Uzaktan çalışmaya geçilmesinde işçinin onayı
Uzaktan çalışma İş Kanunu’nda 2016 yılında karşılığını bulmuş ve pandemi sebebiyle sıkça gündeme gelmiştir. Kanunun 14. Maddesinde “çağrı üzerine çalışma ve uzaktan çalışma” başlığı altında uzaktan çalışmanın tanımı ve ana unsurlarına yer verilerek diğer usul ve esaslarına ilişkin yönetmelik ise 10.03.2021 tarih ve 31419 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Uzaktan Çalışma Yönetmeliğinde aşağıdaki başlıklar altında esaslar düzenlenmiştir.
- Sözleşmenin şekli ve içeriği
- Çalışma mekanının düzenlenmesi
- Malzeme ve iş araçlarının temini ve kullanımı
- Üretim maliyetlerinin karşılanması
- Çalışma sürelerinin belirlenmesi
- İletişim
- Verilerin korunması
- İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirlerin alınması
- Uzaktan çalışma yapılamayacak işler
- Uzaktan çalışmaya geçiş
Pandemi koşullarında yoğunlaşan evden çalışma sisteminin benimsenmesi ile sıkça gündeme gelen “çalışma süresi” ve “fazla mesai kavramı” yönetmeliğin 9. Maddesinde düzenlenmiş ve “..Fazla çalışma işverenin yazılı talebi üzerine, işçinin kabulü ile mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılır.” Hükmüne yer verilerek fazla mesainin ancak işverenin yazılı talebi ve işçinin kabulü ile yapılabileceği düzenlenmiştir.
Pandemi döneminde sıkça tartışılan konulardan biri açıklığa kavuşturularak uzaktan çalışmaya geçişin zorlayıcı bir nedenden kaynaklanması halinde işçinin talep ve onayının aranmayacağı hüküm altına alınmış olup hüküm tersi yönde yorumlandığında zorlayıcı nedenlerin olmaması halinde uzaktan çalışma yaptırılabilmesi için çalışanlardan onay alınması gerekecektir.
Pandemi koşulları olmasa bile tarafların anlaşması ile her zaman uzaktan çalışmaya geçiş yapılabileceği belirtilmiş olup, işçinin tek taraflı olarak uzaktan çalışmaya geçmek üzere yazılı talepte bulunabileceğine ve bu talebin işverence değerlendirilmesine dair usul ve esaslara da yönetmelikte yer verilmiştir.
Uzaktan çalışmaya konu edilecek işin kapsamı, işin görülmesinde kullanılacak araçlar, uzaktan çalışma süresinin ne kadar olacağı, çalışanın uzaktan çalışma süre zarfında hak edeceği ücret, yol, yemek, internet kullanımına ilişkin düzenlemelerin uzaktan çalışma kapsamında işçi-işveren arasında hazırlanacak sözleşme ve metinlerde yer alması taraflar arasında doğacak uyuşmazlıklarda belirleyici olabilir.
Hürriyet.com.tr