×
Lise hayatının tanıdık düzeni ile üniversite sınavlarının baskısı arasında sıkışan öğrenciden olgunluk, kararlılık ve yön bulma yetisi bekliyor ki bu yaşta bunların hepsi bir arada pek de kolay değil. Türkiye’nin eğitim sisteminde köklü değişiklikler hayata geçerken, 11. sınıf artık sadece bir ara yıl değil; ülke çapında beklentilerin, ailelerin hayallerinin ve bireysel belirsizliklerin birleştiği bir sınav alanı haline geldi.
AKADEMİK BASKININ ZİRVESİ
Türkiye’de lise eğitimi 9. sınıftan 12. sınıfa kadar dört yıldan oluşuyor. Bu süreçte, özellikle Anadolu ve Fen liselerinde okuyan öğrenciler için 11. sınıf genellikle en zorlu akademik yıl olarak kabul ediliyor. Bu aşamaya gelindiğinde öğrenciler genellikle sayısal (MF), eşit ağırlık (TM) veya sözel (TS) alanlardan birini seçmiş oluyorlar. 11. sınıf, bu seçimlerin somutlaştığı, müfredatın ciddi şekilde alanlara göre ayrıldığı ilk yıl. Aynı zamanda, Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) hazırlığın hızlandığı dönem. Bu yıl boyunca ileri seviye matematik, edebiyat, fizik, kimya, coğrafya, felsefe gibi derslerde yoğun içerikler işleniyor. Sınıf içi performans, deneme sınavları ve iç değerlendirmeler neredeyse her hafta öğrencilerin gündeminde yer alıyor. Meslek liselerinde ise 11. sınıf, öğrencilerin stajlara başladığı, alana özgü uygulamalı eğitimlerin hızlandığı ve teoriyle pratiğin birleştiği bir yıl olarak dikkat çekiyor.
ZİHİNSEL YÜK VE PSİKOLOJİK ETKİLER
Akademik yük artarken, psikolojik baskı da aynı oranda yükseliyor. Öğrenciler, sınav kaygısı, tükenmişlik ve başarısızlık korkusunu sıkça dile getiriyor. Üniversiteye giriş sadece bir yıl uzaklıktayken ve çoğu aile iyi bir üniversiteyi tek seçenek olarak görüyorken, baskı her yönden hissediliyor. Ancak okullarda ruh sağlığı desteği hâlâ sınırlı. Rehber öğretmenler genellikle fazla öğrenciye bakmak zorunda kalıyor ya da yeterli kaynaklara erişemiyor. Psikolojik sorunları dile getirme konusundaki sosyal çekinceler de devam ediyor. Not odaklı bu sistem, öğrencileri birey olarak görmektense, performans sayılarına indirgemiş durumda. Dershaneler, özel dersler ve hafta sonu kursları da öğrencilerin zamanını ve enerjisini fazlasıyla tüketiyor.
EĞİTİM REFORMUNUN ETKİLERİ
2024-2025 eğitim yılında uygulamaya giren “Türkiye Yüzyılı Eğitim Modeli” kapsamında, müfredat ve öğretim yapısı yeniden tasarlandı. Bu dönüşümün içindekilerden biri de 11. sınıf öğrencileri oldu. Yeni müfredat, içerik yoğunluğunu azaltırken; finansal okuryazarlık, dijital beceriler, çevre bilinci ve proje temelli öğrenme gibi alanlara yer vererek eğitimde yaşamla bağ kurmayı hedefliyor. Sınav yapıları da değişiyor. Artık açık uçlu sorular, analiz gerektiren cevaplar ve proje ödevleri daha fazla kullanılıyor. 11. sınıf öğrencileri için bu durum, derslerin biraz daha dinamik hale gelmesini sağlasa da, üniversite sınavının baskınlığı hâlâ sistemi yönlendiren temel faktör olmaya devam ediyor. Eleştirmenler, bu reformların kalıcı fayda sağlaması için üniversiteye geçiş sisteminde de yapısal değişiklikler gerektiğini savunuyor.
Yaz okulları, genç zihinleri eğitmek, ilham vermek ve dönüştürmek amacıyla tasarlanmış, kısa süreli ancak son derece etkili programlardır. Türk aileler için uzun yıllardır İngiltere bu alanda ilk tercih olmayı sürdürüyor. Ancak zaman değişiyor; ABD ve Dubai, yaz okulu deneyimi için öne çıkan yeni alternatifler olarak dikkat çekiyor. Peki İngiltere yaz okullarını bu kadar cazip kılan nedir? Başvuru ne zaman yapılmalı? Öğrencileri ne gibi bir deneyim bekliyor? Ve yeni destinasyonlar olan ABD ve Dubai ile karşılaştırıldığında avantajlar ve dezavantajlar neler?
İNGİLTERE YAZ OKULLARI: KLASİK VE GÜVENİLİR BİR SEÇİM
İngiltere, yaz eğitimi alanında hâlâ lider konumda. Köklü eğitim geleneği, dünya çapında bilinen yatılı okulları ve Oxford, Cambridge gibi prestijli üniversiteleriyle, İngiltere yaz okulları öğrenciler için hem akademik hem de kültürel bir gelişim fırsatı sunuyor. İngiltere’deki yaz okulları sadece İngilizce eğitimi ile sınırlı değil. 8 ila 18 yaş arası öğrenciler için tıptan mühendisliğe, yapay zekâdan yazarlık, hukuk ve ekonomiye kadar birçok alanda ders alma imkânı var. Bu programlar, alanında uzman akademisyenler, üniversite hocaları ve deneyimli öğretmenler tarafından veriliyor. Derslerin yanı sıra öğrenciler, tarihi yerlere geziler, spor etkinlikleri, drama çalışmaları ve kültürel etkinliklerle dolu bir programa dahil oluyor. Lokasyonlar arasında Londra, Cambridge gibi şehir merkezleriyle birlikte kırsal ve güvenli bölgelerdeki kampüsler de yer alıyor. Güvenli ortam, disiplinli programlar ve kültürel çeşitlilik, aileler için bu seçeneği cazip kılıyor. Türk aileler için İngiltere; yakınlık, kültürel tanıdıklık ve akademik kalite açısından hâlâ vazgeçilmez bir destinasyon olmaya devam ediyor. Ayrıca birçok aile, yaz okullarını çocuklarının gelecekteki yurt dışı eğitim planlarına hazırlık olarak görüyor.
ABD: YENİLİKÇİLİK, ÇEŞİTLİLİK VE ÜNİVERSİTE HAYATINA İLK ADIM
Son yıllarda Amerika Birleşik Devletleri, yaz eğitimi için güçlü bir alternatif haline geldi. ABD yaz okulları, yenilikçi müfredatları, proje odaklı eğitim anlayışları ve öğrenci merkezli yaklaşımlarıyla öne çıkıyor. Harvard, Yale, Stanford ve Columbia gibi üniversite kampüslerinde düzenlenen yaz programları, biyoteknoloji, girişimcilik, yapay zekâ, film yapımı gibi alanlara odaklanıyor. Bu programlar, öğrencinin bireysel düşünmesini teşvik ederken, araştırma ve uygulamaya büyük önem veriyor. Türk öğrenciler için ABD yaz okulları, farklı bir kültürle tanışmak, özgüven kazanmak ve ileri düzey akademik içeriklere erişmek açısından oldukça değerli. Ayrıca ABD’de üniversite okumayı düşünen öğrenciler için bu programlar, kampüs hayatını yakından tanıma fırsatı sunuyor. Ancak dikkat edilmesi gereken noktalar da var. Uçuş süresi uzun, vize süreçleri karmaşık olabilir ve maliyetler genellikle İngiltere’ye göre daha yüksek. Yine de yenilikçi ve vizyoner bir eğitim deneyimi isteyen öğrenciler için ABD çok cazip bir seçenek.
DUBAİ: YÜKSELEN BİR EĞİTİM MERKEZİ
Dubai, kısa sürede uluslararası eğitimin yükselen yıldızı haline geldi. Modern altyapısı, üst düzey yaşam standartları ve güvenli ortamıyla şehir, yaz aylarında öğrenci ve ailelerin dikkatini çekiyor. GEMS Education gibi tanınmış okullar, KHDA onaylı kurumlar ve uluslararası üniversitelerin Dubai kampüsleri, yaz aylarında STEM, tasarım odaklı düşünme, girişimcilik, sürdürülebilirlik ve dijital medya gibi alanlarda çeşitli programlar sunuyor. Birçok program, İngiltere veya ABD merkezli okullarla iş birliği içinde yürütülüyor. Dubai’nin avantajları arasında Türkiye’ye olan yakınlığı, lüks yaşam olanakları, güvenli ortam ve İngilizce eğitimin yaygın olması öne çıkıyor. Daha kısa seyahat süresi ve konforlu ortamı nedeniyle küçük yaştaki öğrenciler için özellikle uygun bir alternatif olabilir. Ancak belirtmek gerekir ki Dubai’deki yaz okulu sektörü hâlâ gelişim aşamasında. Eğitim içerikleri çeşitleniyor olsa da, henüz İngiltere veya ABD’deki programların derinliğine ve prestijine ulaşmış değil.
Stratejik konumu, dünya çapındaki eğitim kurumları, kültürel yakınlığı ve artan itibarı ile Dubai artık sadece bir lüks destinasyonu değil, hızla bir eğitim üssüne dönüşüyor.
STRATEJİK KONUM VE KÜLTÜREL UYUM
Türk aileleri için çocuklarını yurt dışına göndermek her zaman ciddi değerlendirmeler gerektirmiştir. Mesafe, güvenlik, kültür şoku ve eğitim kalitesi. Dubai bu endişelere güçlü bir cevap veriyor. İstanbul’dan sadece dört saatlik bir uçuş mesafesinde olan Dubai, Birleşik Krallık, İsviçre veya Amerika gibi geleneksel yatılı eğitim destinasyonlarından çok daha yakın. Bu, hem daha sık ev ziyaretlerini hem de öğrenciler için aile bağlarının kopmamasını sağlıyor. Üstelik Dubai’nin kozmopolit yapısı, İslami geleneklerle modern küresel yaşam tarzını harmanlayarak Türk öğrencilerine tanıdık kültürel bir ortam sunuyor.
DÜNYA STANDARTLARINDA YATILI OKULLAR
Dubai’nin yatılı okul seçenekleri hem kalite hem de itibar açısından önemli ölçüde büyüdü.Öne çıkan okullardan biri Repton School Dubai. KHDA (Knowledge and Human Development Authority) tarafından sürekli olarak “Mükemmel” (Outstanding) olarak derecelendirilen okul, geleneksel Britanya müfredatını benimseyerek akademik başarıya ve bütünsel gelişime odaklanıyor. Bir diğer dikkat çeken okul ise Swiss International Scientific School Dubai (SISD). Okul, İngilizce-Fransızca veya İngilizce-Almanca çift dilli International Baccalaureate (IB) programı sunuyor ve 11 yaşından itibaren tam zamanlı, haftalık veya esnek yatılı seçenekleriyle farklı aile ihtiyaçlarına yanıt veriyor. Bu okullar, son teknolojiye sahip kampüsleri, dünya çapında tanınan öğretmen kadroları ve bireysel öğrenci bakımına olan güçlü bağlılıklarıyla, çocuklarını yurt dışında okutmak isteyen aileler için güven verici seçenekler sunuyor.
YÜKSEKÖĞRETİMDE YENİ BİR KÜRESEL MERKEZ
Dubai artık sadece yatılı okullarıyla değil, aynı zamanda yükseköğretim alanında da bir cazibe merkezi haline geldi. Dubai International Academic City ve Knowledge Park, dünya çapında önde gelen üniversitelerin kampüslerine ev sahipliği yapıyor. University of Birmingham, Heriot-Watt University, University of Wollongong, Middlesex University ve American University in Dubai (AUD) bunlardan sadece birkaçı. Bu üniversiteler, ana kampüslerinde verilenle birebir aynı diplomaları sunuyor. Böylece öğrenciler, Birleşik Krallık, Avrupa veya Amerika’ya gitmeden, uluslararası geçerliliği olan bir dereceye sahip olabiliyorlar. Üstelik öğrenim ücretleri genellikle daha makul seviyelerde ve Dubai’deki kampüs yaşamı modern imkânlar, dinamik kültürel ortam ve güçlü kariyer fırsatları ile dikkat çekiyor. Türk aileleri için bu fırsat, çocuklarının küresel ölçekte rekabet edebilecek donanıma sahip olmalarını sağlamak adına büyük bir avantaj.
Türkiye gibi ABD ile güçlü akademik bağları olan ülkeler için bu kesintiler yalnızca bir iç politika kararı değil, yükseköğretim fırsatlarına ve uluslararası iş birliklerine doğrudan tehdit oluşturuyor.
KESİNTİLERİN TEMELİ VE HEDEFİ
Trump yönetimi, Harvard, Columbia ve Princeton gibi önde gelen üniversitelere sağlanan milyarlarca dolarlık federal hibeleri dondurdu. Bu kesintiler, sözde ideolojik taraflılık, hesap verebilirlik eksikliği ve çeşitlilik programlarındaki aşırılık gibi gerekçelerle savunuldu. Üniversitelerin kabul politikaları ve ifade özgürlüğü de bu baskıdan nasibini aldı. Ancak bu kararların etkisi sadece ABD ile sınırlı değil. Fon kesintileri, araştırma projelerini, bursları, öğrenci destek hizmetlerini ve uluslararası akademik değişim programlarını doğrudan etkiliyor.
ARAŞTIRMA EKOSİSTEMİNE ETKİSİ
Federal hibelerle yürütülen araştırma projeleri büyük zarar gördü. Bu projeler genellikle yurt dışından gelen doktora sonrası araştırmacılar, teknisyenler ve akademisyenler için önemli istihdam kaynaklarıydı. Türkiye’den ABD’ye akademik projelerle dahil olan birçok isim, bu kesintiler nedeniyle çalışmalarının yarıda kalması, iş imkânlarının azalması ve vize sorunlarıyla karşı karşıya kaldı. Ayrıca, Amerikan üniversitelerinde uzun süredir güvenilen akademik özgürlük kavramı da zedelendi. Artan siyasi müdahale, özellikle uluslararası öğrenciler ve araştırmacılar için bu kurumların tarafsızlığına olan güveni sarstı.
TÜRK ÖĞRENCİLER VE AKADEMİSYENLER İÇİN SONUÇLAR
İngiltere’nin resmi eğitim denetleme kurumu Ofqual tarafından onaylanmış uluslararası geçerliliğe sahip programlarıyla BCM Academy, Türk öğrenciler için İngiltere üniversite diplomasına daha uygun maliyetlerle ulaşmanın kapılarını aralıyor. Bay Tauqir Mirza liderliğindeki akademi, İngiltere ve uluslararası eğitim piyasalarında 25 yılı aşkın deneyime sahip güçlü bir ekip tarafından yönetiliyor. BCM Academy’nin amacı, Türkiye’deki öğrencilerin dünya çapında tanınan İngiltere yükseköğretim sistemine esnek, erişilebilir ve akademik açıdan güçlü bir modelle dahil olmalarını sağlamak.
TEMEL ADIM: SEVİYE 3 DİPLOMA (120 KREDİ, 96 UCAS PUANI)
BCM Academy’nin Türkiye’deki eğitim modelinin temelinde yer alan Seviye 3 Diploma, iki tam A-Level denkliğine sahip ve 120 akademik kredi içeriyor. Bu program, İngiltere üniversiteleri tarafından tanınan 96 UCAS puanı kazandırıyor yani öğrenciler bu diploma ile birçok İngiltere üniversitesine doğrudan başvuru yapabiliyor. Bu program, lise eğitimini tamamlamış 17 yaş üstü öğrenciler için tasarlanmıştır ve karmaşık sınav süreçlerine girmeden veya denklik sorunları yaşamadan, doğrudan üniversiteye geçiş yolu sunar. Program; eleştirel düşünme, akademik yazım, araştırma becerileri ve alan bilgisi gibi üniversite düzeyinde gerekli tüm akademik yetkinlikleri kazandırmayı hedefler.
TAUQİR MİRZA ULUSAL EĞİTİM PROGRAMIMDA ANLATTI
Bu değerli fırsatı daha geniş bir kitleyle paylaşmak adına, Bay Tauqir Mirza geçtiğimiz günlerde benim sunuculuğunu yaptığım Beyaz TV’deki ulusal eğitim programıma konuk oldu. Programda, Seviye 3 Diploma’nın yapısını, öğrencilere sunduğu olanakları ve İngiltere üniversitelerine nasıl doğrudan geçiş sağladığını ayrıntılı olarak anlattı. Yayında ayrıca, öğrencilerin büyük masraflara katlanmadan İngiliz eğitim sistemine nasıl entegre olabileceği vurgulandı. Program sonrasında hem öğrencilerden hem de velilerden yoğun ilgi geldi.
NASIL İŞLİYOR: ONLINE AMA DESTEKLİ EĞİTİM MODELİ
BCM Academy’nin programları tamamen çevrim içi olarak sunuluyor, ancak klasik online kurslardan çok farklı bir yapıya sahip. Eğitim modeli şunları içeriyor:
Dinamik akademik yapısı, kültürel yakınlığı ve giderek daha erişilebilir hale gelen başvuru yollarıyla İspanya, artık daha çok tercih edilen bir ülke konumunda. Eğitim danışmanı olarak bu artan ilgiyi doğrudan gözlemleme şansım oldu ve meslektaşlarım da benzer bir tabloyla karşılaşıyor.
KÜLTÜREL VE AKADEMİK UYUM
İspanya, Akdeniz yaşam tarzı, akademik disiplini ve ulaşılabilirliğiyle Türk ailelerine hitap eden eşsiz bir kombinasyon sunuyor. Misafirperverlik, güçlü aile bağları, köklü tarih ve benzer sosyal değerler gibi kültürel benzerlikler, Türk öğrencilerin uyum süreçlerini büyük ölçüde kolaylaştırıyor. Ayrıca, İspanyol üniversitelerinde sunulan İngilizce eğitim programlarının sayısının hızla artması, ülkeyi geçmişe kıyasla çok daha ulaşılabilir hale getirdi. 300’ün üzerinde İngilizce lisans ve yüksek lisans programı sayesinde, artık öğrenciler dil engeli yaşamadan eğitim alabiliyor. Üniversitelerin büyük kısmı aynı zamanda öğrencilerin yerel yaşama entegre olabilmesi için İspanyolca dil derslerini de programlara dahil ediyor. Study EU tarafından yapılan son bir ankette, İspanya, öğrenci memnuniyeti açısından Avrupa’nın ilk beş ülkesi arasında yer aldı. Yaşam kalitesi, öğrenci destek hizmetleri ve genel refah açısından öne çıkan bu memnuniyet düzeyi, çocuklarının akademik başarısının yanı sıra psikolojik ve sosyal dengelerini de önemseyen Türk aileleri için belirleyici bir faktör oluşturuyor.
EKONOMİK ULAŞILABİLİRLİK VE MALİYET AVANTAJI
İspanya’nın artan popülaritesinin en önemli nedenlerinden biri de ekonomik erişilebilirliği. ABD veya Birleşik Krallık gibi ülkelerle karşılaştırıldığında, İspanya’da eğitim ücretleri ve yaşam maliyetleri çok daha düşük. Valencia, Sevilla veya Madrid ve Barcelona’nın bazı bölgelerinde öğrenciler, mütevazı bir bütçeyle konforlu bir şekilde yaşayabiliyor. Bu durum, kaliteli eğitimi, yüksek maliyetler olmadan almak isteyen orta gelirli Türk aileleri için cazip bir fırsat yaratıyor. Ayrıca Erasmus+ gibi AB destekli burs ve değişim programları da İspanya’nın cazibesini artırıyor. Bu programlar sayesinde Türk öğrenciler, Avrupa’nın farklı ülkelerinde eğitim deneyimi elde etme şansı yakalıyor.
JEOPOLİTİK DEĞİŞİMLER VE ÖĞRENCİ TERCİHLERİNDEKİ KAYMA
Jeopolitik etkenler de öğrenci tercihlerini şekillendiren unsurlar arasında yer alıyor. Birleşik Krallık ve ABD’de artan vize kısıtlamaları, mezuniyet sonrası çalışma izinlerinin azalması ve ekonomik belirsizlikler nedeniyle aileler alternatif ülkelere yöneliyor. Schengen bölgesinde yer alan İspanya, vize sürecinin görece kolaylığı ve Avrupa içi seyahat avantajı sayesinde bu noktada öne çıkıyor. Aynı zamanda öğrencilerin sadece akademik diploma değil, kültürel deneyim ve yaşam zenginliği aradığını da gözlemliyoruz. İspanya’nın hareketli şehirleri, tarihi üniversiteleri, Akdeniz sahilleri ve eğitim-yaşam dengesi açısından sunduğu fırsatlar, gençler için cazip hale geliyor.
EĞİTİM DANIŞMANLARININ ROLÜ
Öğrencilerin önemli bir kısmı açık ve uzaktan eğitim programlarına kayıtlı, Anadolu Üniversitesi (1.7 milyon öğrenci) gibi kurumlar bu alanda baskın rol oynuyor. 2022-2023 akademik yılında 6.95 milyon öğrenci kayıtlı olmasına rağmen, üniversiteye giriş son derece rekabetçi, her yıl sınava giren 3 milyon öğrenciden yalnızca yüzde 29’u dört yıllık veya meslek yüksekokulu programlarına yerleşebiliyor. 2 milyondan fazla öğrenci ise herhangi bir yükseköğretim kurumuna giremiyor, bu da yurt dışı eğitim gibi alternatiflere olan talebi artırıyor.
YURT DIŞINDA EĞİTİMİN CAZİBESİ ARTIYOR
Yurt içindeki rekabet ve ekonomik belirsizlikle karşı karşıya kalan Türk öğrenciler, giderek daha fazla yurt dışına yöneliyor. UNESCO’ya göre 50 binden fazla Türk öğrenci yurt dışında eğitim alırken, 2025 anketine katılan gençlerin yüzde 93.6’sı yurt dışında okumaya ilgi duyduğunu belirtiyor. Başlıca motivasyonlar şunlar:
Kariyer fırsatları: Yüzde 90’ı daha iyi iş olanakları için yurt dışını tercih ediyor; uluslararası bir derecenin Türkiye’nin doygun iş piyasasında avantaj sağlayacağına inanıyor.
Eğitim kalitesi: Birçok öğrenci, sadece birkaç Türk üniversitesinin (örneğin Koç Üniversitesi) küresel sıralamalarda yer alması nedeniyle batı üniversitelerini daha kaliteli görüyor.
Kişisel gelişim: Yüzde 89’u kültürler arası deneyim ve dil becerilerini geliştirmeyi önemsiyor.
Yurt dışına yerleşme arzusu:
Aileler, çocuklarına destek olmak, yatırım yapmak veya ileride İngiltere’ye yerleşme planı yapmak adına burada gayrimenkul satın almayı değerlendiriyor. İyi haber şu ki; Türk vatandaşlarının Birleşik Krallık’ta mülk satın almasına hiçbir yasal engel yok. Üstelik şu anda İngiltere’deki konut fiyatları stabil seyrederken, Türkiye’de özellikle büyükşehirlerde ciddi artışlar yaşanıyor. Bu da stratejik bir yatırım fırsatı sunuyor.
TÜRK VATANDAŞLARI İNGİLTERE’DE MÜLK SATIN ALABİLİR Mİ?
Evet, Türk vatandaşlarının Birleşik Krallık’ta gayrimenkul satın almasına herhangi bir sınırlama yoktur. Londra, Manchester ya da prestijli okulların yakınında bir kasaba veya dilediğiniz yerde mülk satın alabilirsiniz. Ancak unutulmamalıdır ki, İngiltere’de mülk sahibi olmak vize ya da oturum hakkı sağlamaz. Bu tamamen finansal ve yasal bir işlemdir, göçmenlik statünüzle doğrudan bağlantılı değildir.
NEDEN ŞİMDİ? NEDEN BİRLEŞİK KRALLIK?
Son yıllarda Türkiye’de, özellikle İstanbul ve diğer büyükşehirlerde, konut fiyatları hızla yükseldi. Buna karşın İngiltere’de pandemi sonrası piyasa dengelenmiş durumda. Birçok bölgede fiyatlar durağan hale geldi ve bu da uzun vadeli yatırım düşünenler için cazip bir zemin oluşturdu. Döviz bazında çeşitlilik, çocuklar için konaklama avantajı ve mülkiyet güvencesi ile birlikte Birleşik Krallık’tan mülk almak hem stratejik hem de pratik bir tercih haline geliyor.
MORTGAGE (KREDİ) İLE MÜLK ALMAK MÜMKÜN MÜ?