Erkeklik hormonu testosteron

Vücutta testosteronun rolü nedir?

Testosteron erkek cinsiyet özelliklerinin gelişmesinden sorumlu olan bir hormondur. Testosteronun başlıca görevleri:

• Penis ve testislerin gelişimi
• Ergenlik döneminde sesin kalınlaşması
• Yüz ve kasık bölgesindeki kılların gelişimi
• Yaşamın ilerleyen dönemlerinde kellik gelişiminden sorumlu olabilir.
• Kas kitlesinin ve gücünün oluşması
• Kemik kitlesi ve gücünün artması
• Cinsel dürtü (libido) oluşması
• Sperm üretimi

Beyinde bulunan hipofiz bezi testislere sinyal göndererek testosteron üretimini başlatır. Hormon aşırı salgılandığında beyin hipofize yapımın azaltılması için sinyal gönderir.

Testosteron yalnızca erkekler için önemli değildir. Kadınlarda cinsel dürtünün oluşmasında, kemik sağlığının korunmasında ve yumurtalık fonksiyonları için testosterona ihtiyaç vardır.

Testosteronun ana malzemesi kolesteroldür. Ancak yüksek kolesterole sahip olmak, yüksek testosteron düzeyi olacağı anlamına gelmez.

Testosteron yetersizliğinde ne olur?

Erkeklerde ilerleyen yaşla birlikte testosteron düzeyi doğal olarak azalır. Ancak belirgin düzeyde testosteron azalması şu belirtilere yol açabilir:

• Yüz ve vücut kıllarında azalma
• Kas kitlesinin kaybı
• Testislerde küçülme
• Libido kaybı
• İktidarsızlık
• Sperm sayısının azalması
• Kısırlık
• Meme boyutunda artış
• Sıcak basmaları
• Sinirlilik, konsantrasyonda azalma, depresyon
• Kemik kütlesinin azalması ve kolay kırılan kemikler

Aşırı testosteron salınmasının tehlikeleri nelerdir?

Erkeklerde anormal yüksek testosteron düzeyleri şu sorunlara yol açabilir:

• Sperm sayısının azalması ve testislerin küçülmesi
• Kalp krizi riskinde artma
• Prostat büyümesi ve buna bağlı idrar yapmada zorluk
• Karaciğer hastalığı
• Akne
• Bacaklarda ve ayaklarda şişme
• İştah artışına bağlı kilo alma
• Yüksek tansiyon ve kolesterol
• Uykusuzluk
• Baş ağrısı
• Kas kitlesinin fazla artması
• Kan pıhtılaşma riskinin artması
• Ergenlerde bodur büyüme
• Agresiflik
• Ani duygusal değişimler

Testosteron fazlalığı bir hastalığa bağlı olabileceği gibi özellikle sporcuların kas kitlelerini artırmak için kullandıkları ilaçlara da bağlı olabilir.

Kadınlarda testosteron fazlalığı: seste kalınlaşma, aşırı tüylenme, akne ve aşırı yağlı cilt olarak kendini gösterebilir. Bu kadınlarda adet düzensizliği ve kısırlık sık görülür. Kadınlarda testosteron yüksekliğinin en sık sebebi polikistik over sendromudur.

Testosteron düzeyini etkileyen durumlar nelerdir?

Erkeklerde şu durumlarda testosteron düzeyinde düşüş gözlenebilir:

• Testislerde doğrudan yaralanma, kastrasyon, enfeksiyon, radyasyon tedavisi, kemoterapi, tümörler
• Hipofiz ve hipotalamus bezleri - tümörler, ilaçlar (özellikle steroidler, morfin veya ilgili ilaçlar ve haloperidol gibi önemli sakinleştiriciler), HIV / AIDS, bazı enfeksiyonlar ve otoimmün durumlar
• Klinefelter sendromu bir erkeğin fazladan X kromozumuna sahip olduğu doğumsal bir hastalıktır. Bu hastalıkta testosteron düşük olabilir.
• Kadınlarda yumurtalıkların alınmasına ek olarak hipofiz, hipotalamus veya böbrek üstü bezi hastalıkları nedeniyle testosteron eksikliği olabilir.
• Östrojen tedavisi, seks hormonu bağlayıcı globulini artırır ve yaşlanan erkekler gibi, bu da vücuttaki serbest, aktif testosteron miktarını azaltır.
• AIDS, alkolizm, börek hastalığı ve karaciğer hastalığına bağlı testosteron düzeyi düşebilir.

Erkeklerde yaşlanmaya bağlı testosteron düşüklüğüne geç başlangıçlı hipogonadizm denir. Bu erkeklerde şu belirtiler ortaya çıkar:

• Özellikle geceleri ereksiyon kalitesinde azalma
• Azalmış libido
• Ruh hali değişiklikleri
• Bilişsel fonksiyonlarda azalma
• Yorgunluk, depresyon ve öfke
• Kas kütlesi ve kuvvetinde azalma
• Azalmış vücut kılı
• Cilt değişiklikleri
• Azalmış kemik kütlesi ve kemik mineral yoğunluğu
• Karın yağ kütlesinde artış