Tüketici uyuşmazlıkları ve çözüm yolları

Malın ya da hizmetin ayıplı olduğunun anlaşılması karşısında tüketici;

• Sözleşmeden dönme (ürünü iade ederek bedelini isteme),
• Ayıp oranında bedelden indirim isteme,
• Ayıplı malın ya da hizmet sonucu ortaya çıkan eserin ücretsiz onarımını isteme,
• Satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini ya da hizmetin yeniden görülmesini isteme haklarından birini kullanabilir.

Kanun gereği tüketicinin teslimden sonra 30 gün içerisinde ayıp hususunu satıcıya bildirmesi gerekmektedir. Gizli ayıbın varlığı halinde ise açık ayıpta olduğu gibi belirli süre yoktur. Yargıtay kararları uyarınca gizli ayıbın ortaya çıktığına vakıf olur olmaz satıcıya bildirimde bulunmak gerekir. Aksi halde ayıptan ötürü başvuru hakkı düşer.

Kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleşmede daha uzun bir süre belirlenmediği takdirde, ayıplı maldan/hizmetten sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, malın tüketiciye teslim tarihinden ya da hizmetin ifa edilmesinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bunun yanı sıra bahse konu mal ayıp, ağır kusur ya da hileyle gizlenmişse başvuru için zamanaşımı süresi işlemez.

Başvuru değeri 2021 yılı için;

• 7.550 TL’nin altında bulunan uyuşmazlıklarda ilçe tüketici hakem heyetleri
• Büyükşehir statüsünde olan illerde 7.550 TL ile 11.330 TL arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetleri,
• Büyükşehir statüsünde olmayan illerin merkezlerinde 11.330 TL’nin altında bulunan uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetleri,
• Büyükşehir statüsünde olmayan illere bağlı ilçelerde 7.550 TL ile 11.330 TL arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetleri görevli olacaktır.

Başvuru, tüketicinin yerleşim yeri ya da mal ve hizmetin satın alındığı yer tüketici hakem heyetine yapılmalıdır.

11.330 TL ve üzerindeki uyuşmazlıklar için ise tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılamayacaktır. Söz konusu başvuruların tüketici mahkemelerine, tüketici mahkemeleri bulunmayan yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemelerine yapılması gerekmektedir.

Kanun ile uyuşmazlık tutarı 10.390 TL ve üzerindeki ve istisna kapsamında kalmayan tüketici uyuşmazlıkları zorunlu arabuluculuk kapsamına alınmış ve dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı haline gelmiştir. Bu doğrultuda, arabulucuya başvurmadan doğrudan dava açılması halinde dava usulden reddedilecektir.