İspanya’da kriz büyüyor

Federasyon Başkanı Luis Rubiales milli takım oyuncusu Jenni Hermoso’yı -rızası dışında- dudağından öptü. Spor camiası skandal öpücük ile çalkalanırken Federasyon Başkanı’nın bu kez de bitiş düdüğüyle birlikte -İspanya Kraliçesi Letizia ve 16 yaşındaki kızı yanında olduğu halde- galibiyeti kutlarken kasıklarını tuttuğu görüntü ortaya çıktı.

Spor ve siyaset dünyasının ısrarla istifasını istediği Rubiales ise istifa etmemekte kararlı. Ancak kadın milli takımının da dahil olduğu 81 profesyonel futbolcu o istifa edene kadar maçlara çıkmama kararı aldı. Dünya spor camiasını karıştıran “öpücük” krizi ve Türkiye’de kadın futbolcuların uğradığı benzer taciz ve şiddetleri sordum.

FIFA AFFETMEDİ: 90 GÜN GÖREVDEN UZAKLAŞTIRILDI

- FIFA Disiplin Kurulu, hakkında soruşturma başlatılan İspanya Futbol Federasyonu Başkanı’nın dünden geçerli olmak üzere ilk olarak 90 gün görevinden uzaklaştırıldığını duyurdu. Ceza, açılan soruşturma sonucuna göre ise sonrasında yeniden şekillenecek.

KADIN FUTBOLCULAR KARDEŞİNİZ DE KIZINIZ DA SEVGİLİNİZ DE DEĞİL

Galatasaray’ın ilk kadın teknik direktörü, Akdeniz Nurçelikspor’un Başkanı Nurcan Çelik’i aradım. Diyor ki: “Yani akıl alır gibi değil. Elbette kültürlerimiz birbirinden farklı ama hiçbir kültürde bir kadını rızası dışında dudağından öpmek diye de bir şey yok. Bunun adı tacizdir. O sporcu 10 yıl sonra şampiyonluk videosunu izlediğinde bu yaşadığı uygunsuz durumu hatırlayacak, herkesin hafızasına da kazındı olay. Hem fiziksel hem de psikolojik şiddet bu. Elini uzatır, tebrik eder, geçersin... Kutlama budur. Hadi diyelim çok samimi arkadaşsınız o zaman da sarılırsın. Öpmek ne? Ben kadın halimle kadın sporcuma bu kadar sarılmıyor, öpmüyorum.”

HOBİ DEĞİL ‘İŞ’

Peki, başına bu ya da benzeri bir olay geldi mi? Çelik’in yanıtı şöyle: “Çok şükür böyle bir skandal yaşamadım ama bu demek değil ki Türkiye’de kadın futbolu tertemiz. Kamuoyunun bilmediği benzer olaylar yaşandı/yaşanıyor maalesef. Öyle ki bazı olaylardan federasyonumuz da haberdar. Kadın futbolculara yönelik buna benzer şiddet/taciz olaylarının önlenmesi adına -kulüpte çalışacak yöneticisinden, top toplayıcısına kadar- herkesten sabıka kaydı istenmesi, detaylı özgeçmiş aranması gibi birtakım önerilerim olmuştu ama günün sonunda belge üzerinde tertemiz olup da yine de nefsine yenik düşen yok mu? İlla var. Dolayısıyla burada tek kıstas olmalı. “Profesyonellik.”

CEZALAR ARTSIN

“Kadın futbolu “iş” gibi görünmüyor. Hobi sanılıyor. Çoğu zaman bizleri bazen kardeşleri bazen kız çocukları bazen de sevgilileri gibi görüp “sahiplenilecek”, “sahip çıkılacak” ilgiye, alakaya muhtaç kadınlar olarak görüyorlar. Oysa bu bir iş. Kimse benim ne babam ne kardeşim ne de kocam. Ben bir hocayım. Nokta. Kişisel duygular ile hareket edilmemeli. Ayrıca yaşanmış bir olay varsa açığa çıkmalı, gizli kalmamalı ve faillere gerekli cezalar verilmeli ki kimse kadınları hafife alamasın.”

ORTADA BİR SINIRIN AŞILMASI VAR

Spor hukuku üzerine çalışan Avukat Aysu Melis Bağlan bir kişinin makamının olmasının -bu durumda İspanya Futbol Federasyonu Başkanı- o kişiyi bir suçun faili olmaktan uzak tutamayacağını söylüyor ve diyor ki: “Oysa genel bir şiddet miti var: Eğitimli ise yapmaz. Büyük yanılgı. Federasyon bir açıklama yaptı, “Başkan böyle bir şey yapmaz” minvalinde. Oysa ortada bir sınırın aşılması var. O yapmadı ise kadın mı yaptı? Kim geçti o sınırı? Aralarında bir konuşma oldu da mı bu yaşandı? İki kişi arasında ne konuşuldu bilemeyiz ama gözle görünen bu, “öpücük”. Kadın oyuncu, “Rızam dışıydı” diyor. Bunun adı şiddettir. Dolayısıyla FIFA’nın etik- disiplin açısından uyarı vereceğini düşünüyorum. (Konuştuktan 15 dakika sonra FIFA’dan Rubiales’e geçici görevden uzaklaştırma geldi.) Bu uyarı cezası istifa ya da görevden alma cezası getirir mi? İşte bu da futbolda “erkek” dünyasının vereceği önemli bir sınav olacak. Keşke görevden alınsa.”

FUTBOL ERKEK TEKELİNDE

Şiddet ya da tacizi ancak fiziksel olduğu zaman görmek-konuşmak gibi bir eğilimimiz olduğuna da değinen Avukat Bağlan, “Halbuki Türkiye’de kadın futbolunda fiziksel, sosyal ve ekonomik taciz ve şiddet var. Erkek futbolcuların antrenmanı var diye kadınların sahayı boşaltması da bir tacizdir. Ki buna -duş imkânları, soyunma kabinlerinden tut, pedler için ayrı çöp kovaları olmamasına kadar- kadınların futbol yapabilmek için gerekli koşullarının hiçe sayılmasını da ekle. Oysa kadınlar da en az erkekler kadar “elit” sporculardır. Ama ülkemizde futbol maalesef sadece “erkek” tekelinde. Avrupa ülkeleri erkek futbolu-kadın futbolu diye ayrım yaparken bizim dilimizde bile futbol ve kadın futbolu gibi bir ayrım var. Yine dünyada ticari anlaşmalar kadın futbolunun büyümesi için önemli iken bizde kulüplerin yaptığı işbirliği-reklam anlaşmalarının geliri kulüp uhdesine alınmakta ve kadın değil erkek futbolu için harcanmakta. “Erkek Fatma”, “Adam gibi kadın”, “Futboldan anlar” gibi hitaplarla kadınların farklı sosyal iletişime maruz kaldığı da ortada. Örnekler özelinde şunu söylemem mümkün ki kadın futbolu Türkiye’de değer ve önem bakımından son sıralarda.”