Enflasyonun 11 katı faiz olur mu

Kuşkusuz "Olur mu öyle şey, neyin nesiymiş o faiz?" diye merak edenler de vardır.

Onlar için açıklayalım.

ENFLASYONUN 11 VE 6 KATI

Önce enflasyonu hatırlatalım.

Enflasyon 39 yılın dibini gördü ve Mayıs ayında tüketici fiyatlarıyla (TÜFE), yıllık yüzde 5,24 oldu. Üretici fiyatlarıyla da (ÜFE) yıllık yüzde -2.46 oldu.

Şimdi diyeceksiniz ki "Bu tamam, peki enflasyonun 11 katı faiz ne?"

Hemen açıklayalım; apartman aidatını ödeyemeyenlerden, aylık yüzde 5, yıllık yüzde 60 faiz isteniyor. Çünkü, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 20. maddesi böyle!..

Peki. Enflasyonun 6 katı faiz ne?

O da vergi borcunu ödeyemeyenlerden aylık yüzde 2,5, yıllık yüzde 30 oranında alınıyor. Adamı kriz vurmuş, bir de faiz vuruyor!..

SSK VE BAĞ-KUR’DA SUYUNUN SUYU

Sosyal Güvenlik Kurumu (SSK, Bağ-Kur) prim borcunu ödeyemeyenlere de ilk üç ayda yüzde 3’er oranında gecikme cezası uygulanıyor. Bu yetmiyor bir de "suyunun suyu" diyebileceğimiz son bir yılda yüzde 1,64 ile 1,05 arasında değişen "gecikme zammı" hesaplanıyor.

Örneğin ilk ay 100 birim borca 3 birim gecikme cezası ekleniyor. Toplam 103 birim üzerinden de suyunun suyu, gecikme zammı uygulanıyor. İkinci ay hepsinin toplamına, önce yüzde 3 gecikme cezası sonra tamamına gecikme zammı uygulanıyor.

Hesaplamanın yapılması da "Çin işkencesi" gibi.

FIKRA GİBİ BAŞKA FAİZ

Bir de yıllık yüzde 1 olan "fıkra gibi" bir başka faiz var.

Devleti dolandıran, zimmetine para geçiren ya da kendisine usulsüz yere milyonlarca TL ödeme yapılan birisi ya da birileri..

Yıllar sonra (o da ortaya çıkarsa), para bu kişilerden geri isteniyor. İtiraz ediyorlar, dava açıyorlar ve sonra, örneğin olayın gerçekleşmesinden 10 yıl sonra, borçları kesinleşiyor. Bu durumda, geciken 10 yıl için en fazla toplam yüzde 10, yani yıllık yüzde 1 gecikme cezası isteniyor. Nedenine gelince, 1967 yılında çıkmış ve halen yürürlükte olan, Sayıştay Kanunu’nun 64. maddesinde böyle yazıyor da onun için!.. Ödeme değil de ödememe ödüllendiriliyor.

DOLANDIRMANIN CAZİBESİ

Bundan yaklaşık 7 yıl önce, Hürriyet’te "Devleti dolandırmanın dayanılmaz cazibesi" diye bu trajikomik faizi yazdık, üstelik gazetenin manşet haberiydi.

Ne oldu?

Ne olacak, hiçbir şey...

Yasa maddesi halen yürürlükte.

Vatandaş aidatını yatıramamış, aylık yüzde 5, yıllık yüzde 60 gecikme faizi isteniyor.

Vatandaş, vergi borcunu ödeyememiş, aylık yüzde 2,5 yıllık yüzde 30 "gecikme zammı" isteniyor.

Bir başka vatandaş da devleti dolandırmış, zimmetine para geçirmiş, usulsüz ödemeler yapılmış, bu durum da Sayıştay Denetçileri tarafından tespit edilmiş. İnceleme, mahkeme vs derken 10 yıl geçmiş. Kendisinden, yıllık yüzde 1 gecikme faizi isteniyor.

"Olmaz böyle şey!" diyeceğinizi tahmin ediyorum.

Haklısınız; olmaz böyle şey.

Ama oluyor!.

Yukarıda yazdıklarımızdan, hangisine inanmadıysanız ya da merak ediyorsanız, ilgili yasaları ve madde numaralarını belirttik. Açıp bakın.

Okuyup kıyaslayınca, insan gözlerine inanamıyor ama maalesef hepsi de gerçek.

Evet. Haklısınız, burası Türkiye...