Erdal Sağlam: Nükleer kararı yarın Bakanlar Kurulu'nda

Erdal SAĞLAM

NÜKLEER santral ihalesinde 24 Temmuz, yani bugün karar verilmesi gerekiyor. Bugün ya ‘‘kazanan firma’’ açıklanacak, ya da yeni bir uzatmaya gidilecek.

Süre bugün dolmasına rağmen, kararın yarın yapılacak Bakanlar Kurulu Toplantısı'nda alınmasını bekliyoruz. Bunu da, geçtiğimiz hafta Enerji Bakanı Cumhur Ersümer'le yaptığımız telefon görüşmesinden çıkarıyoruz. ‘‘Şu anda benim bir karar verme imkanım yok’’ diyen Ersümer, durumu şöyle özetledi:

‘‘Hazine ‘garanti vermem' diyor. Başbakan ‘Hazine'nin garanti vermediği işi yapmam' diyor, şirketlerden biri ‘uzatma olursa teklifimi yenilemem' diyor.'

Yeni bir uzatma halinde, mevcut 3 tekliften birinin yenilenmeyeceğinin ortaya çıktığını hatırlatan Ersümer, ‘‘İki teklife göre bir Bakanlığın karar vermesi mümkün değil. Nihayetinde o kararı Bakanlar Kurulu verir’’ diyor.

Ersümer, Bakanlar Kurulu'nun verebileceği alternatif kararları ise şöyle özetliyor: ‘‘Ya devam edin, iki teklif kalmış artık bu işi bitirin diyecek, ona göre davranacağız, ya da hayır bitirmeyin, üç teklif ikiye düşmüş, onu değerlendirme dışı bırakın diyecek, ona göre değerlendirme dışı bırakılıp ihale devam edecek.’’

Kısacası; Enerji Bakanı Ersümer, gelinen bu noktada tek başına sorumluluk alamayacağını, bu çetrefil durumun Bakanlar Kurulu tarafından çözülmesi gerektiğini söylüyor. Çıkacak kararın gereğini yerine getireceğini ifade ediyor.

Bu arada Ankara kulislerinde geçen hafta yapılması gereken Bakanlar Kurulu Toplantısı'nın nükleer santral ihalesi için 25 Temmuz Salı gününe ertelendiği söylentileri yayıldı. Ersümer, Bakanlar Kurulu Toplantısı'nın Mesut Yılmaz'ın Başkanlığında yapılacak bir dizi parti toplantısı nedeniyle ertelendiğini bildiğini kaydederek, ‘‘Ancak neden 25 Temmuz Salı gününe alındı da, Pazartesi ya da Çarşambaya alınmadı onu bilmiyorum. O işleri Hüsamettin Bey ayarlıyor’’ dedi.

SON HAMLE

Karar için süre kısaldıkça, Ankara'da nükleer santralle ilgi haber ve söylentiler de artmaya başladı. Enerji Bakanlığı'nın son bir hamle ile ‘‘bazı firmalar Hazine garantisi olmadan, TEAŞ borçlanmasıyla bu işe gireceklerini söylüyor’’ diyerek sorduğu görüş de Hazine'den olumsuz yanıt aldı. Hazine, haklı olarak, TEAŞ'ın aldığı borçları kendisinin ödediğini, TEAŞ'ın yeni bir borçlanmaya gitmesinin de Hazine borçlanması anlamına geldiğini, bunun da uygun olmadığını söyledi.

Bu arada, 3 firmadan biri olan ABD'li Westinghouse firması, ‘‘Yeni bir erteleme halinde biz çekiliyoruz’’ dedi.

Geçen Cuma günü CNN Türk'te Hande Fırat, Westinghouse'un TEAŞ'a yazdığı mektubu verdi. Mektupta, erteleme olduğu takdirde çekileceğini kaydeden Westinghouse'un direktörü Keith Paulson, ‘‘Bu durum Türkiye'de gelecekte yapılacak nükleer projelere herhangi bir Amerikan katılımı olması ihtimalini azaltmaktadır’’ diyerek, biraz da tehdit kokan şu sözlere yer veriyor:

‘‘Bunun, ülkelerimizin arasındaki yakın bağları gözönünde tutarak, hem Türkiye hem de Amerika için çok büyük bir kayıp olacağına inanıyoruz.’’

Kulislerde bu proje ile doğalgaz ve petrol boru hatları arasında bağlantı kurulduğu telefon kayıtlarıyla TEAŞ ve Bakanlık yetkililerinin tehdit edildiği bile söylendi.

2006 ve 2007'de devreye gireceği için enerji sıkıntısına çözüm olmayacak, ne karar çıkarsa çıksın ilgili ülkelerle sorun çıkaracak bu projeden, hem de enflasyonla mücadeleye sekte vuracağı biline biline, neden vazgeçilmiyor?