Spermatosel tedavi yöntemleri

Spermatoseller iyi huyludur, bu özellikleriyle kanser işaretçisi olarak kabul edilmemektedir. Genellikle ağrısız olan bu kistler, epididimde oluşmakta, sıvı ile dolu olmakta ve bazen de canlı olmayan spermleri içerebilmektedir.

Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte spermatosellerin, spermi taşıyan tüplerdeki tıkanıklığa bağlı oluştuğu düşünülmektedir.

Spermatosel nedir?

Epididim, spermi testislerden penise taşıyan küçük ve sarmal benzeri tüplere verilen isimdir. Bu tüplerin çevresinde gelişen spermatosel kistleri ise tipik olarak doğurganlık üzerinde etkisi olmayan ve tedavi gerektirmeyen oluşumlardır. Bu kistler farklı boyutlarda ortaya çıkabilmektedir.

Toplumda sıklıkla karşılaşılan spermatoseller, bezelyeye benzer bir şekle ve boyuta sahiptir. Öte yandan bazı kistler ise görülemeyecek veya hissedilemeyecek kadar küçük olabilmektedir. Bu kistler yalnızca ultrason gibi tıbbi görüntüleme yöntemleri ile tespit edilebilmektedir.

Spermatosellerin çok fazla büyüdüğü durumlarda ise hastalar, bu kitlelerin üçüncü bir testise benzediğine yönelik tanımlamalar ile başvurabilmektedir.

Spermatosel belirtileri nelerdir?

Epididim kistleri genellikle herhangi bir semptom göstermeden oluşabilmekte ve boyut açısından da sabit kalabilmektedir. Ancak belli bir büyüklüğe ulaşan spermatosellerde, hastalarda görülen belirtiler şunları içerebilir:

• Kitlenin bulunduğu testiste başlayan ağrı ve rahatsızlık hissi,
• Kistin baskısına bağlı olarak testiste ağırlık hissinin artması,
• Testisin arkasında ve üstünde dolgunluk hissedilmesi.Bununla birlikte bazı durumlarda ise hasta tarafından testislerde oluşan yumru fark edilebilmekte ve penis tabanında baskı şikayeti oluşabilmektedir.

Spermatosel ve kısırlık arasındaki ilişki

Epididim kistleri çoğunlukla infertilite sebebi olarak kabul edilmemektedir. Bunun yanında, spermatoselin büyük olması sonucunda üretilen sperm miktarı ve kalitesinde düşüş meydana gelebilmektedir. Özellikle bir yılı aşkın süredir düzenli ve korunmasız cinsel ilişki yaşayan çiftlerde gebelik meydana gelmiyorsa ve erkeğe spermatosel tanısı konulduysa, kişinin mutlaka sperm sağlığının belirlenebilmesi adına semen analizi yaptırması önerilmektedir.

Spermatosel erken dönemde fark edilebilir mi?

Spermatoseller genellikle belli bir büyüklüğe ulaşmadıkça fark edilememektedir. Skrotum derisinin içerisinde bulunan bu kistleri, özel tanı araçları olmadıkça görmek pek mümkün değildir. Öte yandan belli bir büyüklüğe ulaşan spermatoseller ise bölgede şişlik oluşturabilmektedir. Böyle bir durumda hastalar, testislerinden birinin, diğerinden daha büyük göründüğünü fark edebilir. Erken dönemde teşhis edilenlerin çoğunluğu başta ultrasonografi olmak üzere çeşitli görüntüleme yöntemleri ile sağlanabilmektedir.

Epididim kistlerinde tanı yöntemleri

Spermatosel tanısı çoğunlukla genital bölgenin detaylı bir muayenesi sonucunda konulabilmektedir. Özellikle dokunulduğunda hassaslaşan ve ağrı semptomu gösteren bölgeler, bu hastalığa işaret edebilir.

Teşhis aşamasında ayrıca bazı testlerin yapılması da istenebilmektedir. Bu testler sayesinde kist hakkında bilgi sahibi olunabilmekte ve diğer potansiyel testis bozuklukları şüphesi giderilebilmektedir:

• Transillüminasyon: Skrotum içerisinden yerleştirilen ışıklı bir cihaz sayesinde tüm alan incelenebilmekte ve buradaki spermatoseller açıkça izlenebilmektedir. Eskiden kullanılan ama günümüzde terkedilmiş bir teşhis yöntemidir.
• Ultrason: Bu noninvaziv görüntüleme testinde ise kistlerin ayrıntılı görüntülenebilmesi adına ses dalgalarından yararlanılmaktadır. Ultrason testleri, spermatosellerin testis kanseri gibi diğer skrotal kitlelerden ayırt edilmesini kolaylaştırır.
• Laboratuvar testleri: Testis ağrısı ile başvuran hastalardan çeşitli kan ve idrar testleri yaptırmaları istenebilmektedir. Tam kan sayımı, CBC testi veya idrar tahlili gibi bu yöntemlerle olası iltihaplanma veya enfeksiyonları tespit etmek mümkün hale gelir.

Risk faktörleri ve komplikasyonlar

Spermatoselin gelişimine yönelik bilinen fazla risk faktörü bulunmamaktadır. Bunlar arasında en tahmin edileni, gebelik dönemlerinde düşük ve diğer komplikasyonları önlemek amacıyla anne adaylarına verilen bir ilacın kullanımı sonucunda erkek bebeklerin etkilendiği yönündedir. Ancak bu ilaç, vajinal kanser riskini arttırdığı nedenle uzun yıllar önce piyasadan kaldırılmıştır. Öte yandan bir spermatoselin komplikasyonlara neden olması çok da olası değildir.

Bazı durumlarda hastayı rahatsız eden ve çıkarılması gereken kistlerde, cerrahi yöntemlere başvurulabilmektedir. Prosedür esnasında düşük bir ihtimalle epididim veya vas deferens zarar görebilmektedir. Bunlardan herhangi birinin travmaya maruz kalması ise doğurganlığı azaltabilmektedir. Ameliyattan sonra ortaya çıkabilecek bir başka olası komplikasyon ise spermatoselin geri gelebilmesidir. Ancak bu da oldukça nadir gelişen bir durumdur.

Spermatosel tedavisi

Çoğu belirti vermeyen ve herhangi bir rahatsızlığa sebep olmayan kistlerin tedavi edilmesi gerekmemektedir. Daha şiddetli vakalarda ise spermatoselektomi yöntemi ile kistin çıkarılması düşünülebilmektedir. Spermatoselin çıkarılması ameliyatı olan bu işlemde, skrotum veya kasık bölgesine bir kesi yapılmakta ve kist buradan dikkatlice çıkarılmaktadır. Çoğunlukla lokal anestezi altında gerçekleştirilen ameliyat, hastanın konforuna ve genel sağlık durumuna bağlı olarak genel anestezi eşliğinde de yapılabilmektedir. Yine bu aşamada uygulanabilecek diğer tedavi seçenekleri ise şunlardır:

• Oral ağrı kesici ve iltihap ilaçları kullanılabilir.
• Kistin delindiği ve sıvının bir iğne yardımıyla çekildiği aspirasyon prosedürü uygulanabilir.
• Kiste tahriş edici bir maddenin enjekte edildiği ve bu sayede tekrar büyüme şansının azaltıldığı skleroterapiden yararlanılabilir.

Ne zaman doktora başvurulmalı?

Spermatosel genellikle semptomlara neden olmamakta, nadiren ağrının eşlik ettiği büyümeler sonucu tespit edilebilmektedir. Ancak şiddetli kasık ağrısının spermatosel dışında başka problemlerin bir belirtisi olabileceği de unutulmamalıdır. Kanser veya testis torsiyonu gibi ciddi bir durumdan kaynaklanma ihtimali bulunan ağrıları göz ardı etmemek ve vakit kaybetmeden tıbbi yardım almak bu süreçte oldukça önemlidir.