Vitaminleri sofralarımıza taşıyan besinler

Çünkü her vitamin çeşidinin vücut sağlığımız açısından önemli birer görevi var ve yeterli miktarda alınmadıkları zaman, ciddi sağlık sorunları da ortaya çıkmaya başlıyor. Günümüzde ihtiyaç duyduğumuz vitaminleri, takviye olarak hazırlanan ürünlerden karşılayabiliyoruz. Ancak vitaminlerin öncelikli olarak doğal kaynaklardan alınması gerekiyor. Çünkü düzenli sebze ve meyve tüketimiyle vücudunuzun ihtiyaç duyduğu vitamin değerleri normal seviyelerde tutulabilir. Hadi, gelin bugün hep birlikte doğal yollarla vücudumuzda vitamin dengesini nasıl sağlayabileceğimize ve hangi besinde hangi vitaminlerin bulunduğuna bir göz atalım. Öncelikle şunu belirtmeliyim ki her türlü vitamin eksikliği, vücudumuzu ve sistemimizi olumsuz yönde etkileyerek, kaliteli bir yaşam sürmemizin önüne geçer. Aslında bizler, bu konuda oldukça şanslı bir toplumuz. Çünkü ülkemizde her mevsim vitamin deposu olan sebze ve meyveleri bulmamız mümkün. Yapmanız gereken tek şey, hangi besinden hangi vitaminleri alabileceğinizi öğrenmek.

HANGİ BESİNDE HANGİ VİTAMİN BULUNUR?

A Vitamini

Yağda eriyen bir vitamindir ve vücutta depo edilebilir. A vitamini, özellikle büyüme çağındaki çocukların kemiklerini güçlendirici bir rol oynar. Ayrıca göz sağlığı için önemlidir. A vitamini, peynir, süt, tereyağı, yumurta ve balık gibi hayvansal ürünlerden alınabilir. Ayrıca greyfurt, havuç, portakal, bal kabağı gibi bitkisel gıdalarda da bolca bulunur.

B1 Vitamini (Tiamin)

Suda eriyen bir vitamindir. Halsizlik, kas yorgunluğu, iştahsızlık gibi durumların giderilmesinde kullanılır ve vücudun ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlar. Hücre yaşlanmasını geciktirmeye de yardımcı olur. Bu vitamin, bulgur, yulaf, kinoa gibi tahıllarda, fındık, ceviz ve fıstık gibi yağlı tohumlar ile et, süt ve yumurtada oldukça fazla bulunur.

B2 Vitamini

Suda çözülen vitaminlerden biridir. Demir ve vitamin B6 emilimine de yardımcı olmasının yanı sıra büyüme ve gelişmede önemli bir rol üstlenir. Ispanak, lahana, brokoli ve narenciye meyvelerinde, süt ürünleri, yumurta, et ve balığın dışında yulaf, pirinç, mısır, arpa, nohut, kuru fasulye, kaju, badem ve cevizde bolca bulunur.

B3 Vitamini

B3 vitamini tek bir vitamin değil, nikotinamid (niasinamid, PP vitamini), niasin (nikotinik asit) ve nikotinamid ribozit olmak üzere üç bireyli bir aileden oluşur. Suda eriyen bir vitamindir ve vücutta çok düşük miktarda depolanır. Vücudun onarımında görevli bir vitamindir. Nohut, bakla, mercimek, fasulye ve deniz ürünlerinde, kırmızı et, tavuk ve sakatatta bolca bulunur. Bunların yanı sıra bulgur, yulaf, badem, ay çekirdeği, badem, ceviz ve avokado da bu vitamin bakımından zengindir.

B6 Vitamini

Suda eriyen ve vücutta depolanmayan bir vitamindir. Enerji metabolizmasında ve kan hücrelerinin yapımı ile sinir sisteminin işleyişinde çok önemli bir rol oynar. Nohut, barbunya, soya fasulyesi, bulgur, bakla, yulaf gibi kuru baklagiller ve tahıllarda bolca yer alır. Ciğer, yürek, dalak ve böbrek gibi sakatatlar ile sarımsak, pırasa, kara lahana, brokoli, turp ve yeşil yapraklı sebzeler de B6 vitamini açısından zengindir.

B12 Vitamini

Hayvansal protein kaynaklı bir vitamindir ve toplumumuzda en çok eksikliği görülen vitaminlerin başında gelir. Unutkanlık sorunu için en etkili vitamindir ve bitkisel gıdalarda bulunmaz. En iyi kaynakları, tavuk, hindi, ördek, kaz, kırmızı et, süt, peynir, yumurta ile ıstakoz, midye, havyar ve tüm balık çeşitleridir.

C Vitamini

Bu vitamin sebze ve meyvelerden kolaylıkla vücuda alınabilir. Bağışıklık sistemini güçlendirmeye destek olan bu vitamin etkili bir antioksidandır. Enfeksiyonlara karşı koruyucudur. Sağlığımız açısından oldukça önemli bir vitamindir ve dışarıdan alınması gerekir. En iyi C vitamini kaynakları ise portakal, mandalina, limon gibi turunçgiller, domates, vişne, kızılcık, çilek, böğürtlen, kuşburnu, rezene, pancar, brokoli, lahana ile ıspanak, marul gibi yeşil yapraklı sebzelerdir.

D Vitamini

D vitamininin en temel kaynağı güneş ışığıdır. Eksikliğinin önlenmesi için doğal güneş ışınlarının dik geldiği sabah 10.00 ile öğleden sonra 15.00 saatleri arası ve günde 15-30 dakika olması yeterlidir. Bu vitamin, hayvansal ve bitkisel gıdalarda bulunmaz. Sadece balık yağı, D vitamini içerir. Bu vitamin, kemiklerin güçlenmesinde oldukça önemlidir. En fazla somon, uskumru, sardalya gibi yağlı balıklar ve yumurta sarısında bulunur. Ancak yapılan çalışmalar, beslenme yoluyla alınan D vitamininin yetersiz olduğunu ve yeterli D vitamini seviyesine ulaşmak için doktor kontrolünde takviye alınması gerektiğini göstermektedir.

E Vitamini

Yağda eriyen bir diğer vitamindir ve doğal besinlerde bol miktarda bulunur. Aynı zamanda çok güçlü bir antioksidandır. Zeytin, zeytinyağı, avokado, avokado yağı, fındık, fındık yağı, ay çiçek yağı ile turp, roka, maydanoz, marul, tere gibi yeşil yapraklı sebzeler ile baklagillerde bolca bulunur.

K Vitamini

Yağda eriyen bir diğer vitamindir ve besinlerde bol miktarda bulunması nedeni ile eksikliği nadir görülür. K1 ve K2 olmak üzere iki ana gruba ayrılır. K1 vitamini bitki kaynaklı gıdalarda bulunurken, K2 vitamini, daha çok hayvan kaynaklı gıdalarda görülür. Kalsiyumun vücuda alımını kolaylaştırır. Başlıca görevi, kan akışkanlığını kontrol etmektir. Kanın pıhtılaşmasında önemli bir rol oynar, kalp hastalığı riskini azaltır ve kemik sağlığını destekler. Yeşil yapraklı sebzelerde, lahana, Brüksel lahanası, kabak, karnabahar, kuşburnu, soya fasulyesi, yeşil soğan, kuşkonmaz, kivi, yaban mersini, avokado, yengeç, karides, ıstakoz gibi deniz ürünlerinde bolca K vitamini bulunur.