Seval Taşdemir

Embriyo transferi sonrası dikkat edilmesi gerekenler!

27 Temmuz 2021
Embriyo transferinin gerçekleşmesi ile beraber tüp bebek tedavisi de sona ermektedir. Transfer işleminin tamamlanması aynı zamanda zorlu bir sürecin bitişi anlamına gelmektedir. Bundan sonraki süreçte ise tedavinin başarılı olup olmayacağı beklenmektedir. Ancak bu süreçte de annelerin yapmaları gereken bazı şeyler bulunmaktadır.

Transferden gebelik testine kadar olan süreç son derece önemlidir. Bu süreçte embriyo rahim içerisinde tutunmaya ve daha sonra da gelişmeye çalışır. Bunun için doğru ortamların oluşturulması gerekmektedir. Transfer işleminden sonraki ilk 12 gün oldukça önemlidir.

Tedavi başarılı olduğunda, 12. günden itibaren HCG düzeyleri gebeliği algılamak için yeterli seviyeye gelmektedir. Bu günde yapılacak kanda gebelik testi ile birlikte tedavinin başarılı olup olmadığı anlaşılabilmektedir.

Transfer sonrası yaşam

Yaygın kanının aksine transfer işleminde sonra 1 saatlik ya da 24 saatlik yatak istirahatlerinin başarıyı artırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır. Bu nedenle transfer işleminden sonra anne adayları hayatlarına kaldıkları yerden devam edebilmektedir. Transfer işleminden sonraki süreçte en çok merak edilen konulardan bir tanesi de cinsel ilişkidir.

Orgazmın rahimde yoğun kasılmalara neden olması bu konuda birçok soru işaretini beraberinde getirmektedir. Her ne kadar kasılmaların embriyonun tutunmasına olumsuz bir etkisi olmasa da transfer işleminden sonra cinsel ilişkide bazı riskler bulunmaktadır. Bunlardan ilki aşırı uyarılma nedeniyle büyümüş olan yumurtalıkların yırtılma riskidir. Diğeri ise daha nadir görülen tüp bebek hamileliği ile birlikte doğal hamileliktir.

Yapılmaması gerekenler

Embriyo transferinden sonra kadınların yoğun tempolu sporlardan kaçınması gerekmektedir. Spor esnasında vücutta meydana gelen mekanik titreşimler embriyonun tutunamamasına sebebiyet vermektedir. Ayrıca yoğun tempolu sporların vücut ısısını da artırdığı için embriyonun tutunma olasılığını düşürmektedir.

Transfer gerçekleştikten sonraki süreçte göğüslerde dolgunluk hissi, kasık ağrısı, lekeli akıntılar son derece normaldir ve herhangi bir şekilde endişe etmeye gerek yoktur.

Yazının Devamını Oku

Gebelik takibi nasıl olmalı?

1 Haziran 2021
Gebelik takibi anne ve bebek için çok önemli bir süreçtir. Gebelik takibi süresince kendi sağlığınızı ve bebeğinizin sağlığı izlenir, beslenme ve aktivite yönergeleri sağlanır, doğum ve doğum sırasında neler bekleyeceğinizi açıklanır ve bebeğin bakımı ve beslenmesi konusunda ipuçları sunulur.

Sağlıklı bir gebelik için 4 ila 28. haftalar arasında ayda 1 kez, 28 ila 36. haftalar arasında 2 haftada bir, 36-40. haftalar arasında ise haftada 1 doktorun ziyaret edilmesi gerekebilir. Ayrıca, her bebeğin büyümesini ve amniyotik sıvı miktarını kontrol etmek için ultrason gibi ekstra testlere ihtiyaç olunabilir.

Gebelik öncesi takibe tam olarak uyum sağlanmalıdır. Doğum öncesi bakım hem sağlığınız hem de bebeğinizin sağlığı için çok önemlidir. Gebelik öncesi takip düzenli olarak yapılmadığında düşük oranı üç kat daha fazla olabilir. Düzenli takip sayesinde, sorunlar erken tespit edilebilir ve mümkün olan en sağlıklı hamileliğin yaşanması sağlanabilir.

Hamile kalınmadan önce herhangi bir sağlık problemi varsa veya hamilelik sırasında problemler ortaya çıkarsa daha sık kontrol edilmesi gerekebilir. Anne adayının ve bebeğin sağlıklı kalmasını sağlamak için ek testlere de ihtiyaç olabilir.

Özellikle 35 yaş üstünde, doğum kusuruyla doğan bir bebeğe sahip olma ihtimali artar. Ayrıca hamilelik sırasında komplikasyon riski daha yüksektir. Önceden var olan sağlık sorunları örneğin diyabet veya yüksek tansiyon geçmişi varsa, daha fazla kontrol sağlanması gerekebilir. Astım, lupus, anemi veya obezite gibi diğer sağlık sorunları da daha fazla kontrol gerektirebilir.

Yazının Devamını Oku

Tüp bebek tedavisi geciktirilirse sorun olur mu?

4 Mayıs 2021
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Seval Taşdemir, tüp bebek tedavisinin geciktirilmemesi gerektiğini belirterek, tüp bebek tedavisinde yaş faktörü ile ilgili önemli bilgiler paylaştı.

Yaş gebelik için kesin bir engel değildir fakat yaş ilerledikçe düzenli cinsel ilişkide bulunulmasına rağmen gebelik elde edilene dek geçen süre uzar. 25 yaşındaki bir kadın genellikle 2-3 ay içinde gebe kalabilirken 35 yaşın üzerindeki normal kadınlarda bu süre 6 aydan daha uzun sürebilir. Düşük yapma riski ise 30 yaşına kadar %10, otuzlu yaşlarda %13, kırklı yaşlarda %34’e yükselir ve elde edilen bir gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi zorlaşır.

Yaş ilerledikçe gebelik elde edilmesini zorlaştıran nedenler arasında yumurtaların yaşlanması yer alır. Kız çocuklar doğduklarında yumurtalıklarında yaklaşık 400.000 adet yumurta bulunur. Doğumdan sonra yumurta üretimi olmaz ve kadının yaşı ilerledikçe yumurtalarda yaşlanır.

Yaş ilerledikçe yumurtanın sperm ile döllenebilme ve döllendikten sonra iyi kalitede bir embryo oluşturma şansı azalır. Elde edilen gebeliklerin düşükle sonlanma ihtimali artar. Ergenlikten itibaren yumurtaların sayısında azalma olur. İlerleyen yaş ile endometriumun (rahmin iç tabakasının) döllenen yumurtayı tutma yeteneğini azalır. Ayrıca yaş ilerledikçe karın içine kanamalar yaparak infertiliteye neden olan endometriozis hastalığı ve rahim içinde yer kaplayan miyomlar daha sık görülür.

Tüp bebek tedavisi için geç kalınmamalı

Çiftler, bir sene korunmasız, düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebe kalmadığı takdirde infertil olarak kabul edilirler. Ancak 35 yaşından büyük hastalarda, bir seneyi beklemek, çok doğru olmayabilir. Bu açıdan ileri yaş hastalarının evliliğin ilk 6 ayında gebe kalamadıkları takdirde mutlaka bir infertilite (kısırlık) uzmanına başvurmaları doğru olur.

Tüp bebek tedavisinin başarılı olabilmesi için en önemli etmenlerden bir tanesi de anne adayının yaşıdır. Yaşı ilerlemiş anne adaylarında yumurta sayısı ve kalitesi önemli ölçüde düşmektedir. Kadınların 35 yaşından itibaren doğurganlık özelliği azalmaktadır ve bu özellik 38 yaşından sonra hızlanmaktadır. 40 yaşını geçmiş kadınlarda ise tüp bebek tedavisi ile hamile kalma olasılığı %20’nin altına inmektedir. Ayrıca bu yaşlarda düşük yapma riski de yüksektir. 38 yaşını geçmiş olan kadınlarda tüp bebek tedavisi uygulanmadan önce preimplantasyon genetik tanı yöntemi ile embriyoların durumunun değerlendirilmesi gerekmektedir. Yaşı ilerlemiş kadınlarda tüp bebek tedavisine başlanmadan önce 15 gün boyunca yumurtaların uyarılması için ilaç tedavisine başlanmaktadır.

Yaşı ilerlemiş kadınların yardımcı üreme tekniklerle çocuk sahibi olabilme şansını arttırmak için preimplantasyon genetik tanı yapılmaktadır. Bu yöntemde embriyolar anne adayına transfer edilmeden önce kromozomlar incelenerek ileri yaştaki olası sorunlar göz önüne alınır ve anormal durumdaki embriyolar transfer edilmez. Preimplantasyon genetik tanı ile hem yaşı ilerlemiş kadınlarda hem de genç yaşta yaşanan yumurtalık rezervi kayıplarında bebek sahibi olma şansını arttırmak mümkündür. Bunun için yumurtalıkların detaylı olarak incelenmesi, ultrasonografi görüntülemesi yapılması ve hormon tetiklerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Yazının Devamını Oku

Doğurganlığı arttırmak için öneriler

26 Mart 2021
Günümüzde kadınları iş hayatında aktif rol almasıyla anne olma yaşı eskiye göre değişmiştir. Ancak ilerleyen yaşlarda yumurtalıkların kapasitesi azalmaktadır. İşte, bebek sahibi olmak isteyen kadınlar için derlediğim doğurganlık önerileri...

Yapacağınız küçük değişikliklerin etkisi oldukça büyük

Kadınların doğum için en ideal yaş aralığı 20- 25 yaştır. Günümüzde bu yaş 35 yaşa kadar çıkmıştır. 35 yaş ve sonrasında doğurganlık hızı düşmektedir. Doğurganlığı arttırmak için yaşamınızda değiştireceğiniz küçük noktaların ektisi oldukça büyük oluyor.

Beslenmenizi düzenli bir hale getirin

Beslenme doğurganlık için önemli olduğu kadar genel sağlığınız için önemlidir. Sağlıklı tercihleri yaşam biçiminize uygun hale getirmek için beslenme uzmanına danışabilirsiniz. Beslenme uzmanın önerisiyle yapılması gereken tahlillerden sonra size özel hazırlayacağı beslenme programı ile sağlıklı yiyecek tercih edersiniz. Yapılan testler sonucu mineral ve vitamin eksikleri belirlenir ve doğal yoldan tamamlanmaya çalışır. Unutmamak gerekir ki beslenme düzeninizde yapacağınız değişikliklerin etkisini sürece başladıktan 3 ay sonra göreceksiniz.

Vitamin ve mineral takviyeleri kullanın

Hazır gıdaların ve hormonların besinlerin tüketimiyle besinlerden gerekli vitamin ve mineralleri alamıyoruz. Hazır gıdalar katkı maddesi içerdiği için besleyici özellikleri düşük. Yapılacak ilk nokta mevsime uygun sebze ve meyveleri tüketmektir. Bunun haricinde test yaptırıp doktor tavsiyesi ile gerekli olan vitamin ve mineralleri tamamlayabilirsiniz.

Zararlı yağlara elveda diyin

Beslenme düzeninizden zararlı yağları çıkarın. Vücudumuzun ihtiyacı olan bazı yağ asitleri vardır. Bu yağ asitleri birçok hücrenin de yapı taşıdır. Bunların aksine margarin gibi doymuş yağları tercih edilmemelidir.

Yazının Devamını Oku

Vajinismus hastaları tüp bebek yöntemiyle hamile kalabilir mi?

15 Ocak 2021
Vajinismus hastaları yaşadıkları cinsel sorunlardan dolayı yıllarca çocuk sahibi olamıyor. Cinsel ilişki sırasında endişe ve korku yaşama sonucunda vücutta ortaya çıkan istemsiz kasılmalar cinsel birlikteliğin tamamlanamamasına neden oluyor. Çiftler her ne kadar ön sevişme sürecinde haz alsa da birleşme anında yaşanan korku nedeniyle hastalar geri çekilmektedir. Bu da vajinismus hastalarının gebe kalmasını olanaksız hale getirmektedir.

Bazı vajinismus hastalarında cinsel terapi bir çözüm olsa da bazı hastalar bu tedaviye cevap vermemektedir. Bu kısırlıkla çok karıştırılmaktadır ancak vajinismus herhangi bir şekilde kısırlığa yol açmamaktadır. Ancak hastaların istemesine rağmen cinsel ilişkiye girememesi durumunda genel olarak yardımcı üreme yöntemlerine başvurulmaktadır.

Vajinismus ve tüp bebek tedavisi

Vajinismus hastalarında cinsel birliktelik gerçekleşmediği için doğal yolla gebelik de mümkün olmamaktadır. Ancak tüp bebek gibi yardımcı üreme yöntemleri vajinismus hastalarının da çocuk sahibi olabilmesini sağlamaktadır. Tüp bebek tedavisini engelleyici herhangi bir sağlık problemi olmayan vajinismus hastaları rutin tüp bebek uygulamaları ile başarılı bir şekilde gebe kalabilir ve çocuk sahibi olabilirler.

Vajinismus hastalarında tüp bebek tedavisi herhangi bir farklılık göstermemektedir. Yumurta ve sperm hücreleri laboratuvar ortamında bir araya getirilerek embriyolar elde edilir. Daha sonra elde edilen bu embriyoların en sağlıklıları ve en canlı olanları seçilir. Kaliteli embriyolar rahme yerleştirilir ve böylelikle tedavi süreci tamamlanmış olur. Yalnızca farklı olarak transfer işlemi anestezi altında yapılmaktadır.

Hamileliğin vajinismus üzerine etkileri

Gebe kalmak ya da doğum yapmak vajinismus için bir çözüm değildir. Ancak bazı durumlarda doğum yapmak anne adaylarının üzerindeki sosyal ve çevresel baskıyı ortadan kaldırmakta ve onların daha rahat hissetmesini sağlamaktadır. Bu gibi durumlarda çocuk sahibi olan vajinismus hastaları cinsel ilişkide daha az endişe yaşamakta ya da bu hastalığı tamamen atlatabilmektedir. Ancak bu durum nadiren ortaya çıkmaktadır.

Vajinismus hastalarının tek problemi gebelik elde etmek olmadığı için bebek sahibi olduktan sonra da tedavi seçeneği düşünülmektedir. Vajinanın yapısında herhangi bozukluğun olmadığı, isteksizliğin tamamen psikolojik ve duygusal olduğu durumlarda uygulanacak cinsel terapi yöntemleri vajinismusun atlatılmasına yardımcı olmaktadır. Fizyolojik temelli vajinismusda ise bu fizyolojik bozukluk ortadan kaldırıldığında hastalar kendilerine daha fazla güvenmektedir.

Yazının Devamını Oku

Tüp bebek tedavisini etkileyen faktörler

9 Aralık 2020
Tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyen en önemli faktörler arasında kadının yaşı, kadındaki yumurtanın kalitesi ve rezervleri, erkekteki spermlerin sayısı ve kalitesi yer alır.

Üreme hücreleri, yumurtanın döllenmesi ile embriyonun kalitesini etkileyen en önemli faktörlerdir.

Tüp bebek tedavisine hazırlık aşaması çok önemli

Bunun yanı sıra hastanın tüp bebek tedavisinde doğru bir şekilde hazırlanması, tüp bebek tedavisinde uygulanan teknik uygulamalar tüp bebek tedavisinin başarılı bir şekilde sonuçlanmasında oldukça etkili bir rol oynar.

Kısırlığa neden olan problemlerin tedavi edilmesi gerekebilir

İnfertiliteye yani kısırlığa neden olan genetik bir problem söz konusu ise mutlaka genetik inceleme ve tedavinin ardından tüp bebek tedavisine geçilmesi gerekir. Ayrıca tüp bebek tedavisi sırasında vücutta hormon yükselmeleri oluşmuşsa rahmin dinlendirilmesi gerekir. Embriyolara ise freezing yani dondurma tekniğinin uygulanması gerekebilir.

Tüp bebek tedavisinde uygulanan yöntemler çok önemli

Tüp bebek tedavisinde doğru yöntemler, doğru bir şekilde uygulanmazsa çiftlerin tüp bebek tedavisinde başarı ciddi oranda düşebilmektedir.

Bunun dışında tüp bebek tedavisinde embriyoların ana rahmine tutunmasını sağlayan lazer yardımıyla tomurcuklanma yöntemi yani “assisted hatching” yöntemi tüp bebek tedavisinde başarı oranını artıran en önemli uygulamalardan biridir.

Yazının Devamını Oku

Tüp bebek tedavisi aşamaları

20 Kasım 2020
Tüp bebek tedavisi; doğal yoldan çocuk sahibi olamayan örneğin kadında kanalların tıkalı olduğu, erkek sperm sayısının düşük ve hatta menide hiç sperm olmayıp testis dokusunda mikrotese yöntemiyle sperm elde edilen grup ve diğer tedavi yöntemlerinden yumurtlama takibi ve aşılama tedavisinden netice elde edilemeyen hastalara uygulanır.

Tüp bebek tedavisi bir yıl boyunca korunmasız ilişki sonrasında gebelik elde edememiş çiftlerin incelenmesi ve testler neticesinde muayene, hormon analizleri ve sperm testi gibi aksayan yönün tespiti ve buna yönelik tedavi planları çiftlerle paylaşılarak uygulanır.

Tüp bebek tedavisine başlamadan önce fiziki muayene infertilite araştırmalarının en önemli basamaklarından biridir. Kadın eşin jinekolojik muayenesi ve ultrasonografik incelemesinin yapılması, rahim ağzından örnek alınarak patolojik inceleme yapılması ve mikrobiyolojik araştırmalar için örnek alınması ve hormon testlerinin (adetin 3. günü FSH, LH, E2, PRL, TSH testlerine bakılmalıdır) alınması gerekir.

Erkek eşin ise spermiyogram testi yapılmalı, ciddi sperm düşüklüğü var ise veya hiç sperm yoksa hormonal testisleri ve genetik incelemesi yapılmalı, muayene edilerek gerektiğinde ultrasonografik inceleme yapılır. Bunun dışında gerekli durumlarda rahim filmi, histeroskopi, laparoskopi gibi ileri teshis yöntemleri de kullanılabilir.

Süreç çiftlerin birlikte değerlendirilmeleri gereken test ve girişimlerin devam edilecek tedavi şekline göre belirlenerek yapılması ile başlar. Tüp bebekte yumurta geliştirme süreci yumurtaların anestezi altında toplanması laboratuvar çalışmalarının yapılarak embriyoların geliştirilmesi ve transferi ile sonuçlanır. Yaklaşık 20 günlük bir sürede ana tedavi tamamlanır.

Tüp bebek tedavisi aşamaları

Tüp bebek tedavisi; yumurtalıkların uyarılması, yumurta toplanması, yumurtaların sperm ile döllenmesi ve döllenmiş yumurtaların nakil edilmesi (embriyo transferi) aşamalarından oluşur.

Yumurtaların geliştirilmesi; yumurtalıkların uyarılması için hormon ilaçları kullanılır ve fazla sayıda yumurtanın olgunlaşması sağlanır.

Yumurtaların toplanması;

Yazının Devamını Oku

Kişiye özel tüp bebek tedavisi nedir?

29 Ekim 2020
Tüp bebek tedavisi; doğal yoldan çocuk sahibi olamayan örneğin kadında kanalların tıkalı olduğu, erkek sperm sayısının düşük ve hatta menide hiç sperm olmayıp testis dokusunda mikrotese yöntemiyle sperm elde edilen grup ve diğer tedavi yöntemlerinden yumurtlama takibi ve aşılama tedavisinden netice elde edilemeyen hastalara uygulanır.

Tüp bebek tedavisi bir yıl boyunca korunmasız ilişki sonrasında gebelik elde edememiş çiftlerin incelenmesi ve testler neticesinde muayene, hormon analizleri ve sperm testi gibi aksayan yönün tespiti ve buna yönelik “kişiye özel tedavi” planları çiftlerle paylaşılarak uygulanır.

Önce gebelik elde edilememe sebepleri araştırılır

Tüp bebek tedavisine başlamadan önce fiziki muayene infertilite araştırmalarının en önemli basamaklarından biridir. Anne adayının jinekolojik muayenesi ve ultrasonografik incelemesinin yapılması, rahim ağzından örnek alınarak patolojik inceleme yapılması ve mikrobiyolojik araştırmalar için örnek alınması ve hormon testlerinin (adetin 3. günü FSH, LH, E2, PRL, TSH testlerine bakılmalıdır) alınması gerekir.

Baba adayının ise spermiyogram testi yapılmalı ciddi sperm düşüklüğü var ise veya hiç sperm yoksa hormonal testisleri ve genetik incelemesi yapılmalı, muayene edilerek gerektiğinde ultrasonografik inceleme yapılır. Bunun dışında gerekli durumlarda rahim filmi, histeroskopi, laparoskopi gibi ileri teshis yöntemleri de kullanılabilir.

Süreç çiftlerin birlikte değerlendirilmeleri gereken test ve girişimlerin devam edilecek tedavi şekline göre belirlenerek yapılması ile başlar. Tüp bebekte yumurta geliştirme süreci yumurtaların anestezi altında toplanması laboratuvar çalışmalarının yapılarak embriyoların geliştirilmesi ve transferi ile sonuçlanır. Yaklaşık 20 günlük bir sürede ana tedavi tamamlanır.

Ardından kişiye ve çifte özel tüp bebek tedavi planları hazırlanır

Tüp bebek tedavisi; yumurtalıkların uyarılması, yumurta toplanması, yumurtaların sperm ile döllenmesi ve döllenmiş yumurtaların nakil edilmesi (embryo transferi) aşamalarından oluşur. Yumurtaların geliştirilmesi; yumurtalıkların uyarılması için hormon ilaçları kullanılır ve fazla sayıda yumurtanın olgunlaşması sağlanır. Yumurtaların toplanması; ultrasonografi eşliğinde ve lokal anestezi ile yumurtalar toplanır. Yumurtaların laboratuvarda döllenmesi; elde edilen yumurtalar ile erkek eşten elde edilen sperm laboratuvar koşullarında özel besiyerleri içinde bir araya getirilir. Embriyoların anne adayının rahmine transfer edilmesi; oluşan embriyolar ince bir katater aracılığı ile anne adayının rahmine transfer edilir.

Embriyo transferi yapılan gün ve ertesi günü istirahatle geçirmek tavsiye edilir. Sürekli yatak istirahati yapmak sırt ve bel ağrılarına kabızlık problemlerinin artmasına ve metabolizmanın yavaşlamasına sebep olabilmektedir. Kabızlık sorunu bizim kesinlikle istemediğimiz bir durumdur. Çünkü transfer sonrası hastanın fazla ıkınmaması gerekmektedir. Kabızlık olduğu durumlarda ilaç tedavisi uygulanır.

Yazının Devamını Oku