Bu soru annelerin zihnini çok meşgul ediyor: Bebeğimi emzirirken üzerimi örtmek zorunda mıyım?

İngiltere'de yaşayan Shania O’Neill kızı Isabella’yı bulunduğu her ortamda üzerini örtmeden emzirdiği için çok ciddi tepkilerle karşılaşıyor. Gebelik ve annelik yolculuğunu TikTok hesabından paylaşan Shania'nın emzirmeyle ilgili görüşlerini dile getirdiği sosyal medya paylaşımları da oldukça sert yorumlar alıyor.

Shania, bebeğini emzirmesi gerektiğinde nerede olduğunu önemsemiyor; markette, otobüste, restoranda veya bir dükkânda üzerini örtme ihtiyacı hissetmiyor. Bu durumun özellikle erkekler tarafından "cinsel ilgi beklentisi" olarak algılandığını ifade eden Shania, Daily Mail’e şunları söyledi:

“Bebeğini biberonla besleyen bir kadına biberonu örtmesini söylemezsiniz. Emzirmenin bundan ne farkı var? İnsanların neden benim cinsel ilgi beklediğimi ya da bu durumu cinselleştirdiğimi düşündüklerini anlamıyorum. Sadece 60 yıl önce bile çok normal görülen bir şey yapıyorum, emziriyorum!”

'KIZIMI BESLEMEM İNSANLARI RAHATSIZ EDİYOR'

İnsanların sürekli rahatsız olduklarını söylediklerini de anlatan belirten genç anne, “Kızımı beslememin insanları rahatsız etmesinden dolayı üzgünüm. Ama memeler bebekleri beslemek içindir. Bu doğal bir şey” dedi ve başından geçen bir olayı anlattı:

“Bir keresinde halka açık bir yerde Isabella’yı besliyordum. Birisi yanıma geldi ve çocuklarının ne yaptığımı görmesini istemediğini, bir battaniye ile üzerimi örtmemi söyledi. Bebeğim benim için herkesten önce geliyor. Bu yüzden insanların tepkilerinin beni etkilemesine izin vermiyorum. Başlangıçta kendimi huzursuz hissettiğim için örtü kullandım. Ancak örtü kullanarak emzirmek zordu çünkü bebeğimi göremediğim için sürekli örtünün altını kontrol etmem gerekiyordu. Artık kullanmıyorum; böylesi çok daha kolay.”

Annelerin bebeklerini halka açık yerlerde emzirmesiyle ilgili tartışmalar dünyada olduğu gibi ülkemizde de insanları ikiye bölüyor. Bazıları bunun gizlenmesi gereken bir şey olduğunu düşünürken bazıları da emzirmenin bebeği biberonla beslemekten farkı olmadığını savunuyor. İşte farklı görüşler…

'SÜT PARMAKTAN GELSEYDİ DE TARTIŞACAK MIYDIK?'

Arzu K. (27)

Emzirme konusunda emziren anneler dışında herhangi birinin yorum yapıyor olmasını dahi çok anlamsız buluyorum. Emzirme sadece bebekleri ve annelerini ilgilendiren, anne-çocuk arasında özel bir bağ kurulmasını sağlayan aynı zamanda bebeğin beslenmesini içeren çok özel bir durum.

Anne sütü memeden değil de parmağımızdan gelseydi mesela yine aynı şeyi tartışıyor olacak mıydık? Açıkçası ben emzirirken hiç örtü kullanmadım, örtü kullanmayı dahi düşünmedim. "Rahatsız olan bakmasın" da demek istemiyorum çünkü insanların bu durumdan rahatsız olma hakkı olduğunu bile düşünmüyorum!

‘AİLEMİN ÖNÜNDE BİLE EMZİRMEKTEN UTANIYORUM’

Bengü A. (25)

Doğum yaptığım gün hastane odasına hemşire geldi ve bana emzirmeyi öğretmeye çalıştı. Oradan buradan çekiştirdi, bebeğe tutturmaya çalıştı derken ben o kadar rahatsız oldum ki… O sırada odada olan annemden ve ablamdan dışarı çıkmalarını istedim. İki memem dışarıda, tepemde bir kadın çekiştirip duruyor, bebeğim bir türlü tutup ememiyor. Yaşadığım stres ve utanç bir araya gelince kendimi çok kötü hissettim.

Emzirmek benim için mahrem bir şey ve kimsenin önünde yapmak istemiyorum. Eşimin bile… Ailedeki kadınlar ve kız arkadaşlarım bu durumu çok eleştiriyor. Onlar eleştirdikçe ben daha çok geriliyorum, belki bu durumu aşıp biraz olsun rahatlayacaksam da inadına onların önünde emzirme konusuna daha da uzaklaşıyorum. Dışarı çıktığımda da zor durumda kalmamak için biberona süt sağıyorum. Sütümüz biterse de mutlaka kapalı bir alan bulmaya çalışıyorum.

‘İLK ÇOCUĞUMDA TEREDDÜT YAŞIYORDUM, İKİNCİYİ NEREDE OLURSAM OLAYIM EMZİRİYORUM’

Nilay D. (29)

İki çocuk annesiyim. İlk çocuğumda tecrübesizliğin verdiği bir utangaçlıkla evim dışında herhangi bir yerde emzirme konusunda tereddüt yaşıyordum. Dışarıda çoğunlukla emzirme odası olan yerlere gitmeye çalışıyor, başka bir evdeysem de başka odaya geçiyordum. Fakat ikinci bebeğimi dünyaya getirdiğimde emzirme konusunda neden böyle tutucu olduğuma bir anlam veremedim. Benim bebeğimin beslenmesi gerekiyorsa nerede nasıl olursa olsun emebilmeliydi. Şimdi bebeğim 1 yaşında ve o emmek istediğinde nerede olursam olayım hemen emziriyorum.

Türbanlı olduğum için insanların daha fazla dikkatini çekiyorum sanırım. Bebeğimi her emzirmeye başladığımda etrafımda tuhaf bakışlar görüyorum, üstelik üstümü örtmeme rağmen… Bazıları dışarıda emzirmenin ayıp olduğunu düşünüyor. Bu çok rahatsız edici çünkü emzirirken memelerimiz bebeklerin besin kaynağı haline geliyor. Asıl ayıp olan şey bebeklerin besin kaynağı olan memelere başka bir gözle bakmak…

‘BENİM BAKIŞ AÇIM DİĞER İNSANLARI DÜŞÜNMEK ÜZERİNE’

Ceren A. (33)

Henüz iki ay önce doğum yapmış bir anne olarak benim dışarıda örtüsüz emzirme konusuna bakış açım biraz daha ‘diğer insanları düşünmek’ üzerine. Emzirme odasının ya da uygun bir alanın olmadığı yerlerde örtü ile emzirmek elbette çok zahmetli ve ben de aslında örtü kullanmak istemiyorum. Mememin görünmesi ya da insanların bu durumu 'cinsel ilgi beklentisi' olarak yorumlaması hiç umurumda değil. Fakat ben bir restoranda yemek yiyen insanların o sırada benim göğsümü görmek zorunda olmadıklarını düşünüyorum. Çünkü sanırım ben de herhangi bir kişinin herhangi bir özel bölgesini görmek istemiyorum. Bu tamamen benimle alakalı bir durum. Örtüsüz emziren bir anne görsem tamamen saygı duyar desteklerim fakat ben örtü kullanmayı tercih ediyorum çünkü insanları göğsümü görmek zorunda bırakmak istemiyorum.

‘EŞİMİN EMZİRMESİNDEN DEĞİL, ONA BAKANLARDAN ÇOK RAHATSIZ OLUYORUM’

İlker T. (32)

Baba olana kadar kadınların emzirmesini genel anlamda çok ilginç bulurdum. Dışarıda emziren birini gördüğümde ise asla dönüp bakmaz, 'Rahatsız ederim, yanlış anlaşılırım' diye çekinirdim. Yine de içten içe ‘Neden halka açık bir yerde emziriyor ki?’ diye düşünmekten kendimi alamazdım. Fakat baba olduktan sonra görüşlerim çok değişti. Her şeyden önce anne sütünün bebeğim için önemini öğrenmek, eşim ve çocuğumun emzirme anında yaşadıkları duygusal anlara şahit olmak, bebeğimizin sık sık emme ihtiyacı ve emerken yaşadığı mutluluk bunun dünyanın en doğal ve güzel şeyi olduğunu kavramamı sağladı.

Dışarıdayken bebeğimiz acıktığında eşim tabii ki hemen emziriyor. İnce bir emzirme örtüsü kullansa da oğlumuz çok hareketli olduğu için örtüyü açabiliyor. Bazı insanlar da bu durumdan ilginç bir şekilde rahatsız oluyor...

Geçtiğimiz günlerde kahvaltı için gittiğimiz restoranda eşim oğlumuzu emzirmeye başladı. O esnada garsonun defalarca yanımızdan geçtiğini ve eşime baktığını fark ettim. Yanlış mı anlıyorum diye bir süre sessizce izledim. Hayır, gerçekten sürekli masamızın etrafında dolaşıp eşime bakıyordu. Kalkıp garsonun yanına gittim ve neden emziren bir kadına rahatsız edici şekilde baktığını sordum. Tabii ki afalladı ve inkâr etti. Bir süredir onu izlediğimi, yaptığı şeyin terbiyesizliğin yanı sıra tam anlamıyla sapıklık olduğunu söyledim, en ufak bir bakışını daha yakalarsam bu kez daha farklı bir dil kullanacağımı belirttim. Ben yanında olmasaydım belki de eşim kötü hissedecek, oradan kalkmak zorunda kalacaktı.

* * * * *

Hem yurt dışından örnekler hem de ülkemizde yaşayanlardan aldığımız görüşler, emzirme konusunda farklı düşüncelerin olduğunu gözler önüne seriyor. Peki ama insanlar bu konuda neden ikiye bölünüyor?

'DEĞERLER VE GELENEKLERİN ETKİSİ'

Psikolog Elif Doğru, “Emzirme algısı, sosyal ve kültürel normlardan büyük ölçüde etkilenir. Toplumun emzirme konusundaki genel tutumu ve kabul edilebilirliği, bireylerin bu konudaki düşüncelerini şekillendiren önemli faktörlerdendir. Bazı kültürlerde emzirme, toplumun doğal ve gerekli bir parçası olarak görülürken, diğerlerinde daha özel ve mahrem bir eylem olarak kabul edilir” dedi ve ekledi:

“Türkiye'deki emzirme algısındaki farklılıklar, değerler, gelenekler ve dini inançlar nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Şehirlerarası ve kır-şehir arasındaki sosyokültürel yapı farklılıkları da bu durumu etkilemektedir. Türkiye'nin tarih boyunca farklı medeniyetlere ve kültürlere ev sahipliği yapmış olması, toplumun değer ve geleneklerinde çeşitlilik yaratmıştır. Bu çeşitlilik, emzirme algısı ve uygulamaları üzerinde de etkili olmaktadır.”

Doğru, emzirme konusundaki fikir ayrılıklarını aşmak için atılacak adımları şöyle sıraladı:

-- Eğitim ve farkındalık: Emzirme konusunda toplumun bilinç düzeyini yükseltmek ve emzirmenin sağlık açısından önemini vurgulamak amacıyla eğitici programlar düzenlemek.

-- Kamusal alanlarda emzirme dostu ortamlar yaratmak: Bebek bakım odaları ve emzirme alanları gibi özel alanlar sağlayarak annelerin rahatça emzirebilecekleri ortamlar oluşturmak.

-- Toplumsal anlayışı artırmak: Emziren annelere yönelik hoşgörü ve saygıyı teşvik etmek, emzirme konusunda yaşanan tabuları ve önyargıları yıkmak için çaba göstermek.

EMZİRME İLE BİBERONLA BESLEME ARASINDA NE FARK VAR?

“İnsanlar annelerden biberonu gizlemelerini istemezken neden emzirmeyi örtmelerini bekliyor? Bu konunun psikolojik yönünü anlatabilir misiniz?” diye sorduğumuz Doğru, şu detayları sıraladı:

-- Cinsiyet ve beden algısı: Emzirme, bir anne ve bebeğin fiziksel temasını içerir ve annenin göğsünün bir kısmını açığa çıkarır. Toplum, kadın bedenini ve cinsiyeti çeşitli şekillerde cinselleştirir ve bu, insanların emziren kadınlara yönelik tutumlarına da yansır. Bu nedenle, insanlar emzirme eyleminin örtülmesini isteyebilirler, çünkü cinselleştirilmiş bir beden algısıyla rahatsız olabilirler.

-- Mahremiyet ve özel alanlar: Emzirme, bazı insanlar tarafından özel ve mahrem bir eylem olarak görülür ve halka açık ortamlarda yapılmasına karşı çıkarlar. Biberonla besleme ise bu tür bir fiziksel teması içermediği için daha kabul edilebilir görülür.

-- Sosyal ve kültürel normlar: Toplumun emzirmeye ve kadın bedenine yönelik değerleri ve normları, insanların bu konudaki tepkilerini büyük ölçüde etkiler. Bazı kültürlerde emzirme, doğal ve kabul edilebilir bir eylem olarak görülürken, diğer kültürlerde daha örtülü ve özel bir eylem olarak kabul edilir. Bu farklı normlar, insanların emzirme ve biberonla besleme konusundaki tutumlarına da yansıtır.

-- Bilgi eksikliği ve yanlış anlaşılmalar: Emzirme konusunda yeterli bilgiye sahip olmayan insanlar, emziren annelerin niyetleri ve emzirmenin sağlık yararları konusunda yanlış anlamalar yaşayabilirler. Bu durum, insanların annelerin emzirmeyi örtmelerini istemelerine neden olabilir.