam yatırımları 45 milyar 290 milyon TL idi. Sektör 2022’ye göre yüzde 79.25 büyüdü. Pastadan en büyük payıysa dijital platformlar aldı. Yatırımlar geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 75.59 artarak toplam 24 milyar 710 milyon TL oldu.

TANITICI DEĞİL SATICILAR

Nefes kesen bir veri daha: Dijital medya reklamlarının yüzde 77’si mobil cihazlardan yani elimizdeki telefonlardan yapılırken, influencerlarla gerçekleştirilen kampanya, tanıtım ve içerik anlaşmalarının toplam hacmi de bir önceki yılın aynı dönemine göre 3 katın üzerinde büyüdü, 1 milyar 710 milyon TL’yi buldu. Bu demek oluyor ki reklamveren gözünü geleneksel medyadan ise dijital pazara ama en çok da sosyal medyaya çevirmiş durumda.

İncelemek isteyenlere raporun orijinal halini bırakayım: https://rd.org.tr/Assets/uploads/d173797f-58fd-4bf1-8fb6-196717d55a24.pdf

AYDA 1-2 MİLYON LİRA KAZANABİLİRLER AMA YA VERGİSİ

Influencer pazarlama ajansı Creatorden’in “Genel Bakış 2023” raporunu göre,

-Türkiye’de her sosyal kesime hitap eden yaklaşık 170 bin influencer var.

- Hemen hemen her markanın yolu en az bir kez Instagram (yüzde 97.7 oranında) ile kesişiyor.

- Markaların yüzde 82’lik kısmı influencerlara paylaşım karşılığı nakit ödeme yapıyor.

- Ücretsiz ürün ya da indirim kodu yöntemini tercih edenlerin oranı ise yüzde 37.

Diyeceksiniz ki tüm bunları neden anlattın? Söyleyeyim. Kimseyi aklamak gibi bir derdim yok. Ama veriler gösteriyor ki influencerlar, hele de popüler ve takipçi sayısı ile etkileşimleri fazla ise ayda rahatlıkla 1-2 milyon kazanabilir. Bu noktada asıl konuşulması gereken onların ne kazandıklarından çok böylesi eşit olmayan bir kazanca tüketici olarak nasıl alet olduğumuz
ve dahası bu kazançlarının ne kadarının vergilendirildiği olmalı.

1 MİLYON 900 BİN TL VERGİDEN MUAF

Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği Başkanı Emin Yılmaz, 2021’de fenomenlerin vergilendirilmesi için bir yasal düzenleme yapıldığını söylüyor ve diyor ki: “Buna göre fenomenler bir devlet bankasına gidip, adlarına özel hesap açtırıyorlar. Banka da bu hesaba yapılan ödemelerden yüzde 15 oranında stopaj kesiyor ve kalan bakiyeyi hesaplarına yatırıyor. 2022 yılı için elde edilen kazançların 880 bin lirası vergiden istisnaydı. Ancak bu tutar 2023’te 1 milyon 900 bin liraya çıkarıldı.”

Emin Yılmaz

LAFA DEĞİL KAYITLARA BAKILIR

“Bu rakamın üzerinde kazananlarsa beyanname vermek, gelirlerine göre vergi ödemek zorundalar, ki bu da yaklaşık gelirlerinin üçte biri (yüzde 35 civarı) demek. Yani 2 milyon lira kazanan bir fenomen kaba bir hesapla 600 bin lira vergi vermeli. Bu arada fenomenlerin çoğunun vergi kaydı yok. Burada kişinin beyanına, yani
2 milyon kazandım demesine bakılmaz. Belki bilerek yanlış bilgi veriyor. Dolayısıyla vergi müfettişleri tüm hesapları tek tek inceleyecek, para girişlerine, masraflara bakılacak. Vergisi ödenmediği tespit edilirse ana para+ faizi+ ana paranın üç katına kadar ceza kesilebilir.”

GENÇLERE OKUMAK KÜLTÜRLÜ OLMAK ARTIK BOŞ GELİYOR

Elbette bu kadar para kazanmak fenomenlerin suçu değil, piyasa bu ise haklarını alacaklar. Ama bu saatten sonra bir genci okuyup, diresek çürütmeye ikna etmek ne kadar mümkün? Psikiyatrist, Doç. Dr. Veysi Çeri, sosyal medya kullanımının yükselişe geçtiği son 10 yıldır, kendisine danışan gençlerin zaten nerede ise yüzde 90’ının okumak istemediği, ‘YouTuber’ olma hayali ile olmayacak işlere kalkıştıklarını söylüyor, şöyle anlatıyor: “Para insan için elbette önemli bir yönlendirici ve motivasyon kaynağı. Ancak bir öğretmenin, avukatın ve şiddete uğrama ihtimali altında çalışan bir doktorun ne kadar kazandığı ortadayken, ‘bir video’ ile milyonları cebe indirenlerin, kendilerini aklama adına ya da daha çok takipçi kazanmak için fütursuzca banka hesaplarını, hayatlarını, evlerini, arabalarını sergilemeleri aramızdaki uçurumu derinleştiriyor. Haydi biz yaşımızı aldık. Peki ya çocuklarımız? Bu yanlış yönlendirmeler nedeni ile yorulmadan, hızlıca, zengin olabilecekleri, bu zenginliğin de onlara güç getireceğine inanıyorlar. Okumak, kültürlü insan olmak, üretmek, ülkesine, kendisine, ailesine faydalı olmak boş geliyor. Oysa bu uğurda harcanıp giden çok var. Bu tip eşitsizliklerin uzun dönemde toplumu yozlaştırıcı, gençlerin umutlarını kıran ve çıkmaza sokacak etkileri muhakkak olacaktır.” 

Veysi Çeri