“Engelli Bireylere Yönelik Fiziksel-Cinsel Şiddet, İstismar ve Kötü Muamele Olayları İzleme Raporu – 2016”

Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği (TOHAD) tüm dezavantajlı grupların kanun, anayasa, uluslararası sözleşmeler ve evrensel hukuk ilkelerinden doğan –politik haklar dışındaki- tüm haklarından ayrıma uğramadan, eşit yaşam hakkı sınırları içerisinde faydalanmalarını sağlamak amacı ile faaliyet gösteriyor. Dernek, bu bağlamda; kadınların, çocukların, engellilerin, yaşlıların ve diğer risk altındaki sosyal gurupların medeni haklar, sağlık, eğitim, istihdam, erişim vb alanlarda uğradıkları ayrımcılık sorunlarının çözümü için bir yandan her türlü iletişim kanalını kullanarak kamuoyu yaratmak için çalışıyor, diğer yandan da kamu kurum ve kuruluşları nezdinde girişimlerde bulunuyor.

Açık Toplum Vakfı ise tam dokuz yıldır Türkiye’nin insan hakları, demokrasi ve evrensel değerlere karşı daha duyarlı ve daha açık bir toplum olabilmesi için uğraşıyor. Vakıf; çoğulcu demokrasinin bütün kurumları ile çalıştığı, kişisel özgürlüklerin tam olarak saygı gördüğü, hukukun üstünlüğünün bütünüyle teminat altında olduğu, ekonomik fırsat eşitliğinin ve sosyal hakların tüm olarak sağlandığı bir toplumu hedefliyor.

TOHAD’ın Açık Toplum Vakfı desteği ile yürüttüğü “Engelli Bireylere Yönelik Kötü Muamele, Şiddet ve İstismar Olaylarını İzleme Projesi” kapsamında hazırlanmış olan  “Engelli Bireylere Yönelik Fiziksel-Cinsel Şiddet, İstismar ve Kötü Muamele Olayları İzleme Raporu – 2016” geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Söz konusu Rapor 2012 yılından bu yana medyaya yansıyan haberlerden ve emsal nitelikteki üst derece mahkeme kararlarından elde edilen diğer veri ve belgelerden derlenerek hazırlanmış bulunuyor. Ayrıca, bu veri ve belgeler şiddet ve istismar mağduru engelli bireylerin yaşadıkları ihlâllerin psikolojik ve psiko-sosyal boyutunu nedenleri ile ortaya koyan nitel bir araştırma ile desteklenmiş durumda.

Söz konusu Rapor’da, ‘toplumdan dışlanan bir birey olarak engellinin maruz kaldığı fiziksel– cinsel şiddet, istismar ve kötü muamele olaylarının boyutunun Türkiye’deki kamuoyu tarafından bilinmeyen bir konu olduğu’ söyleniyor ve bu durumun engelli bireylerin yaşadıkları olayların adli makamlara intikalinin düşük olmasından kaynaklanıyor olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor.

“Engelli Bireylerin Maruz Kaldığı Fiziksel- Cinsel Şiddet, Her Türlü İstismar ve Kötü Muamelenin İzlenmesi” konulu çalışmanın ana fikri TOHAD’ın 2013–2014 yıllarında yürüttüğü engellilerin erişim, sağlık ve çalışma hayatını kapsayan izleme-araştırma çalışmalarında yapılan tespitler sonucunda oluşmuş bulunuyor. Rapor’da, bu çalışmalar sırasında yapılan üç yıllık medya haberi taramalarında ciddi sayıda engelli bireye yönelik fiziksel ve cinsel saldırı, istismar ve kötü muamele haberlerine rastlandığı ve haber sayısında yıllara göre bir artış eğilimi olduğu belirtiliyor. Ayrıca olaylar üzerinde yapılan sınırlı incelemede, özellikle zihinsel engelli bireylere yönelik cinsel saldırı ve istismar olaylarının uzun zaman dilimlerine yayılan sistematik olaylar olduğunun ve geç tespit edildiğinin görüldüğü ifade ediliyor. Bu durumun olayların görünenden çok daha fazla sayıda olabileceğinin işaretlerini verdiği ve bu alandaki izleme ve araştırmaların yok denecek kadar az oluşunun da bir başka düşündürücü husus olduğu Rapor’da altı çizilen konular arasında.

TOHAD, yukarıdaki tespitlerden yola çıkarak, ‘Türkiye’de engelli bireylerin maruz kaldığı şiddet ve her türlü istismar olaylarının öncelikle incelenmesi ve ardından önlenmesi ve caydırıcılığın sağlanması için acil olarak çalışmalar yapılması gerektiğini; özellikle cezasızlıkla mücadelenin engelli bireyler için çok acil bir ihtiyaç olduğunu’ savunuyor.

TOHAD’ın “Engelli Bireylere Yönelik Fiziksel-Cinsel Şiddet, İstismar ve Kötü Muamele Olayları İzleme Raporu”, ilgili konu hakkında önemli bir veri oluşturuyor. Söz konusu Rapor’dan alıntılar yapmayı sonraki yazılarımda da sürdüreceğim.

Engellerimizi hissettirmeyecek engelsiz bir yaşam dileği ile…