Metabolik sendrom testi?

KARIN bölgesinde biriken yağların insüline karşı direnç oluşturduğu, hipertansiyon, erişkin tipi şeker hastalığı ve kolesterol-trigliserit metabolizmasında bozulma ve kanın pıhtılaşma eğiliminde artmaya yol açtığı bilinmektedir. Belirtilen son dört etkenin koroner kalp hastalığını oluşturan temel risk faktörleri olduğunu unutmamalısınız.

Koroner kalp hastalığından, hipertansiyon ve erişkin tipi şeker hastalığından korunmak istiyorsanız, metabolik sendromun belirti ve işaretlerini öğrenmenizde fayda var. Özellikle orta yaşlara yeni adım atan ve kilo sorunu olan biri iseniz.

Herhangi bir kan testi yaptırmadan da insülin direncini veya ‘Sendrom X’e sahip olup olmadığınızı tahmin edebilirsiniz. Aşağıdaki testte yer alan sorular sizin metabolik sendromla ilişkili kişisel riskinizi belirlemede yardımcı olacaktır. Sorulara ‘evet’ veya ‘hayır’ şeklinde cevap vererek puanlarınızı belirleyin. Riskinizi hatasız belirlemek için soruları içtenlikle yanıtlayın.

VÜCUDUNUZUDİNLEYİP RİSKİNİZİ BELİRLEYİN

1Öğle ve akşam yemeği sonrası daha çok olmak üzere gün içinde kendinizi sıklıkla yorgun hisseder misiniz?

Evet (1 puan) - Hayır (0 puan)

2Konsantrasyon güçlüğünüz var mı?

Evet (1 puan) - Hayır (0 puan)

3Düşüncenizi bulanık veya boşlukta hissettiğiniz oluyor mu?

Evet (1 puan) - Hayır (0 puan)

4Çok sık sinirlenen veya öfkelenen biri olduğunuzu düşünüyor musunuz?

Evet (1 puan) - Hayır (0 puan)

5Şeker, makarna, ekmek ve unlu mamüllerden yapılmış karbonhidratlı yiyeceklere karşı aşırı bir istek duyuyor musunuz?

Evet (2 puan) - Hayır (0 puan)

6Tatlılara veya karbonhidratlı yiyeceklere (makarna, pilav, patates, börek, ekmek) düşkünlüğünüz var mı?

Evet (1 puan) - Hayır (0 puan)

7Ara öğününüzü yemediğinizde veya öğün saatiniz geciktiğinde çarpıntı, titreme ve baygınlık hissiniz var mı?

Evet (3 puan) - Hayır (0 puan)

8Kolay kilo alma ve zor kilo verme eğiliminiz var mı?

Evet (3 puan) - Hayır (0 puan)

9Fazla kilolu musunuz? İdeal kilonuzdan 5 kilo fazlanız mı var?

Evet (3 puan) - Hayır (0 puan)

10a) Eğer erkekseniz, bel çevreniz 100 cm’den fazla mı?

Evet (5 puan) - Hayır (0 puan)

b) Eğer kadınsanız, kalça veya basenlerinizden ziyade fazla kilonuz üst bedende, karın çevrenizde mi toplanmış, bel çevreniz 88cm’den yüksek mi?

Evet (5 puan) - Hayır (0 puan)

11Kolesterol seviyeniz yüksek mi (240mg/dl üzerinde) veya kolesterolünüzü kontrol altına almak için bir ilaç tedavisi alıyor musunuz?

Evet (3 puan) - Hayır (0 puan)

12Trigliserit seviyeniz yüksek mi? (160mg/dl üzerinde)

Evet (4 puan) - Hayır (0 puan)

13Kan basıncınız yüksek mi (sürekli 140/90 üzerinde) veya kan basıncınızı kontrol altına almak için ilaç tedavisi alıyor musunuz?

Evet (5 puan) - Hayır (0 puan)

14Çok sık idrara çıkma ihtiyacı duyuyor musunuz veya sık sık susuzluk duygusu yaşıyor musunuz?

Evet (5 puan) - Hayır (0 puan)

15Yetişkin tipi diyabet (tip 2 veya insüline bağımlı olmayan diyabet olarak tanımlanır) veya koroner kalp hastalığı teşhisiniz konuldu mu?

Evet (2 puan) - Hayır (0 puan)

Puanınıza göre yaşam biçiminizi değiştirin

Toplam puanınız 0-3 arasında ise:

İnsülin direnci ve Sendrom X açısından en düşük riske sahipsiniz. Muhtemelen diyetinizde ve yaşam şeklinizde doğru şeyler yapıyorsunuz. Riskinizi hep düşük tutmak için bu testi yılda bir kez uygulayın.

Toplam puanınız 4-8 arasında ise:

Muhtemelen metabolik sendrom eğiliminiz var, veya en azından insülin direnci ve Sendrom X açısından başlangıç seviyesindesiniz. Basit bir diyet planı yaparak ve yaşam tarzınızda değişiklikler yaparak bu eğilimi döndürebilir, hastalık riskinizi azaltabilirisiniz.

Toplam puanınız 9-19 arasında ise:

Muhtemelen insülin direncine ve daha büyük olasılıkla Sendrom X’e sahipsiniz. Sağlığınız tehlikeye girmeden önce harekete geçmenin zamanıdır.

Toplam puanınız 20 ve üzerinde ise:

Siz kesinlikle Sendrom X’e sahipsiniz. Diyetinizle, fiziksel aktivite düzeyinizle ve besin desteklerinizin kullanımı ile güçlü ve doğru bir etkileşim içinde olmanız son derece önemlidir. İnsülin direnci geri dönüşlü olabilir, fakat daha fazla beklememelisiniz veya sağlık danışmanınızla görüşmelerinizi sürdürmelisiniz.

(Dr.Burton Berkson ve arkadaşları: Syndrome X’ten alınmıştır)