New York New York

Dogan ULUC

Para babalari

AMERIKALI'inin sanki baska isi kalmamis. Yeni Dunya halki milenyumla yatiyor milenyumla kalkiyor. Son bir aydir Kosova, Cecenistan'da carpismalara Yeltsin'in ABD ve Avrupa'ya tehditlerine kimsenin kulak astigi yok. Ic politika kaynasmasi, baskentte kongre toplantilari, baskan secimleri kampanyasi, dunyada olup bitenler hepsi geri plana itilmis. Halk milenyum heyecani icinde. Kanada sinirinda yakalanan bombali teroristle ilgili haberleri dahi umursadiklari yok.

Konustugum vasat gelirliler daha simdiden bogazlarina kadar borca girmisler. ‘‘Ekonomi patlamasi surerken yakinlarimiza 250 gr. bonbon sekeri, plastik foto albumu alacak degiliz ya? Yilin slogani 'borc al, harca.' Biz de oyle yapiyoruz.’’ diyorlar. Beher Amerika'liya Noel-Yeniyil doneminde 25 hediye dusuyormus. Nufus 270 milyon, gerisini siz hesaplayin.

31 Aralik gecesi icin luks restoran ve gece kluplerinde kisi basina 500 dolardan baslayip bes bin dolara ulasan masalarin cogu kapatilmis. Asrin en buyuk satislarina sahne olan magaza ve butiklerde hediye alisverisi tum canliligiyla devam ediyor.

Bir de kartpostal gibi tablo alan para babalarinin harcamasi var. Bir Sothebys yetkilisi Kasim ve Aralik muzayedelerinde basta Picasso'nun ‘‘Femme assise dans un jardin’’ 49.5 milyon dolar, George Bellows'un ‘‘Polo Crowd'u 27.5 milyon dolar olmak uzere unlu sanatcilarin eserlerinin astronomik meblagla satildigini, Henry Graves'in 1933 de imal ettigi 'Supercomplication' saatine 11 milyon dolar odendigini belirterek ekliyor :’’ Milyonluk tablolari yakinlarina Milenyum hediyesi olarak alanlar var.''

Zenginler goz kamastiran alisveris furyasinda cocuklarini da ihmal etmiyor. Bir tekstilci 12 yasindaki kizi ve 13 arkadasinin gece sabaha kadar eglenmesi icin dunyanin en buyuk oyuncak magazasi F.A.O. Schwarz'i 18 bin dolara kiraladi. Ilkokul cagindaki cocuklarina Four Seasons gibi otellerde 4-5 bin dolar odeyerek yil sonu partileri duzenleyen ana-babalarin sayisi da az degil. Bir yahudi sanayici oglunun ‘‘ergenlik toreni’’ icin Madison Square Garden'i kiraladi. Muhammed Ali'nin boks, Michael Jordan'in basketbol maclari, Frank Sinatra'nin konserleri, Baskan J.F.Kennedy'nin dogum gunu partisine sahne olan unlu salonda davetliler potaya sut atarak eglendiler.

Super zengin ve mega sohretler milenyuma nerede, nasil gireceklerini fakir fukaranin gozu kalmasin diye devlet sirri gibi sakliyorlar. 1999 basinda bir davette karsilastigimda ‘‘Yaninizda nakit kac para var?’’ soruma cebini karistirdiktan sonra ‘‘Hic yok.’’ diyen yerkurenin en zengini Bill Gates 2000'e evinde ailesiyle girecekmis. Amerika'da dolar milyarderi Turk kokenli Kenan Sahin ise yeni fikir uretmekten zaman bulursa bir kadeh sampanya ile milenyuma 'merhaba' diyecek.

Gelecek Kasim'da baskanliga veda edecek olan Bill Clinton Beyaz Saray'daki son yilbasi partisinde sinema, spor ve eglence aleminin sohretleriyle birlikte olacak. Muhammed Ali, Elizabeth Taylor, Jack Nicholson, Diane Keaton, Robert Duval'in katilacagi Beyaz Saray partisinde Tricia Yearwood pop, Kathleen Battle ve Jessye Norman opera aryalariyla geceyi renklendirecek.

Peki ya dar gelirliler ? Yoksul kesim bir kasa bira esliginde bol etli yemek yiyip futbol maci seyrederek yeni yila gireceklerini soyluyor.

Zengini-fakiriylea Amerika gene de son 10 yilda Korfez Harbi, Sovyet Rusya'nin dagilmasi, Dunya Ticaret Merkezi ve Oklahama City'de bombalama, Baskan Clinton'in davalari gibi olaylari unutmusa benziyor. Varsa yoksa yeni milenyum. Yani ucuncu bin yil. Kimbilir belki de Yeni Dunya'lilar bu milenyumda olumsuz yasam sirrinin kesfedilecegini, bir milenyum daha goreceklerini umuyorlar.