Aman hafta sonu üşütmeyin

Hafta sonunda yağışlar ağırlıkla Karadeniz ve Doğu Anadolu’da olacak. Bu arada pazar günü Doğu Anadolu’nun kuzey kesimlerinde karla karışık yağmur görülebilir. Eğer serinleme bayram konusunda sizi tedirgin ettiyse, biraz serinkanlı olun ve bizi takip edin. Sanki iyi haberler verebileceğim gibi, ayrıntılar hava durumu bültenlerimizde ve önümüzdeki hafta yine bu sayfada.

DÜNYA KAYNIYOR

Size bir iyi bir kötü haberim var, hangisini önce duymak istersiniz? Sonrasında ağzımda sevdiğim tat kalsın diye sevdiğim yemeği sona saklarım ben. Bu nedenle önce kötüden başlıyorum. Artık Alpler’de kaymak güçleşecek, kayak merkezleri her geçen gün daha kuzeye çekiliyor. İyi haber ise artık yelkenli ile kutuplarda dünya turu yapabileceğiz, çünkü ısınmadan dolayı kutup buzullarında büyük çatlamalar başladı.

Avrupa Uzay Ajansı geçenlerde bir açıklama yaptı, Avrupa’nın kuzey ucundan kutuplara uzanan çatlağın İngiltere’den daha büyük olduğunu söyledi. Normal şartlarda hiç erimeyen buzul tabakasının (mevsimsel büyüme ve küçülme dışında kalan buzulların ana kütlesi) yüzde 5 ila 10’unun yaz sonu fırtınalarıyla beraber kırıldığını açıkladı. Norveç’in kuzey ucundaki Svalbard takımadalarıyla, Sibirya’nın Severnaya ve Zemlya adalarından kutba doğru ilerleyen alanda, İngiltere’den daha büyük bir kırığa rastlandı.

Ve tam burada, Avrupa Uzay Ajansı yetkilisi açıklamalarına şunu da ekliyor; bu şekilde ısınma ve buzul erimeleri devam ederse 20 yıla kadar yelkenliler artık kutup okyanusundan geçerek dünya turu yapabilecekler. Avrupa-Asya arasında deniz yolu daha uzun süre açık kalabilecek. Belki amaç bu değil, ama "Bu arada 2 milyar insan açlık ve yaşam tehlikesi altında kalacak ama ne yapacaksınız, ölenle ölünmüyor" gibi bir yaklaşım çıkmış ortaya. Hiçbir yetkili, buzulların erimesinden bir memnuniyetleri varmış sonucu çıksın istememiştir tabii ki, ama dikkatlerin çekilmesi gereken açlık ve hastalıklarla uğraşacak insanlar olması gerekmez mi?

Küresel ısınma öyle baş döndüren hızla ilerliyor ki, 1980’lerde buzul yüzeyi 8 milyon kilometrekareydi, aradan yalnızca 25 yıl geçiyor ve şimdi 5.5 milyon metrekare. Buzulların erimesi ile tatlı su ortaya çıktığı için okyanusların tuzluluk dengesini, buna bağlı olarak okyanus akıntılarını değiştiriyor. Akıntılar da bölgesel iklim değişimlerine yol açıyor. Örnek; Kuzey Avrupa’nın 20 yıla kadar soğuk döneme girme riski. Okyanus akıntıları ile oluşan Golf Stream’in yavaşlaması ya da durması, Kuzey Avrupa’ya ılık hava taşınımını azaltır ya da kesebilir, bu durumda da bölge iklimi, kendi enlemlerine muadil Rusya şehirlerinin durumuna dönmesine yol açabilir.

1850’lerde Alpler’de yaklaşık 4474 kilometrekare buzul yüzeyi vardı, 2000’lerde ise 2.272 kilometrekareye indi. 150 yılda yarı yarıya yok oldu. Eskiler, herkes birbirine girdiğinde "Dünya kaynıyor" derler ya, bizde bu çaba olduktan sonra dünyayı yakında kaynatırız bile...