Feriha Dildar Şenkaya
Feriha Dildar Şenkaya
Feriha Dildar ŞenkayaYazarın Tüm Yazıları

Çocuğunuzun tatlı belası kim

Kardeşler arasında kavga, sık rastlanan bir durumdur.

Haberin Devamı

Bu kavgaların altında yatansa aslında birlikte eğlenme isteğidir. Araştırmalara göre ilerideki iyi ilişkinin belirleyicisidir bu kavgalar. Birbirini yok sayan kardeşlerin ise ileride yalnız ve birbirlerine mesafeli oldukları gözlemlenmiştir.

Kardeşler arası kavgalarda genelde büyük kardeşler kontrolü elde tutma rolünde, küçükler ise ortamı kızıştırma rolünde olurlar. Önemli olan, kardeşlerin birbirleriyle olan kavgalarına anne-babaların dahil olmamasıdır. Kardeşlerin kendi sorunlarını, birbirleriyle iletişim kurarak çözmeyi öğrenmelerine fırsat tanımak gerekir.

Kardeş kavgası, birçok araştırmacının ve uzmanın ilgilendiği, nedenlerini araştırdığı bir konudur. Kardeşlerin, küçük kardeşin doğumdan itibaren ebeveyn sevgisi uğruna birbiriyle sonsuz bir savaşa girdikleri düşünülür. Oysa bu konuda yapılan anketlerde, çocukların sadece yüzde 9’u kavga ve rekabet sebeplerini ebeveynleriyle ilişkilendirmiştir. Çok daha büyük bir çoğunluk için öncelikli sebepler farklıdır. Örneğin, başka bir araştırmada büyük çocukların yüzde 80’i, küçüklerin ise yüzde 75’i oyuncak paylaşamamayı kavga sebebi olarak göstermektedir.

En önemli sebep ne olabilir  

Kardeş kavgasının altında yatan en önemli belirleyici, yeni kardeşin dünyaya gelmesinden önceye dayanır. “Daha kardeş dünyaya gelmeden aralarındaki ilişki nasıl bilinebilir?” sorusu akıllara ilk gelen soru olacaktır. Ama aslında cevap cevap, büyük kardeşin en yakın arkadaşıyla kurduğu ilişkinin kalitesinde gizlidir. Araştırmalarda, kendi seçtiği arkadaşıyla sıra bekleyerek, karşılıklı etkileşimle oynadığında, o çocuğun kardeşiyle de iyi bir ilişki kurabildiği görülmüştür.

Genelde, aileler ikinci bir çocuğun, çocuklarının sosyal becerilerinin gelişmesine yardımcı olacağını düşünür. Oysa bu becerilerin arkadaş ortamında öğrenilmesi ve çocuğun bu becerileri içselleştirmesi, doğacak kardeşiyle kuracağı iyi bir ilişkinin kilometre taşı olabilir.

Çocuğun arkadaşlarıyla hayali oyunlar oynaması, sosyal ilişkinin kurulmasına ve becerilerin gelişmesine en büyük yardımcıdır. Örneğin, çocuklardan biri savaşçı olmak isterken, diğeri kovboy olmak istediğinde hiç oynamamak yerine bu anlaşmazlığı çözmeleri gerekecek ve ikisi de gün batımında ata binerek ortak paydada buluşma yolunu seçecektir. Bu tip küçük anlaşmazlıklara bulunan çözümler, çocukların sosyal becerilerini destekler ve onlara çözüm yollarını kendilerinin bulması gerektiğini öğretir.

Bu becerileri edinmemiş çocuklar ise aileye yeni bir kardeş geldiğinde söz konusu becerileri geliştirmek için çok çaba harcamaz. Çünkü bilir ki ne yaparsa yapsın kardeşi hep oradadır ve orada olacaktır. Bu yüzden, büyük çocuklar değişim için motive olmazlar, kendi isteklerinden ödün vermek istemezler.

Kardeş en iyi oyun partneri

Aileler çocuklarının isteklerini yerine getirmek için çaba harcarlar, çünkü hissettikleri karşılıksız sevgi bunu yapmalarını kolaylaştırır. Dolayısıyla, çocuklar ebeveynlerinden bir şey istediklerinde elde etmeleri kolaydır. Ama çocuğunuzun arkadaşı onun isteklerine sizin olduğunuz kadar ilgili olamaz. Bu yüzden, çocuğunuz arkadaşlardan her zaman talep ettiklerini alamayabilir ve bu durumda çözüm üretmek sosyal becerilerinin gelişmesine yardımcı olur.

Burada asıl vurgulamak istediğim, çocuğun yaşıtlarıyla oynarken eğitilmesinin; arkadaşlık kurmayı, paylaşmayı ve uzlaşmayı öğrenmesinin ve öğrendiklerini küçük kardeşleriyle uygulayabilmesinin önemidir. Çocukların kardeşleriyle arkadaşlık ilişkisi kurabilmesi çok önemlidir, çünkü kardeşleriyle arkadaş olduklarında, kavgaları da yapıcı özellikler taşır.

Kavgalar sadece sonunda verilen cezalardan ibaret değil, aynı zamanda tatlı belalarından bir süre mahrum kalmaları anlamına gelir. Sorunu çözmek onlara kalır ve bu konuda çaba harcarlar çünkü hiçbir çocuk oyun partnerini kaybetmek istemez.

Yazarın Tüm Yazıları