İyot nedir, iyot zengini yiyecekler nelerdir?

İyot, tiroid fonksiyonunu düzenlemekten, sağlıklı bir metabolizmayı desteklemeye, büyümeye ve gelişmeye yardımcı olmaktan, bazı kronik hastalıkları önlemeye kadar vücudun hayati besinlerinden biri olarak kabul edilir. Ne yazık ki, birçok yetişkin iyot bakımından yeterince zengin yiyecekler tüketmez ve bu nedenle de iyot eksikliği görülür.

Haberin Devamı

İyot, vücutta hemen hemen her organ ve dokuda bulunur ve her vücut sistemi tarafından bizi canlı ve enerji dolu tutmak için sistemde yer alır. Bu nedenle, iyot eksikliği pek çok risk oluşturmaktadır. Bazı kaynaklara göre  gelişmiş Batılı ülkelerdeki yetişkin nüfusun yaklaşık yüzde 50'sinin veya daha fazlasında son zamanlarda iyot eksikliği olduğunu görülmektedir.  Bu yüzden iyot bakımından zengin yiyecekler yemek çok önemlidir.

İyot nedir?

İyot, vücuda belirli tuzlar ("iyotlu tuz"), yumurta, deniz sebzeleri, balıklar, fasulye ve diğer yiyecekler de dahil olmak üzere iyot bakımından zengin yiyecekler yoluyla giren temel bir mineraldir. Doğal olarak mineral bakımından zengin topraklarda ve ayrıca okyanus suyunda bulunur.

Tiroidin ürettiği ve çok sayıda önemli işlevi kontrol eden ana hormonlardan ikisi olan tiroksin (T4 hormonu) ve triyodotironin (T3) oluşturmak için iyota ihtiyaç duyarız. Ayrıca şunu da bilmekte fayda var, ne kadar iyot alsak da onu hayata geçirecek olan çinkodur. Çinko sinerjik olarak iyotu ateşler ve vücutta kullanılabilecek hale getirir. Bu anlamda çinko eksikliğinizin de olmamasına özen göstermelisiniz.

Haberin Devamı

İyodür midede emilir ve kan dolaşımına girer, tiroid bezine dolaşır ve burada tiroid hormonu sentezi için uygun miktarları kullanır. İyot bakımından zengin gıdalardan aldığımız kullanılmayan iyot daha sonra idrarla atılır.

Sağlıklı bir yetişkinin vücudunda genellikle bir seferde yaklaşık 15-20 miligram iyot bulunur - bunun yüzde 70 ila 80'i tiroidde depolanır.

İyot eksikliğinin en yaygın semptomlarından biri nedir? 

Tiroid bozukluklarıdır. Tiroid fonksiyonu, uygun iyot seviyelerine dayanır, çok fazla (veya çok az) birçok ciddi sağlık sorununa neden olabilir.

İyot zengini yiyecekler

  1. Kurutulmuş yosun,
  2. İyotlu tuz,
  3. Yoğurt
  4. Otla beslenen süt,
  5. Yumurta,
  6. Ton balığı,
  7. Peynir (çiğ ve pastörize edilmemiş arayın)
  8. Muz  

Diğer iyi kaynaklar: Cheddar ve mozzarella peynirlerinin yanı sıra otla beslenen tereyağı (neredeyse tüm süt ürünleri bir miktar iyot içerir), sardalya, tarak, karides ve diğer deniz yosunu türleri bulunur.

Hangi sebzeler iyot bakımından zengindir? Yukarıda görebileceğiniz gibi, başlıca sebze kaynaklarından bazıları yeşil fasulye ve bezelyedir. Organik / GDO'suz mısır, yeşil yapraklı sebzeler, soğan, tatlı patates, birçok baklagil / fasulye, kuruyemiş, tohum ve arpa gibi tam tahıllar da iyot açısından zengin gıdalardır.

Haberin Devamı

Bir gıda türünde iyot seviyelerinin, yetiştirildiği veya üretildiği koşullara bağlı olarak büyük ölçüde değiştiğini unutmayın. Örneğin, toprağın tükenmesi, gıdalardaki iyot sayısını düşürme endişesi olduğu için, tükenmiş topraklarda yetiştirilen mahsuller, organik olarak yetiştirilen mahsullere göre daha düşük iyot seviyelerine sahiptir.

Benzer şekilde, doğadan yakalanmış deniz ürünleri ve kafessiz organik yumurtaların, çiftlik balıklarından veya geleneksel olarak üretilen versiyonlardan daha yüksek seviyelerde besin içerme olasılığı daha yüksektir.

Yazarın Tüm Yazıları