BAŞBAKAN Yardımcısı Abdüllatif Şener'in ‘‘Taşıt Vergisinde Haksızlık Oldu’’ açıklaması ile birlikte, taşıt vergileri tekrar tartışılmaya başlandı.
Şener'den bir süre önce, ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan da, taşıt vergilerinde ciddi hatalar yapıldığını belirtmişti. İlginçtir, uzun süredir ilk kez iki bakan, kendi hükümetinin Motorlu Taşıtlar Vergisi Yasası'nda haksızlıklar olduğunu belirtiyor ve bununla ilgili vergi uygulamasını eleştiriyor.
Taşıt Vergisi, yaklaşık 5 milyon kişiyi hatta ailesiyle birlikte yaklaşık 20 milyon vatandaşı ilgilendiriyor. Daha önce, Ek Taşıt Vergisi ile ilgili çıkan iki yasa da ‘‘Anayasa'ya aykırı’’ bulunarak, Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmişti. Son yasanın durumu ise, şimdilik belli değil. Ana Muhalefet Partisi, son yasanın iptali için de Anayasa Mahkemesi'ne iptal davası açabilir. Başbakan Yardımcısı'nın açıklamasına göre de, Taşıt Vergisi'nde yakında yapılacak yeni bir değişiklikle ‘‘kasko değeri’’ esas alınabilir.
Görünen o ki, Taşıt Vergileri önümüzdeki dönemde, yine tartışmalara neden olacak. Bu aşamada, Maliye'nin Taşıt Vergileri ile ilgili ‘‘üç borcu’’ var.
1- Haksız Alınan Taşıt Vergisi: Bu konuda bir yasa çıktı. 2003'de ödenen Ek Taşıt Vergileri, 2004 yılı Taşıt Vergisi'nin, birinci taksitinden mahsup edilecek. Ancak, Maliye haksız yere aldığı Taşıt Vergisi'ne, faiz ödemeyecek. Aslında esas olan, vatandaşa faiz ödenmesi ancak bunun için yasa çıkartılması gerekiyordu, çıkartılmadı. O nedenle, haksız yere alınan 800 trilyon lira Taşıt Vergisi, faiz yürütülmeden 2004 yılı Taşıt Vergisi'nden mahsup edilecek. Böylelikle, Maliye borçlarından birini ‘‘faizsiz’’ olarak ödemiş olacak...
2- Kasko Değeri: Taşıt Vergisi'nde, Başbakan Yardımcısı Şener, Devlet Bakanı Babacan ve kendileriyle görüştüğümüz bazı bakanlar, ‘‘kasko değeri’’ esasına göre vergilendirmenin en sağlıklı çözüm olduğunu belirttiler.
Şu andaki sistemde, ciddi çarpıklıklar var. Örneklerini daha önce Hürriyet'te sıraladığımız için tekrardan kaçınıyoruz. Ancak, içlerinde araçlarını Maliye'ye hediye etmek ya da vergi ödememek için hurdaya çıkarmak isteyen, çok sayıda taşıt sahibi de var. Kasko değerinin esas alınması, tam bir çözüm olmasa bile, mevcutlar arasında en uygun yöntem olarak gözüküyor. Kasko değerine göre yasa çıkartılması da, Maliye'nin ikinci borcu.
3- Özür Borcu: Üçüncü borç, aslında en önemli olanı. Özellikle, Devlete ve yasalarına inanıp yaklaşık 800 trilyon lira ek vergiyi gününde ödeyen, milyonlarca taşıt sahibi var. Maliye'nin hatta devletin, iyiniyetli bu mükelleflerden özür dilemesi gerekiyor.
Bu arada, bir özür borcu da bize var. Aylar önce ‘‘Taşıt Vergisi'nde yüzde 100 civarında artış olacak’’ diye yazdığımızda inkar edildi ve ‘‘Analitik bütçeye geçtik, Taşıt Vergisi mahsubu da, bütçede red ve iadeler ile ilgili bölümde gözüküyor’’ denildi. Oysa, bütçenin ‘‘Red ve İadeler’’ ile ilgili B cetvelinde, bu tür bir mahsup gözükmüyor. Yani iddia doğru değil (Bkz. 28.12.2003 Tarih ve 25330 Mükerrer Resmi Gazete, s. 569). Nitekim, açıklanan zamlar da, vergi artışı iddiamızı doğruladı...
Aylar önce yazdığımız gibi, bütçede, 800 trilyon liralık mahsuptan sonra 1 katrilyon 635 trilyon lira Motorlu Taşıtlar Vergisi tahsilatı gözüküyor. 2003 Motorlu Taşıtlar Vergisi'nin 1.1 katrilyon lira olduğunu, 2004 Taşıt Vergisi'nin de, mahsupla birlikte 2 katrilyon 435 trilyon lira olacağını gözönüne aldığımızda, yüzde 100'lük vergi artışı net olarak ortaya çıkıyor.
Taşıt Vergisi, bir yıl dolmadan dördüncü kez değişecek. Hiç değilse bu kez, bilenlere danışılsa, çok iyi olur...