Dünya ekonomisinin sağlığı Irak petrol üretimine bağlı

Rapora göre, enerji sektörü Irak’ın gelecekteki refah düzeyini belirleyecek en önemli oyuncu.

Ülkenin petrol ve doğal gelirleri sosyal ve ekonomik gelişiminin anahtarı.

Geçtiğimiz mart ayında Bağdat Hükümeti’yle Irak’ın enerji stratejisiyle ilgili çalışmalar yapmak konusunda anlaşan Uluslararası Enerji Ajansı baş ekonomisti Dr. Fatih Birol ile raporun ana hatlarını konuştuk.

DÜNYANIN EN UCUZ PETROLÜ

Irak şu anda dünyanın en zengin petrol ve doğal gaz rezervlerine sahip. En önemlisi petrolü en ucuza mal eden ülke. Petrolün varili 110 dolar. Irak varili 1,5 dolara mal ediyor. Dünyada bu kadar kârlı bir iş yok. ABD, Brezilya, Rusya ile karşılaştırıldığında  Irak petrolü 30 ila 50 kat daha ucuz. Rezervleri fazla, maliyeti düşük.

2020 YILINDA ALTI MİLYON VARİL

Irak’ın bugünkü üretimi günde 3 milyon varil. Bizim Bağdat Hükümeti’ne oranla çok gerçekçi, ayakları yere basan senaryomuza göre Irak, 2020 yılına gelince günde 6 milyon varil üretebilecek. 2035 yılında ise 8.3 milyon varil üretmesini bekliyoruz. Dünyadaki toplam petrol üretim artışının yüzde 45’i Irak’tan sağlanacak. Yani Irak üretimde Suudi Arabistan, Brezilya, İran’ın önüne geçecek. Enerji Ajansı’nın Irak’ta bugünkü koşullar devam ettiği takdirde beklentileri bu yönde.

ÜRETİMİN YÜZDE 10’U KUZEYDEN

Irak petrol üretimini hangi kaynaklardan sağlayacak? Üretimin yüzde 80’i 4 dev petrol sahasının olduğu Basra’dan gelecek. Kuzeyde, Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin kontrolündeki sahalardan geleceği hesaplanan petrol toplam üretimin yüzde 10’u.  Bu oran kimi zaman fazla abartıldı. Ancak araştırmalarımız Irak’ın gelecekteki petrol üretiminin yüzde 90’nının Basra ve merkezi hükümetin kontrolündeki sahalardan, geriye kalan yüzde 10’unun ise Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden geleceğini gösteriyor.

IRAK’IN ZENGİNLEŞMESİ

Bizim senaryomuza göre, Irak’ın ekonomisi enerji sektörü sayesinde büyük bir dönüşümden geçecek. Irak ekonomisinin büyüklüğü 20 yılda Suudi Arabistan ekonomisine eşit olacak. Şu anda 100 milyar dolarlık bir ekonomi iken 600 milyar doları geçen bir ekonomi haline dönüşecek. Gayri safi milli hasılası 5 kat büyüyecek. Bu dönüşüm Türkiye açısından son derece önemli. Türkiye’nin Suudi Arabistan gibi zengin bir komşusu olacak. Irak’ın tüm bölgelerinden Türkiye’nin enerji, inşaat sektörleri başta tüm sektörlerine talep artacak. Irak’ın refah düzeyinin yükselmesi Ortadoğu’daki diğer ülkeleri için de önemli.

KÖTÜMSER SENARYO

Bir de “kötümser senaryomuz” var. Eğer Irak’ta siyasi istikrar sağlanmaz ve merkezi hükümetle Kürdistan Bölgesel Yönetimi arasında ciddi huzursuzluklar olursa beklenen üretim artışı gerçekleşmez. Oysa dünya ekonomisinin sağlığı bu petrol üretiminin artışına bağlı. Kötümser senaryoda önümüzdeki 10 yıl zarfında petrolün varilinde 15 dolarlık bir artış görmek de mümkün. Türkiye gibi petrol ihracatçısı bir ülke bu kötü senaryodan fena etkilenir.

Rapor nasıl hazırlandı

ULUSLARARASI Enerji Ajansı, Irak raporunu önceki gün Londra’da açıkladı.
Dr. Birol ve ekibi raporu bugün Bağdat’ta, enerjiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Hüseyin Şaristani’nin de katılacağı üst düzey toplantıda raporu Irak kamuoyuna açıklıyor.
150 sayfalık rapor için Fatih Birol ve aralarında Iraklıların da olduğu 40 kişilik ekibi hem merkezi hükümet, hem Kürdistan Bölgesel Yönetimi’yle birlikte 6 ay boyunca çalışmış.