Arkeofili

2023’ün en önemli kültür hazineleri

Arkeolojiyi insanlara anlatmak, sevdirmek ve Türkiye’de arkeoloji bilimi ile kültür varlıkları için farkındalık yaratmak üzere kurulmuş olan arkeoloji oluşumu Arkeofili’nin lisans, yüksek lisans ve doktora programlarında öğrenim gören arkeolog ve arkeoloji öğrencilerinin hazırladığı, “2023 Yılında Türkiye’de Öne Çıkan 10 Arkeolojik Keşif Listesi” belli oldu.

Yılın en dikkat çeken 10 arkeolojik keşfi

Arkeologlar tarafından 2023 yılında Türkiye'de ortaya çıkarılan en önemli 10 keşif arasında Göbeklitepe'de gerçek boyutlu ve boyalı domuz heykeli ilk sırayı alırken, Burdur'daki 'hortlak' mezarı ikinci en önemli keşif oldu. Prof. Dr. Necmi Karul'un kazı başkanı olduğu Şanlıurfa'da Taş Tepeler projesi kapsamında kazılan ve Göbeklitepe ile çağdaş olan Karahantepe'de 2,3 metre yüksekliğinde bir insan heykeli bulunmuştu.

Tanrılar kapısının gıcırtısı

Babil’de neler oldu? Sahiden aynı dili mi konuşuyorduk? Ve biz neden anlaşamıyoruz?

Hayatın rengi

Sizce hayat ne renktir? Ya da hayatın bir rengi var mıdır? Orta Asya’da yaşamış Atalarımızın bu konuda güzel bir fikri var ve eminim buna şaşıracaksınız.

İmparator dağları deldi... Onlar yazıtı

Yaklaşık 1800 yıllık yazıt, defineciler tarafından matkapla delindi. Roma İmparatoru Caracalla tarafından yazdırılan yazıtta imparatorun dağları delerek bu yolu açtığı belirtiliyor. Defineciler temmuz ayında bu yazıtın arkasında altın olduğunu düşünerek delik deşik edip tahrip etti.

2 bin yıllık Roma Hamamı görülmesi gereken 50 yer arasına girdi

Yozgat’ın Sarıkaya ilçesinde yer alan 2 bin yıllık Basilica Therma adlı Roma Hamamı, Türkiye’nin en önemli arkeolojik haberlerinin yer aldığı ‘Arkeofili’ sitesinde görülmesi gereken 50 arkeolojik yer arasında 7. sırada yer aldı. 

Defineciler ‘Karabel’ kabartmasını parçaladı

İzmir’de M.Ö. 1200 yıllarından kaldığı bilinen Hitit dönemi eseri ‘Karabel’ kaya kabartması defineciler tarafından delme aletiyle parçalandı.

Yenikapı sikkeleri internette satılık

Bir yandan devlet yurtdışına kaçırılan eserleri geri getirmek için milyonlarca lira harcıyor diğer yandan defineciler Anadolu arkeolojisini yağmalıyor. Arkeologlardan oluşan Arkeofili isimli internet sitesi, definecilerin kendi aralarında yazıştıkları üyeli ve şifreli web sitelerine sızdı. İstanbul Yenikapı kazılarından çıkarıldığı iddia edilen sikkelerin bile burada satıldığı görüldü.

Sudan’ın ‘saklı hazinesi’ piramitler

Kuzey Sudan’ın saklı hazinesi Sudan Piramitleri, diğer adıyla Nubiya piramitleri, Mısır’daki Giza Piramitleri’nin aksine ıssız çölün ortasında kaderine terk edilmiş. Çoğu kişinin varlığından bile haberi olmadığı Sudan Piramitleri ülkedeki iç savaş sebebiyle unutulmaya yüz tutmuş. Sudan Piramitleri ıssız çölün ortasında ziyarete gelecek turistleri bekliyor.

Endonezya’da makaklar eşyaları çalıp bisküvi karşılığında satıyor

Bir Endonezya tapınağının yakınında yaşayan uzun kuyruklu makaklar, bölgeye gelen turistlerin eşyalarını çalarak nasıl fidye isteyeceklerini çözdü. Kulağa önce şaka gibi gelen durum gerçek… Belçika’daki Liege Üniversitesi’nden primatolog Fany Brotcorne ve meslektaşları, bu olayın maymun nüfusunda neden ve nasıl yayıldığını araştırmaya koyuldu. İşte ortaya çıkan sonuçlar…

Samsun’daki yerleşimin Hititlerin kutsal şehri olduğu kesinleşti

Samsun’un Vezirköprü ilçesindeki Oymaağaç Höyüğü’nde yürütülen kazılarda ulaşılan kanıtlara göre, buradaki antik kentin Hititlerin kutsal şehri Nerik olduğu kesinleşti. Oymaağaç Mahallesi’nde yer alan höyükte 2006 yılından beri arkeolojik kazı çalışmaları sürdürülüyor. 11 yıldır devam eden kazılarda bulunan 27 tablet parçasından yola çıkarak, buranın Hititlerin kutsal kabul ettiği şehir Nerik olduğu kesinleşti. Hitit kralı III. Hattuşili’nin yılda birkaç kez Hattuşa’dan Nerik’e gelerek, hava tanrısına saygı göstermek için özel ziyaretlerde bulunduğunu tahmin ediliyor.

İlk insanların dikitlerle inşa ettiği yapı bulundu!

Güneybatı Fransa’daki Bruniquel Mağarası’nda yapılan araştırmalarda, 175 bin yıl önce yaşayan ilk insanların inşa ettiği, taştan yapılmış dairesel yapı kalıntıları bulundu. Dairesel yapılar, mağaranın zemininden koparılmış yaklaşık 400 adet dikitin üst üste yığılarak, bunlarla basit bir duvar yapılmasıyla inşa edilmiş. İşte detaylar…

Göbeklitepe'de yeni keşif: Kafatası kültü...

Göbekli Tepe’deki insan kemiklerinde Neolitik dönem kafatası kültüyle bağdaştırılabilecek kasıtlı yapılmış izler bulundu. Kafatası parçalarının üzerinde delikler ve izler var.

Moğolistan’da 1100 yıllık Türk kadın mumyası bulundu!

Geçtiğimiz sene bulunduktan sonra medyada büyük yankı uyandıran Türk kökenli mumya, 1100 yıl toprak altında kaldıktan sonra arkeologlar tarafından gün yüzüne çıkarılmıştı. Şimdi ise mumyanın üzerinde incelemeler yapıldı ve temizlendikten sonra yeni fotoğrafları çekildi. İşte Türk kökenli olduğu düşünülen 1100 yıllık kadın mumyası…

Keops Piramidi’ne tırmanan Türk serbest bırakıldı

Mısır'daki Keops Piramidi'ne tırmanan ve bu yüzden gözaltına alınan Fatih Kömürcü, fotoğrafları silmesi şartıyla serbest bırakıldı.

Kıbrıs’ta 1700 yıllık devasa bir at arabası yarışı mozaiği bulundu

Güney Kıbrıs’ta MS 4. yüzyıla tarihlenen, ve hipodromda gerçekleşen bir at arabası yarışını betimleyen devasa bir taban mozaiği bulundu.

‘Hizmeti düşünür rahat uyuyamam’

AYDIN Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu’ kentini toparlamış, güzel bir belediye binası yaptırmış; ‘altın sırası’ renginde...

1,700 Yıllık Mısır papirüslerinde aşk, seks ve itaat büyüleri

Büyünün binlerce yıllık tarihine bir yenisi eklendi. 1,700 yıllık Mısır papirüsleri deşifre edildi. Papirüslerde yazanlar ise oldukça şaşırtıcı: Antik aşk, itaat ve seks büyüleri

15 yaşındaki çocuk kayıp Maya şehrini keşfetti

Kanada’da yaşayan 15 yaşındaki William Gadoury Mayaların takımyıldızı haritalarını ve uydulardan elde edilen fotoğrafları kullanarak, Maya uygarlığına ait bir kayıp şehri keşfetti.

Mimar Sinan'a büyük ayıp: 400 yıllık çinilerin önünde radyatör!

İstanbul’un Kocamustafapaşa semtindeki Mimar Sinan imzalı Ramazan Efendi Camii’ndeki eşsiz duvar çinilerinin önüne radyatör yerleştirildi.

Ankara'daki son Bizans eseri ölümle pençeleşiyor

Ankara'da Bizans döneminden kalan son yapı olan Saint Clement Kilisesi, yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunuyor. Binaların arasında kalan yapı, çevresindeki iş yerlerinden izin alıp yangın merdivenlerinden inerek güçlükle ziyaret edilebiliyor.

Antik dünyanın 7 harikasından biri yeniden inşa ediliyor

Antik Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olan devasa Rodos Heykeli’nin yeniden yapılmasını konu alan bir proje başlatıldı. Mimar Ari A. Palla’nın tasarladığı heykelin kaynağının ise dünya çapında toplanacak bağışlarla sağlanması planlanıyor. Eğer proje hayata geçirilebilirse 150 metre boya sahip olacak heykelin içinde bir müze, kültür merkezi, kütüphane ve bir restoran yer alacak.

Tutankamon'un mezarında iki gizli oda keşfedildi

Mısır Eski Eserler Bakanı Mamdouh Eldamaty, İngiliz arkeolog Nicholas Reeves’le birlikte yürüttüğü incelemeler sonucunda, Tutankamon’un mezarının hem kuzey hem de batı duvarının arkasında gizli odalar keşfedildiğini açkladı.

Sudan’ın terk edilmiş piramitleri

Kuzey Sudan’da, çöl kumları üzerinde yükselen küçük ve dik yapılı piramitlerin etkileyici görüntüsü, tıpkı komşusu Mısır’ın piramitlerine benziyor. Fakat ünlü Giza Piramitleri’nin aksine, Sudan Piramitleri ıssız çölün ortasında neredeyse terkedilmiş bir halde.

Arkeologların teşhis edebildiği 7 ünlü iskelet

Araştırmacıların buldukları kemiklerin, tarihi kayıtlarda ismi geçen birine ait olduğu genelde çok nadir görülür. Bu teşhis edilebilen kalıntıların birçoğu da genelde soylulara veya yüksek statüden diğer insanlara aittir ve bulunduktan sonra, üstünde isimlerinin yazılı olduğu lüks mezarlara defnedilirler.

Meksika’da 2700 yıllık insan eti pişirme tarifi ortaya çıktı

Meksiko’nun yakınındaki Tlatelcomila şehrinde MÖ. 700-500 yılına tarihlenen kemikler burada yaşayanların yamyamlık yaptığını gösteriyor. Mezoamerika’nın Klasik Öncesi Dönemi’ne tarihlenen kemiklerde kesik izleri ve yüzlerde tahrip görüldü, ve yüksek ısıya maruz kaldığı fark edildi. 18 erkek, kadın ve çocuğun parçalar halindeki kalıntılarında etlerinin kesildiğine ve ölüme yakın bir zamanda kemiklerinin kırıldığına dair kanıtlar var.

Bakanlığın söyleyemediği

POLİTİKACILAR ve bürokratlar, biz gazetecilere gazetecilik öğretmeye kalkmaktan vazgeçseler iyi olacak.

Hatay Arkeoloji Müzesi'nde restorasyon skandalı

Dünya’nın ikinci büyük mozaik sergileme alanı olan yeni Hatay Arkeoloji Müzesi’ndeki mozaiklerin, yeni müzeye taşınma sırasında bir restorasyon skandalına kurban gittiği ortaya çıktı. Bakanlık devam eden restorasyonları durdurarak, bir kurul kurarak inceleme başlattı.